Een op de zeven Brusselaars is laaggeletterd, organisatie wil politici wakker schudden

Volgens nieuwe cijfers die BRUZZ opvroeg bij onderzoekscentrum Brio heeft 13,6 procent van de Brusselaars moeilijkheden met lezen of schrijven in zowel het Nederlands, Frans als Engels.

Volgens overheidscijfers ervaart naar schatting één op de tien volwassen Belgen moeilijkheden met lezen en schrijven in het Nederlands of Frans. In Brussel ligt dat cijfer met 13,6 procent nog hoger, blijkt uit nieuwe data van onderzoekscentrum Brio.

De cijfers verschijnen in de volgende Taalbarometer. De stijging met dezelfde data uit 2018 is veelzeggend: toen ging het over net geen tien procent.

“Wellicht gaat het zelfs om een onderschatting”, reageert onderzoeker Mathis Saeys. “Functionele analfabeten vormen immers per definitie een moeilijk bereikbare groep.” De verklaring voor de toename ligt volgens Saeys deels bij de toenemende taaldiversiteit in Brussel.

Volgens politicus Fouad Ahidar bewijzen de cijfers dat er dringend meer aandacht moet gaan naar laaggeletterdheid.

“Zeker bij de eerste generatie migranten die hier vijftig à zestig jaar geleden aankwamen, ligt de alfabetiseringsgraad vaak laag. Dat merk ik als ik campagne voer, want dan vragen geïnteresseerden specifiek naar het lijstnummer”, aldus Ahidar. “Met cijfers kunnen ze vaker wel overweg. Daarom zetten we ons lijstcijfer nu extra in de verf in de campagne.”

Verkiezingen

Bij Iria Galvan van Lire et Écrire Bruxelles valt te horen dat er geen standaardprofiel op te maken is van mensen die worstelen met het alfabet.

“Ze zijn divers, in termen van hun levensverhaal, hun opleiding, hun familiale en socio-professionele situatie, hun cultuur, hun verwezenlijkingen en hun plannen”, zegt Galvan. “Maar, we stellen wel vast dat ze uit de armste lagen van ons land en uit andere landen komen en dat ze helaas vaak in precaire situaties leven.”

Zo valt Galvan op dat vluchtelingen uit landen die de afgelopen jaren een fiks aandeel uit de asielinstroom vertegenwoordigden, zoals Syrië, steeds meer aankloppen bij Lire et Écrire Bruxelles. "We krijgen daarnaast meer en meer vrouwen over de vloer."

In het licht van Wereldalfabetiseringsdag, komende zondag, lanceert de in Molenbeek gevestigde organisatie vijf actiepunten om laaggeletterdheid aan te pakken.

“Want mensen die moeite hebben met lezen en schrijven, blijven nog te vaak onzichtbaar", aldus Galvan. "Daarom willen we, met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen, de Brusselse lokale politici aansporen om actie te ondernemen."

Pictogrammen

Het gaat bijvoorbeeld over de toegang tot gemeentelijke diensten garanderen voor mensen met een lage alfabetiseringsgraad.

“Zo moet het mogelijk blijven om voor bepaalde diensten enkel terug te vallen op telefonisch contact”, klinkt het bij Galvan. Tegelijkertijd moet de sensibilisering bij gemeentepersoneel tegenover die kwetsbare groep omhoog, vraagt de organisatie.

Daarbij moeten de verschillende gemeentediensten ook toegankelijker worden: “Voor mensen die met mobiliteitsproblemen geconfronteerd worden, zijn langere openingstijden essentieel.”

In die diensten kunnen gemeenten meer gebruikmaken van hulpmiddelen zoals pictogrammen of gekleurde borden en ook de administratieve documenten zouden aan vereenvoudiging toe zijn.

Tot slot hamert het centrum op de rol van scholen. “Er moet meer ondersteuning komen van zodra de eerste leerproblemen opduiken en het is daarnaast van groot belang voor scholen om beter na te denken over hoe ze communiceren met ouders die zelf lees- en schrijfproblemen ondervinden”, besluit Galvan.