Doodsteek school De Knapzak: voltallige meerderheid keurt sluiting goed

Ouders en leerkrachten van wijkschool De Knapzak hebben maandagavond op de gemeenteraad in Sint-Agatha-Berchem hun zegje mogen doen over de nakende sluiting van de school. Burgemeester Joël Riguelle (LB) hoorde hun argumenten aan om de school niet op te doeken, maar dat bleek tevergeefs. Hij en met hem de hele meerderheid, de Vlaamse schepenen van Groen en CD&V incluis, keurde het uitdoofscenario voor de school goed. "De lagere wijkschool wordt afgebouwd", aldus Riguelle.

Tientallen ouders, vergezeld van leerkrachten en enkele peuters en kleuters, zakten maandagavond af naar de gemeenteraad van Sint-Agatha-Berchem om een antwoord te krijgen op hun vragen rond de nakende sluiting van de gemeentelijke wijkschool De Knapzak. Het gebrek aan financiële middelen noopte de gemeente ertoe om de nieuw geopende school weer af te bouwen. Voor het eerst werd de stem van de ouders gehoord door de voltallige gemeenteraad.

"De socialistische partij heeft ons verraden, de rechtse partij heeft ons verlaten," zo begon Kazadi, een van de ouders die de interpellatie voorlas. "Was dit een verkiezingsgrap? Meer dan de helft van de kinderen staat op straat na de derde kleuterklas. Dit is een discriminerende actie voor de kinderen van nieuwe burgers die van hen volwaardige nieuwe Belgen willen maken," klonk het scherp. "Moeten ze voortaan naar een Franstalige school? We willen dat niet. We hebben bewust gekozen voor het Nederlandstalig onderwijs en een arbeidsmarkt voor de toekomst van onze kinderen."

Geen uitstel

Moeder Tchonza ging nog verder. "We hebben als ouders alles in het werk gesteld opdat broers en zussen elkaar samen konden steunen in eenzelfde school. U neemt ons die mogelijkheid af, nu zullen ze in andere scholen en gemeenten een plaats moeten zoeken. Ook waar geen helpend broertje of zusje is, en waar ze de leerkrachten niet meer kennen. Het zal veel stress bezorgen aan de kinderen."

Lerares Sarah Van Humbeeck, die met haar collega's en directrice ook voor de deur stond om de ouders een hart onder de riem te steken, had voor de stemming (laat in de nacht) nog alle hoop: "We hopen op een voorlopig uitstel, zodat we meer actie kunnen ondernemen in afwachting dat een oplossing wordt aangereikt. Bevoegd minister Sven Gatz (Open VLD) zou het dossier nog in urgentie aan het behandelen zijn. Tijd kan onze redding zijn."

Burgemeester Joël Riguelle (LB) reageerde kordaat en herhaalde de reeds gekende verdediging. "De bezorgdheid van de ouders is ons bekend. In 2021 zullen er een 20 tot 25 kinderen zijn die in De Knapzak niet verder kunnen in het lager onderwijs. Deze moeilijke beslissing is te wijten aan een tekort aan financiën dit jaar, ten gevolge van talloze kosten (OCMW, personeelskosten, index, beperkt aantal leningen tot 60.000 euro, en financiering van het patrimonium door verkoop van terreinen). Een bouwterrein viel niet te kopen."

De burgervader verwijst ook naar de schaarse subsidie van het Brussels Gewest. "We waren niet bij machte om een groot terrein te vinden en te kopen. Het beoogde Comensia-terrein moest gesaneerd worden (voor 400.000 euro) en viel dus te duur uit. Verder is de 30 procent financiering (1,6 miljoen euro) die we moeten ophoesten, mocht Vlaanderen zich voor 70 procent engageren, niet te vinden."

Ook stelt de burgemeester dat er genoeg Franstalige en Nederlandstalige klassen en plaatsen zijn in de gemeente. "We hebben onze diensten gevraagd om de ouders te helpen bij het vinden van plaatsen voor de kinderen."

'Probleem was al lang gekend'

Oppositieraadslid Thomas Villa (N-VA) voerde het debat aan. "In september 2017 werd in de raad unaniem goedgekeurd dat de gemeente de verdeling van de gewestmiddelen zou aanvechten bij het Brusselse Gewest. Dus het probleem was al lang bekend. Bovendien informeert het Grondwettelijk Hof me dat de uitspraak dit jaar zal gebeuren. Laat ons dus wachten op het antwoord over deze dotatie. Een ander cynisch punt is dat de dotatie effectief zal verminderen als er ook minder schoolkinderen komen. Vlaanderen staat klaar met een zak geld, dus pak dit vast en bouw de school."

Volgens Villa gaat de discussie over iets heel anders, namelijk over vijf voltijdse personeelsequivalenten, of 140.000 euro per jaar, of 0,28% van de totaalbegroting van de gemeente. "Ook heeft de burgemeester in de verkiezingscampagne op een debat voor BRUZZ-tv met toenmalig schepen Van Gyseghem, gezegd: 'de school komt er, vast en zeker'. Verder heeft het Brussels Gewest berekend dat we 448 extra plaatsen nodig hebben tegen 2024-25, terwijl we nu nog niet aan de helft komen. De kleuters van De Knapzak zullen dus problemen hebben om elders terecht te kunnen."

Debat ten gronde voeren

Verder negeerden de burgemeester en voorzitter van de raad de oppositievraag van Vincent Lurquin (Défi) om de agendapunten wegens hoogdringendheid af te voeren, en een maand tijd te gunnen voor een open discussie met alle gemeenteraadsleden en de ouders. "Een uitstel is niet reglementair," was het antwoord.Daarna volgde de stemming over de herstructurering van de school. Iedereen verwachtte minstens één onthouding bij de meerderheid, ofwel bij de Nederlandstalige schepenen Agnès Vanden Bremt (CD&H) en Katia Van den Broucke (Groen), ofwel bij een LB-raadslid Gadys Kazadi, dat zelf een kind in de school heeft.

Uiteindelijk keurde de voltallige meerderheid de voorstellen goed om de school gradueel te doen uitdoven. De kleuterklassen krijgen weliswaar een iets grotere capaciteit tot 2023, waarmee tegemoet gekomen wordt aan de noden. Maar gelijktijdig wordt vanaf 2021 geen eerste leerjaar in het lager onderwijs in de wijkschool meer ingericht. Alle klassen van de lagere cyclus worden gradueel volledig uitgedoofd tegen juni 2026 en dan sluit de wijkschool. Met grote ontstentenis stapten de ouders uit de zaal.