Onbegrip bij slachtoffers aanslagen over manier waarop assisenvoorzitter proces afsluit

De voorzitter van het hof van assisen van Brussel, Laurence Massart, heeft donderdag het arrest over de schadevergoedingen in het proces over de aanslagen van 22 maart 2016 niet voorgelezen. Massart vroeg aan de advocaten en de openbare aanklager of ze haar wilden vrijstellen van het voorlezen van de uitspraak. Daarna werd de zitting geschorst. Het onbegrip daarover is groot.

Slechts enkele mensen waren donderdag aanwezig in het Justitia-gebouw in Brussel om te luisteren naar de uitspraak over de schadevergoedingen in een van de belangrijkste processen van ons land. Met die uitspraak eindigt meteen ook het lange proces, waarvan het strafrechtelijke gedeelte al in december 2022 startte.

Enkele slachtoffers en advocaten waren verbaasd over de manier waarop het hof van assisen het proces afsloot. De voorzitter gaf geen samenvatting van het 617 pagina's tellende arrest en somde ook geen conclusies op. Er was ook geen afsluitend woordje voor de slachtoffers.

Boeken toe

Philippe Vansteenkiste van slachtoffervereniging V-Europe, is teleurgesteld. Hij merkt ook onbegrip bij veel slachtoffers van de aanslagen over de manier waarop het grootste proces in de Belgische geschiedenis is afgesloten. “We dachten dat de voorzitter op zijn minst een samenvatting van het vonnis zou meegeven, maar zelfs dat gebeurde niet. Ze deed gewoon de boeken toe en schorste de zitting."

“Het gaat toch om een zeer lang en zwaar proces", zo oordeelt Vansteenkiste, "dat negen maanden heeft geduurd. Daarna moesten de slachtoffers nog een jaar wachten op de schadevergoedingen. Een korte samenvatting en een woord van afscheid om dit lange proces neer te leggen, dat had voor veel slachtoffers al een verschil gemaakt."

Vansteenkiste geeft wel toe dat het proces voor de rest correct is verlopen, met de nodige aandacht voor de slachtoffers. Welke bedragen nu concreet zijn uitgesproken, weten de slachtoffers of daders nog steeds niet. “Die zullen we per mail binnenkrijgen, ik vermoed maandag pas."

Symbolische schadevergoeding

Toch relativeert de advocaat ook het belang van die bedragen. “Die zijn vooral een symbolische maatregel om erkenning te geven aan het leed dat de slachtoffers is aangedaan.”

Het is dan ook niet waarschijnlijk dat zij ooit uitbetaald zullen worden door de veroordeelden. “Bijna alle veroordeelden zijn insolvabel”, zo legt Vansteenkiste uit.

Om toch een stuk van hun geleden schade vergoed te zien, kunnen slachtoffers zich nog wenden tot de overheid. “De laatste instantie waar ze zich tot kunnen wenden is de Commissie voor Financiële Hulp", aldus Vansteenkiste. "Die bekijkt de noden van elk slachtoffer apart, maar hoeft in principe geen rekening te houden met de uitgesproken schadevergoedingen door deze rechtbank. Het gaat eigenlijk om de staat die bijspringt voor de slachtoffers in plaats van de daders."

Het hof van assisen heeft nu vijf dagen de tijd om het arrest over te maken aan de griffie. Daarna kunnen alle partijen het arrest lezen. De 1.216 slachtoffers die zich burgerlijke partij hadden gesteld, zijn zich ervan bewust dat de daders waarschijnlijk nooit de schadevergoeding kunnen betalen. De inhoud van het arrest heeft dus vooral een symbolische waarde.