Brussels lerarentekort krimpt, in tegenstelling tot in Vlaanderen

De start van een nieuw trimester in combinatie met de traditionele griepgolven deed al het ergste vermoeden, maar Brussel verrast wonderwel: in januari daalde het lerarentekort lichtjes. In Vlaanderen swingen de openstaande vacatures daarentegen nog steeds de pan uit.

In januari waren er iets minder manco’s te vinden in de lerarenroosters van de Brusselse scholen. Dat blijkt vrijdag uit een nieuwe bevraging van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC). Daaruit bleek dat het aantal dat het aantal openstaande vacatures met 8 procent daalde, van 227 naar 209.

Opvallend, want het is de eerste keer dat dit gebeurt in januari, een maand waarin scholen doorgaans kampen met extra uitval door ziekte. Het Brusselse lerarentekort gaat daarmee de goede richting uit. Bij de start van het schooljaar stonden er nog zo'n 370 vacatures open. Tegelijk gaat het aantal openstaande posities in Vlaanderen bovendien nog steeds in stijgende lijn: cijfers van de VDAB tikten in januari een record van 3.843 vacatures aan.

Kentering

“Het tekort aan leerkrachten is nog steeds hoog, maar we koesteren voorzichtige hoop dat we een kentering zien in het lerarentekort in Brussel”, aldus minister Sven Gatz (Open VLD), die bevoegd is voor onderwijs in de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC). Hij wijst daarbij op de verschillende maatregelen die vorig jaar werden genomen om de tekorten terug te dringen en die nu hun vruchten lijken af te werpen.

Zo werden verschillende maatregelen op poten gezet om zij-instromers aan te trekken: van infobeurzen tot de invoering van het beter betaalde statuut “leerkracht-specialist" en de mogelijkheid om extra anciënniteit mee te nemen bij een overstap vanuit de privé-sector.

Daarnaast is ook een terugbetaling van het studiegeld mogelijk voor zij-instromers indien zij 5 jaar les blijven geven en werd een systeem van vrije lesuren op poten gezet. Die kunnen scholen inroosteren om nieuwkomers extra studietijd te geven.

Vooral die laatste twee maatregelen maken in Brussel het verschil tegenover Vlaanderen zegt Els Consuegra van de VUB-lerarenopleiding. “In Brussel werd het aantal vrije uren verdubbeld, dat heeft zeker zijn effect niet gemist. Daarnaast merken we ook dat vacatures doorgaans sneller ingevuld raken in scholen met nieuwe gebouwen, iets waar Brussel de voorbije jaren sterk in investeerde.”

Kinderdagverblijven

Toch heeft Consuegra ook bedenkingen. Zo verhult het algemene cijfer van het aantal vacatures mogelijk grote verschillen tussen bijvoorbeeld basis- en secundaire scholen. “Ook kan de daling mogelijk een verschuiving betreffen”, klinkt het. “Bij het basisonderwijs bestaat bijvoorbeeld een tendens om bij kinderdagverblijven nieuwe leerkrachten te zoeken, maar nu zit men daar ook met tekorten.”

Een andere bedenking is of al die vacatures wel ingevuld zijn met de juiste profielen, zeker gezien al die overstappers uit de privé-sector. “Het is afwachten of dit op lange termijn positief zal uitdraaien. Daarnaast is de vraag of het onderwijs al die zij-instromers wel zal kunnen houden. Het is al aangetoond dat wie een lerarenopleiding heeft er minder snel de brui aan geeft. Tegelijk zien we ook in de klassieke lerarenopleiding geen specifieke stijging van het aantal geïnteresseerden.”