Geboortecijfer duikt verder omlaag: vooral in Brussel minder geboortes

Sinds 1942 zijn er in België nog nooit zo weinig kinderen geboren. Vooral in Brussel is het aantal geboortes flink gedaald: een afname van 5,1 procent. Ter vergelijking: in Wallonië gaat het om 4,8 procent en Vlaanderen om 1,5 procent. Dat blijkt uit gegevens van het Belgisch statistiekbureau Statbel.

In 2022 waren er ruim 113.000 geboorten in België. Een jaar later – in 2023 - zijn dit er iets meer dan 110.000. Dat is het laagste aantal sinds 1942, zo berichten Le Soir en De Standaard op basis van gegevens van Statbel.

In tien jaar tijd is het geboortecijfer in België met 12 procent gedaald. Na een piek in 2010 en een tijdelijke stijging in 2021 is het geboortecijfer blijven dalen en nu lager dan het dieptepunt van 2002.

Demograaf Patrick Deboosere legt uit dat vrouwen steeds later in hun leven kinderen krijgen, wat de kans op grote gezinnen verkleint. “Dit is een wereldwijde trend die al 30 jaar aan de gang is,” zegt hij in De Standaard.

Kinderen op latere leeftijd

De gemiddelde leeftijd waarop vrouwen hun eerste kind krijgen, is in België 31,1 jaar. In Brussel gaat het om een hogere leeftijd, van gemiddeld 32,3 jaar. Dat is -opnieuw - hoger dan in Wallonië en Vlaanderen, waar de gemiddelde leeftijd respectievelijk 29,3 en 29,6 jaar is.

“Veel meisjes studeren nu langer dan jongens. Daarna beginnen ze aan relaties, werk en carrière. Dit verklaart een deel van het uitstelgedrag dat wereldwijd zichtbaar is,” legt Deboosere uit.

Een andere verklaring kan de aan-of afwezigheid van sociale voorzieningen zijn die het makkelijker maken om werk en gezin te combineren. “In Duitsland, waar traditioneel weinig kinderopvang was, is het vruchtbaarheidscijfer eerder gaan dalen dan bij ons,” geeft hij als voorbeeld.

Minder kinderen

Gemiddeld kregen vrouwen vorig jaar ook minder kinderen dan het jaar daarvoor. In 2022 kreeg een vrouw in België gemiddeld 1,53 kinderen. Volgens de gegevens van Statbel is dat gemiddelde in 2023 gezakt naar 1,47 kinderen.

Brussel springt er opnieuw uit met 1,36 kinderen gemiddeld van alle nationaliteiten en 1,26 voor vrouwen met de Belgische nationaliteit in Brussel. Vrouwen in de andere gewesten kregen vorig jaar meer kinderen, in Vlaanderen en Wallonië gaat het om respectievelijk 1,5 en 1,48 kinderen.

Opvallend is dat van de drie gewesten en de verschillende bevolkingsgroepen, alleen buitenlandse moeders in Vlaanderen gemiddeld 2,1 kinderen krijgen. Dat is het aantal kinderen dat nodig is om de huidige bevolking op peil te houden.

De vertraging van de bevolkingsgroei brengt uitdagingen met zich mee, denk aan de ouderenzorg, waarin zal moeten worden geïnvesteerd. Tegelijkertijd zijn er ook voordelen, merkt Deboosere op. "De wereldbevolking groeit langzamer en vanaf 2070 of 2080 kan er zelfs sprake zijn van een afname. Dit hoeft geen slecht nieuws te zijn; het kan zelfs bijdragen aan het behalen van klimaatdoelstellingen."