Nederlandse melkveehouders betogen tegen EU-mestbeleid

Een honderdtal Nederlandse veehouders heeft dinsdag actiegevoerd in Brussel uit onvrede met het Europese mestbeleid. Concreet vragen ze de opschorting van de zogenaamde derogatiebeschikking, die boeren verplicht minder dierlijke mest uit te rijden. "Als we niks doen, is de inschatting dat de helft van de melkveehouderij in Nederland gaat verdwijnen," vreest Europarlementariër Bert-Jan Ruissen (SGP).

De Europese Unie heeft regels voor meststoffen opgesteld, met als doel het herstel van de natuur- en waterkwaliteit en de inperking van stikstoffen. Zo mogen boeren in de EU maximaal 170 kilo stikstof per hectare uitrijden. Nederland genoot echter al jaren een uitzondering, een zogenaamde derogatie, waardoor boeren 230 tot 250 kilo mochten uitrijden. Deze uitzonderingspositie wordt afgebouwd en zal in 2026 eindigen.

De afbouw van de derogatie heeft desastreuze gevolgen voor de Nederlandse land- en tuinbouw, hekelt boerenactiegroep Agractie, die spreekt over "een koude sanering in de agrarische sector." Omdat melkveehouders "geen kant meer op kunnen met hun mest," stijgen de kosten voor de mestafzet. Daardoor komen heel wat landbouwers in de problemen, aldus Agractie.

"Boeren zijn wanhopig, er dreigen faillissementen, gezinnen gaan 'kapot'. Personen dreigen vermorzeld te worden door het systeem," klinkt het.

Uitzonderingspositie handhaven

Concreet verzamelden de landbouwers dinsdag op het Jean Reyplein in Brussel, op een boogscheut van het gebouw van de Europese Commissie, om Europa te vragen de uitzonderingspositie nog twee jaar te handhaven. "Op die manier wordt lucht gecreëerd en kan in gesprek worden gegaan met de agrariërs om tot een goede oplossing te komen. We kunnen niet laten gebeuren dat de hele sector geen andere keuze krijgt dan de tent te sluiten," stelt Europarlementariër Bert-Jan Ruissen, lid van de Commissie landbouw en plattelandsontwikkeling.

Een beperkte groep heeft na de actie een manifest overhandigd aan Eurocommissaris Virginijus Sinkevičius. Daarin wordt specifiek opgeroepen om terug te keren naar de voorwaarden die golden in 2022. De landbouworganisaties stippen verder aan dat uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de afbouw van de derogatie leidt tot vervanging van dierlijke mest door kunstmest, met als gevolg meer uit- en afspoeling en meer uitstoot van broeikasgassen. "Daar worden het milieu en de waterkwaliteit echt niet beter van. Het is een besluit dat slecht onderbouwd is," aldus Ruissen.

De boerenprotesten in Brussel liepen de afgelopen tijd meermaals uit de hand, maar dinsdag verliep alles rustig. Slechts een handvol boeren was per tractor naar de Europese hoofdstad afgezakt, de rest kwam met bussen. Als de commissie voet bij stuk houdt, kan dat echter veranderen, waarschuwt Harmen Endendijk van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond.