Iets meer dan 65.000 Brusselse werknemers pendelden in 2023 naar Vlaanderen. Dat waren er 9.000 meer dan het jaar ervoor, of een stijging met 16,5 procent. De groei was daarmee veel sterker dan het vijfjarige gemiddelde van 5 procent. De Brusselaars die in Vlaanderen werken, vertegenwoordigen 12,4 procent van de totale werkende Brusselse bevolking.
© PhotoNews
Een op de acht werkende Brusselaars is in Vlaanderen tewerkgesteld
Dat blijkt uit een gezamenlijke arbeidsmarktanalyse van de Brusselse arbeidsbemiddelaar Actiris en de Vlaamse VDAB over de interregionale arbeidsmobiliteit van Brussel naar Vlaanderen.
Van de Brusselse pendelaars werkt ongeveer 75 procent in de provincie Vlaams-Brabant. Het Federaal Planbureau voorspelt dat de pendelcijfers in de periode 2024-2029 nog verder zullen stijgen. In 2024 en 2025 zou de stijging van het aantal Brusselse pendelaars naar Vlaanderen neerkomen op 1.700 extra personen, een beperktere stijging dan in het verleden.
In de periode 2026-2029 wordt een sterkere stijging van het aantal pendelaars naar Vlaanderen verwacht, met 2.300 Brusselaars per jaar. De belangrijkste sectoren waarin Brusselse pendelaars in Vlaanderen werkzaam zijn, zijn handel, wetenschappelijke en technische activiteiten en vervoer en opslag.
Man, hooggeschoold en niet-Europeaan
Opvallend is dat in 2023 driekwart van de Brusselaars die in Vlaanderen werken, man was. Sinds 2018 is het aandeel vrouwen bij de pendelaars zelfs verder gedaald van 33 procent naar 25 procent. Als een van de verklaringen voor dat grote verschil ziet Actiris de grotere druk op vrouwen om deeltijds te werken wegens familiale verplichtingen, hetgeen minder aanzet om werk op langere afstand te verwezenlijken.
Iets meer dan de helft van de Brusselse pendelaars naar Vlaanderen was in 2023 hooggeschoold, waar dat vijf jaar geleden nog 44 procent was. Bij de indeling per origine (Belg, EU of niet-EU) vormden de mensen met afkomst van buiten de EU de grootste groep bij de Brusselse pendelaars naar Vlaanderen, met 48 procent.
De Brusselaars die in Vlaanderen werken, hebben vooral contracten van onbepaalde duur (88 procent).
Vergrijzing
De arbeidsbemiddelaars zien de komende jaren nog potentieel voor een verdere toename van de interregionale arbeidsmobiliteit van Brussel naar Vlaanderen, temeer omdat door de vergrijzing de bevolking op beroepsactieve leeftijd in Vlaanderen de komende jaren sterker zal dalen dan in Brussel.
Voor Brusselse werkzoekenden zijn het studieniveau en het behalen van een specifiek diploma een van de belangrijkste drempels in de zoektocht naar werk. De Brusselse arbeidsmarkt vraagt vooral om hooggeschoolde profielen, waardoor er een aanzienlijke mismatch is tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt.
© PhotoNews
| 44 procent van de respondenten vindt dat Vlaanderen moeilijk bereikbaar is met het openbaar vervoer, wat hun bereidheid om er te werken verder beperkt.
In Vlaanderen, en in het bijzonder in Vlaams-Brabant, zijn meer vacatures beschikbaar met lagere studievereisten, wat mogelijkheden biedt voor Brusselse werkzoekenden met een lager opleidingsniveau.
Taalbeheersing vormt dan weer een andere belangrijke drempel voor de Brusselse werkzoekenden richting Vlaanderen. In 2023 vereiste 87,9 procent van de vacatures voor Vlaams-Brabant een kennis van het Nederlands, waarbij 80 procent een goede tot zeer goede beheersing vroeg.
Slechts 19,9 procent van de Brusselse werkzoekenden bezit evenwel een gemiddelde kennis van de tweede landstaal, terwijl slechts 5,8 procent goed tweetalig is.
Moeilijk bereikbaar
Daarnaast is mobiliteit ook een belangrijke drempel voor Brusselse werkzoekenden die overwegen om in Vlaanderen te werken.
Uit een bevraging van het Vlaams Interuniversitair Onderzoeksnetwerk Arbeidsmarktrapportering blijkt dat bijna de helft van de Brusselse werkzoekenden niet bereid is om lang te reizen, waarbij zes op de tien aangeven niet meer dan een uur heen- en terugreis te willen maken.
Daarnaast vindt 44 procent van de respondenten dat Vlaanderen moeilijk bereikbaar is met het openbaar vervoer, wat hun bereidheid om er te werken verder beperkt.
De arbeidsbemiddelaars wijzen tot slot ook op het belang van betaalbare en flexibele kinderopvang en het belang van digitale vaardigheden. Er moet ook aandacht gaan naar het vermijden van discriminatie.
Ondanks een groeiende mobiliteit van niet-Europese pendelaars naar Vlaanderen, ervaren zij aanzienlijke obstakels op de arbeidsmarkt en hebben ze vaker lagere lonen en minder duurzame banen.
