'Aanzienlijke daling' van luchtvervuiling en straatlawaai op Autoloze Zondag

De Autoloze Zondag is in Brussel zonder incidenten verlopen. Dat meldt Inge Paemen, woordvoerder van Brussel Mobiliteit. Volgens Leefmilieu Brussel was zondag de luchtkwaliteit veel beter, en was er minder straatlawaai. Het hele Brussels Gewest was van 9.30 tot 19.00 uur afgesloten voor auto's zonder vergunning.

Volgens Brussel Mobiliteit zijn er dit jaar minder wagens geweest die ondanks het verbod het gewest probeerden binnen te geraken. Enkel in de politiezone Montgomery (Etterbeek/Sint-Pieters-Woluwe/Sint-Lambrechts-Woluwe) moesten enkele bestuurders geverbaliseerd worden.

"Maar van enige incidenten of ernstige ongevallen tussen fietsers, voetgangers of andere zwakke weggebruikers hebben we geen melding gekregen", aldus nog de woordvoerder.

De hulpdiensten telden deze Autoloze Zondag 206 interventies, waarvan 43 op de openbare weg als gevolg van een val met een fiets, step of ander rijwiel.

"Vorig jaar waren hadden we nog 238 medische interventies, waarvan 41 door een val, en in 2022 waren er 188, waarvan 32 omwille van een val", zegt brandweerwoordvoerder Walter Derieuw. "Ter vergelijking, vorige week zondag waren er 149 medische interventies. Het is wel zo dat sommige zieken of gekwetsten die zich normaal zelf naar de spoed begeven met hun wagen, op een dag als vandaag ook een beroep doen op een ziekenwagen om in het ziekenhuis te geraken."

Het zwaartepunt van de interventies lag vooral in de loop van de namiddag. De hulpdiensten van het Brusselse gewest hadden zondag 32 ziekenwagens ingezet, waarvan er één bemand werd door het Rode Kruis, en één door personeel van het Militair Hospitaal, en de overige door de Brusselse brandweer. Er werden ook vier P.I.T.-ziekenwagens, met gespecialiseerde verplegers ingezet, en negen MUG-teams van verschillende Brusselse ziekenhuizen. Het Rode Kruis was tevens preventief aanwezig op lokale evenementen.

Ook de Brusselse openbaar vervoersmaatschappij heeft het over een Autoloze Zondag die goed verlopen is, zonder incidenten op het net. Alle bus-, tram- en metrolijnen van de MIVB waren de hele dag gratis beschikbaar, van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat. De dienstverlening werd ook versterkt, met hogere frequenties dan op een gewone zondag.

Opendeurdag MIVB

De MIVB organiseerde ook een opendeurdag op de werf van het nieuwe metrostation Toots Thielemans in het centrum van Brussel. Daar werden zo'n 3.000 bezoekers verwacht, maar uiteindelijk werden het er een hoop meer, 4.358, zo meldt woordvoerder Guy Sablon.

Tijdens de opendeurdag konden bezoekers het nieuwe station binnenstappen en meer uitleg krijgen over het project en de archeologisch ontdekkingen op de site. Het betonnen bouwwerk onder de Stalingradlaan vormt een belangrijke schakel van de toekomstige metrolijn 3, die het station Albert met Bordet zal verbinden. De nieuwe metrolijn moet het groeiende aantal reizigers opvangen.

Sterke verbetering luchtkwaliteit

Leefmilieu Brussel meldt dan weer een stevige daling van de luchtvervuiling tegenover een gewone zondag. “De Autoloze zondag leverde in het algemeen een verbetering van de luchtkwaliteit op, met een aanzienlijke daling van de concentraties van meerdere verontreinigende stoffen”, zo meldt Leefmilieu Brussel. Dat zag de gemiddelde concentraties van verontreinigende stoffen dalen in de delen van de stad met een sterke invloed van het wegverkeer. De afname bedroeg wel 42 tot 100 procent voor stikstofmonoxide (NO), en 47 tot 67 procent voor stikstofdioxide (NO₂).

De daling was nog opvallender op bepaalde drukke locaties. “In het meetstation Kunst-Wet daalden de NO- en NO₂-concentraties met 88% en 62% in vergelijking met een gemiddelde zondag. De daling was nog duidelijker in vergelijking met een gemiddelde weekdag.”

Minder lawaai

Brussel met fors minder autoverkeer is ook een veel stillere stad. Verschillende meetstations in de buurt van wegen tekenden een sterke daling van de geluidsdruk op.

Uitgesproken dalingen werden bijvoorbeeld gemeten aan de E40 in de buurt van Sint-Lambrechts-Woluwe (een daling van 17 tot 24 decibel) en de E411 Oudergem. “Het gaat hier om een vermindering van de geluidsdruk met 99%!” benadrukt Leefmilieu Brussel.

Ook in woonwijken werd er minder straatlawaai geregistreerd. “De dalingen zijn zeer uitgesproken (3,3 en 7,8 dB(A)) voor de stations aan de Guillaume Tellstraat in Sint-Gillis, de Waverstraat in Oudergem en de Houba de Strooperlaan in Laken. Dit vertegenwoordigt een vermindering van de geluidsdruk met 50% tot 84%.”

5.000 overlijdens

Leefmilieu Brussel onderstreept verder het belang van de strijd tegen luchtvervuiling. “De uitdaging is immens: volgens het laatste rapport (2023) van het Europees Milieuagentschap veroorzaakt luchtvervuiling bijna 5.000 vroegtijdige sterfgevallen per jaar in België.” Zo’n 500 daarvan zouden verband staan met de uitstoot van fijne deeltjes, 1.400 met die van stikstofdioxide (NO₂), en 310 door de hogere blootstelling aan ozon (O₃). “Het doel is dan ook de uitstoot van luchtverontreinigende stoffen te verminderen, in het bijzonder van stikstofdioxide dat o.a. wordt geproduceerd door het transport.”

Ten slotte geeft de overheidsinstelling ook goed nieuws mee. “In de periode 2019-2022 is de jaarlijkse concentratie van luchtverontreinigende stoffen met ongeveer gemiddeld tien procent per jaar verminderd. Er is dus een positieve evolutie.”