Week van de Smaak in het teken van de Turkse keuken

De Week van de Smaak staat dit jaar volledig in het teken van de Turkse keuken. Brussel heeft een omvangrijke Turkse gemeenschap, die zich sterk heeft geconcentreerd rond de Middaglijnstraat en de Haachtsesteenweg. Op verzoek van de Erfgoedcel Brussel ontrafelen Hans Vandecandelaere en Jeroen De Smet de culinaire geheimen van de Turkse Brusselaars. Ze bundelden hun boeiende ontdekkingen in een gratis boekje en een geleide wandeling.

V eel meer nog dan andere allochtone gemeenschappen vormt die van de Turken in Brussel een bijzonder hecht geheel. Het gros van de Turkse Brusselaars - of Brusselse Turken - leeft in één bepaalde wijk, tussen de Koningsstraat en de Haachtsesteenweg. Sommigen beweren dat dit komt doordat de eerste Turken in de jaren 1970 via het Noordstation in Brussel zijn gearriveerd, en zich meteen in de buurt hebben gevestigd; anderen vinden die theorie nogal simplistisch. Toch is het een feit dat negentig procent van de Turken uit deze buurt uit hetzelfde stadje komt: Emirdag in Centraal-Anatolië. Dat verklaart meteen hoe het komt dat zowat iedereen iedereen kent.

Beste adresjes
De Turkse gemeenschap is niet alleen heel hecht, maar ook nogal op zichzelf gericht, zodat het voor buitenstaanders niet altijd makkelijk is om meteen de juiste adresjes en tips te vinden. "We zijn begonnen via plaatselijke organisaties zoals de vzw Ataturk, en we hebben heel veel rondgelopen in de wijk," vertelt stadsgids Hans Vandecandelaere. "De wijk hangt zo sterk aaneen dat eens we vertrokken waren, de bal aan het rollen ging en we al snel van het ene verhaal in het andere rolden. We ontdekten al snel de bekendste en oudste kruidenierszaak uit de buurt, de beste Turkse pizzeria en de beste patisseriezaken."

Volgens zijn collega Jeroen De Smet is de wijk snel aan het veranderen. "Veel Turken zijn ondernemende zelfstandigen met een restaurant of winkel," vertelt hij. "Ze werken hard, hebben vaak een eigen huis en laten hun kinderen studeren. Die zijn dan hooggeschoold en meertalig en verlaten de wijk om zich in een betere buurt te gaan vestigen. Zodra de mensen kunnen, werken ze zich op en verlaten ze de buurt. Nu al zie je dat er meer en meer andere, nieuwe nationaliteiten komen, zoals Afghanen, Afrikanen en Pakistanen. Binnen twintig jaar zal de wijk er volgens mij heel anders uitzien."

Culinaire traditie
Maar zo ver is het nog niet: momenteel licht de buurt 's avonds nog altijd kleurrijk op door de wirwar van Turkse uithangborden. Vooral in en om de Josaphatstraat kunnen foodies hun hartje ophalen. "De kruidenierszaken zijn naar Belgische normen erg basic en zonder veel franje ingericht," vertelt De Smet. "Alles is functio­neel gestapeld, heel gezellig is het niet. Maar je koopt er heerlijke producten, die je elders zelden of niet vindt. De culinaire tradities die je in die winkels ontdekt, vertellen ook veel over de politieke en geografische achtergronden. Turkije heeft een ingewikkelde geschiedenis, waardoor de Turkse keuken heel wat invloeden heeft ondergaan. Griekse invloeden uit het Byzantijnse tijdperk, bijvoorbeeld. Tot op heden zijn de Grieken en de Turken niet de beste vrienden, maar hun keukens zijn wel sterk met elkaar verstrengeld - denk maar aan de gevulde wijnbladeren of bakla­va die je in beide keukens vindt. Bovendien heeft Turkije zelf ook heel wat invloed gehad op de keukens van de omringende landen. Je vindt de Turkse invloeden zelfs terug tot in het Midden-Oosten, in Libanon en Azië."

On-Turks fastfood
Helaas wordt deze rijke culinaire traditie niet weerspiegeld in het Brusselse restaurantaanbod. De meeste Turkse restaurants beperken zich tot dürüm en döner kebab . Ze zijn erg in trek bij de jongeren in de buurt, maar de oudere generatie haalt er haar neus voor op en beschouwt het als on-Turks fastfood. De authentieke Turkse keuken vind je helaas bijna uitsluitend nog op de tafels van de families thuis.

De beste manier is om zelf aan de slag te gaan met de heerlijke ingrediënten die je in de Turkse kruidenierszaken vindt. Een prima instap is de workshop van Meral Sag, die hiernaast aan bod komt. Vergeet dus maar die vettige dürüm en waag u aan caçik , börek , ka­dayif , yufka en bocha !

:: Turken op de Meridiaan van Hans Vandecandelaere en Jeroen De Smet is gratis verkrijgbaar op 02-208.02.45 of erfgoedbrussel@vgc.be. Op vrijdag 13 november van 12.30 tot 13.30 uur begeleidt Vandecandelaere een wandeling door de Turkse buurt met verhalen over de bewoners, hun culinaire tradities en de beste adresjes. De wandeling is gratis, maar reserveren is verplicht bij Erfgoedcel Brussel op 02-208.02.32. Meer info op www.erfgoedbrussel.be en www.weekvandesmaak.be