Vlaanderen en Wallonië werken aan nationaal wegenvignet: 'Deur staat open voor Brussel'

Na Wallonië wil nu ook Vlaanderen een digitaal wegenvignet invoeren, bedoeld om buitenlandse chauffeurs mee te doen betalen. Een nationaal systeem lijkt dichterbij dan ooit, al is het wachten op Brussel. "Ik blijf voorstander van een slimme kilometerheffing", stelt ontslagnemend minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen).

In het Vlaams regeerakkoord staat dit: "We werken een digitaal systeem uit om ook de buitenlandse voertuigen die niet onderworpen zijn aan de kilometerheffing voor vrachtwagens mee te laten bijdragen aan het gebruik van onze wegen."

Verschillende media noemden het een wegenvignet, maar op Radio 1 wilde kersvers Vlaams minister van Mobiliteit Annick De Ridder (N-VA) dat woord liever niet gebruiken. "Te beladen en te statisch", zei ze. "Ik heb het over een digitale manier om buitenlanders mee te laten betalen."

De Ridder plant nu snel overleg met Wallonië, dat ook plannen heeft voor zo'n vignet of digitale inning voor buitenlanders.

'Deur open voor Brussel'

Brussel werd niet genoemd en onze redactie kon De Ridder nog niet bereiken voor een reactie. Maar gesprekken met dat gewest zijn volgens Waals minister van Mobiliteit François Desquesnes (Les Engagés) wel degelijk aan de orde. "Ons doel is om samen met de drie gewesten aan één systeem te werken, dat de gewesten dan desgewenst zelf kunnen invullen."

Als voorbeeld geeft Desquesnes de kilometerheffing voor vrachtwagens, sinds 2016 van kracht. "Per vrachtwagen wordt één gemeenschappelijk bedrag geïnd door Viapass - een administratie met amper 15 werknemers. Maar de gewesten kiezen zelf hoeveel ze per kilometer en per milieuklasse innen."

Hoe die differentiatie bij een wegenvignet precies in z'n werk kan gaat, moet nog worden uitgezocht. En wat als een Vlaming door Wallonië rijdt, welk deel van het in Vlaanderen betaalde autovignet wordt dan doorgestort naar Wallonië? "Over de verdeling van de middelen moet nog gediscussieerd worden. Maar sowieso wordt het een simpel systeem, dat is onze voorwaarde", aldus Desquesnes.

Kilometerheffing?

Kan het wegenvignet, net zoals bij vrachtwagens, naar een kilometerheffing evolueren, waarbij per kilometer en/of per tijdstip betaald wordt? Het Brussels Gewest was de vorige legislatuur alvast voorstander van zo'n slimme kilometerheffing, maar kreeg de eigen versie 'Smart Move' niet ingevoerd wegens protest in de andere gewesten.

"Een kilometerheffing is niet wat nu voorligt", zegt Desquesnes. "Maar we moeten met de andere gewesten hierover kunnen praten. De deur staat nu open voor de Brusselse regering. Zodra die er is kan die bij de gesprekken aansluiten."

Ontslagnemend minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen) blijft voorstander van zo'n slimme kilometerheffing. "Dat kan echt een positieve impact hebben op de mobiliteit in en rond de hoofdstad. Als Vlaanderen nu een wegenvignet wil, heeft dit ook gevolgen voor het Brusselse Gewest, dus zal dat samen bekeken moeten worden."

'Uniform systeem heeft voorkeur'

Kandidaat minister-president David Leisterh (MR) vindt het te vroeg om te reageren. "Er is nog te veel onduidelijk", zegt hij. "Het enige wat ik nu kan zeggen is dat de autobelasting op nationaal niveau moet herbekenen worden en dat de Brusselaars niet extra belast mogen worden."

Ook automobilistenvereniging Touring ziet nog te veel mist om al te reageren op de plannen van De Ridder en Desquesnes. "Alles hangt af van de concrete maatregelen", zegt woordvoerder Danny Smagghe. "Maar een uniform systeem in de drie gewesten draagt sowieso onze voorkeur weg."

De Ridder mikt op 2027 voor de inwerkingtreding. Een deadline die Desquesnes aannemelijk lijkt.