Herbekijk BRUZZ 24 over kostenplaatje kunstencentrum KANAL, anderhalf jaar voor opening

Over maximaal twintig maanden wil kunstencentrum KANAL-Centre Pompidou zijn deuren openen. Het moet een culturele hotspot worden, groter dan het Tate Modern in Londen. Zitten de werken op schema om eind 2025 te kunnen openen? En wordt het niet te duur allemaal? BRUZZ 24 schetst de laatste stand van zaken op de bouwwerf én de uitkomst van de audit die door de Brusselse regering werd besteld.

Van KANAL wordt gezegd dat het meer dan een museum is. Naast het museum voor moderne en hedendaagse kunst, komen er onder meer verschillende expositieruimtes, het architectuurcentrum CIVA en een zaal voor podiumkunsten.

Het museum opent over afzienbare tijd in de voormalige Citroën-showroom, dat in de oorspronkelijke staat wordt hersteld en aangepast aan de noden van een modern museum. Een deel van KANAL wordt publiek toegankelijk voor alle Brusselaars, met of zonder ticket. Zo is er sprake van 'een cultureel dorp'.

Volgens gedelegeerd bestuurder van Stichting KANAL, Yves Goldstein, is de opening van het museum nog steeds realistisch voor eind 2025. Al wordt dat moment mogelijk enkele weken uitgesteld, tot begin 2026.

Lees verder onder de reportage over de bouwwerf van Kanal.

Audit

Eerder waren de financiën van het museum al voer voor discussie in een speciale hoorzitting in de commissie Territoriale Ontwikkeling. Ook de Inspectie van Financiën had twijfels over de financiële houdbaarheid voor het Brussels Gewest van de geldstromen naar het toekomstig museum.

Met een audit wilde de Brusselse regering nagaan of die bezorgdheden terecht zijn. Die audit onderzocht de haalbaarheid van de geplande activiteiten, de budgetten voor personeel en het beheer van de commerciële activiteiten. Vrijdag werd de externe audit voorgesteld aan de pers.

Het commerciële beheersmodel van de Stichting KANAL is gebaseerd op 110 voltijds equivalente medewerkers, opgedeeld in vier verschillende diensten. Het gaat om de dienst receptie (ticketing en winkel), de catering, de tijdelijke verhuur van ruimtes en de dienst sponsoring. Volgens de audit is het commercieel model "transparant, analytisch en flexibel". Daarbij zouden er door Stichting ook geen belangrijke kosten zijn weggelaten.

Daarvan wordt net iets meer dan de helft ingezet binnen het kader van de artistieke diensten die het museum zal leveren. Dat aantal, evenals het salaris van de medewerkers, wordt ook positief bevonden in de externe audit. "De structuur van het team lijkt in overeenstemming te zijn met de personeelsstructuur bij soortgelijke instellingen", valt er te lezen. De salarisschaal wordt als "samenhangend" beoordeeld door het consortium.

Aantal bezoekers

KANAL verwacht 550.000 bezoekers per jaar, een aantal waarop ook het aantal geplande tentoonstellingen en evenementen gebaseerd is. Die prognose wordt in de externe audit als "redelijk" beschouwd. "Op basis van de analyse bevestigen we dat het aantal bezoekers, evenals het aantal evenementen en shows, gerechtvaardigd is. Dit op basis van benchmarkanalyses, ervaring in de sector en een eerder EY-rapport dat in 2017 werd uitgevoerd", staat in het rapport te lezen.

Lees verder onder de video met onder meer Mathias Vanden Borre (N-VA) die nog niet overtuigd is door de resultaten van de audit.

Niet iedereen is overtuigd door de resultaten van de audit. "We zeggen al sinds de vorige legislatuur dat dit een socialistisch prestigeproject is," aldus Brussels parlementslid uit de oppositie, Mathias Vanden Borre (N-VA). "Het geld is op. We hebben gewaarschuwd dat het meer ging kosten en we hebben gelijk gekregen. De budgetten ontsporen, de middelen zijn op en we moeten nadenken over oplossingen."

Oorspronkelijk werd het totale budget geraamd op 150 miljoen euro, exclusief btw en materiaal. Dat budget is sinds de inval van Rusland in Oekraïne en de daaropvolgende inflatie gestegen met 15 procent, of 22 miljoen euro. Daarbovenop komt nog een bijkomend budget van 13 miljoen euro voor de uitrusting van het museum. In totaal bedraagt het budget vandaag dus 185 miljoen euro. Daarvan werd reeds 162 miljoen uitbetaald, aldus gedelegeerd bestuurder Yves Goldstein.

Op dit moment wordt de Stichting KANAL aanzien als 50 procent belastingplichtig, goed voor 18,6 miljoen euro aan btw-kosten. Volgens Goldstein lopen er gesprekken om de Stichting voor 100 procent belastingplichtig te maken. In totaal vraagt de Stichting 35 miljoen euro per jaar aan werkingsmiddelen. Dat wordt volgens de internationale normen ook redelijk geacht, zo concludeert Goldstein.

Met andere woorden: de budgettaire impact van het toekomstige museum op de Brusselse begroting zal volgens de KANAL-topman beperkt zijn. "Het museum zal ook economische winsten genereren voor het Brussels Gewest."