Plan Gennez voor de kinderopvang: ‘Tien procent nieuwe plaatsen gaat naar Brussel’

Vlaams minister van Welzijn Caroline Gennez (Vooruit) heeft het Brusselse kinderdagverblijf Elmer in Schaarbeek bezocht waar ze haar plannen om de crisis in de kinderopvang aan te pakken uit de doeken deed. “De situatie is het nijpendst in de grootsteden zoals Brussel, daarom krijgen die een voorafname op de nieuwe plaatsen”, zo meldt haar kabinet.

Meer crèches, meer en ook beter betaalbare plaatsen en meer en beter opgeleid personeel. Dat zijn de krachtlijnen van het hervormingsplan voor de kinderopvangsector dat Welzijnsminister Gennez woensdag heeft voorgesteld. De minister wil op termijn ook de ouderbijdrage hervormen, waarbij ook rekening zal worden gehouden met meer vormen van inkomsten van de ouders dan nu het geval is.

Na de grote crisis in de kinderopvang presenteerde de vorige Vlaamse regering al een toekomstplan. De regering-Jambon beloofde een extra investering van 270 miljoen euro, 5.000 extra plaatsen en een verlaging van de kind-begeleiderratio (het aantal kinderen per begeleider).

Huidig minister van Welzijn Gennez bouwt nu verder op die plannen. Het was al bekend dat de regering op kruissnelheid, in 2029, 200 miljoen euro extra in de sector wil investeren. In de eerstkomende jaren (2025-2027) gaat het om 100 miljoen euro per jaar.

Drie P's

Minister Gennez noemt dit de 'grootste inhaaloperatie in de kinderopvang ooit' en wil de middelen vooral inzetten op 'de 3 P’s': plaatsen, personeel en prijs. Zo moeten er eerst en vooral extra plaatsen komen. Dat betekent extra crèches. De lokale besturen zullen daarbij kunnen rekenen op extra middelen.

Omdat Gent, Antwerpen en Brussel kampen met de grootste tekorten krijgen zij een voorafname. Billy Buyse, woordvoerder van minister Gennez, licht dat verder toe. “Tien procent van de extra gecreëerde plaatsen gaan naar Brussel.”

Gennez sprak eerder over het bijcreëren van 10.000 plaatsen, maar of met dit plan dan ook effectief 1.000 plaatsen bijkomen in Brussel kan het kabinet niet bevestigen. “De minister gaat zich niet vastpinnen op een bepaald cijfer, maar ze wil duizenden plaatsen extra creëren om aan de grote nood die er is te beantwoorden.”

Kind-begeleiderratio

Opvallend: in de plannen staat voorlopig niets over de kind-begeleiderratio. De verlaging van die ratio was nochtans een van de aanbevelingen van de onderzoekscommissie van de Toekomsgroep voor de kinderopvang en werd ook in het vooruitzicht gesteld door de vorige Vlaamse regering. In plaats van de huidige ratio van 1 op 8 (of 9) gaat die kindratio vanaf 2027 naar een ratio van 1 op 5 voor de leefgroepen met baby's tot 1 jaar, 1 op 7 voor gemengde leefgroepen en 1 op 8 in leefgroepen met kinderen van minstens 1 jaar.

Volgens de minister blijft die geplande ratioverlaging voorlopig "wat hij is". Het is wel de bedoeling om "verder te werken op die ratio", maar nu ligt de klemtoon eerst op de realisatie van de hervormingsplannen.

State of the Art

Gennez kondigde haar plannen aan in een kinderdagverblijf van de vzw Elmer in Schaarbeek. “Het bezoek aan Elmer lag al langer vast. Maar nu kwam het goed uit dat dat bezoek samenviel met de plannen van de minister. We hebben beide zaken aan elkaar gekoppeld", zo legt Buyse uit.

“Elmer is voor ons een voorbeeld van een ‘state of the art’-kinderdagverblijf op vlak van samenwerking met de buurt. Met die werking moedigen ze de participatie van ouders aan de arbeidsmarkt aan. We willen met ons bezoek andere kinderdagverblijven inspireren."

Buyse geeft ook een voorbeeld van hoe Elmer meer doet dan alleen opvang bieden. "Zo ontmoette de minister er een zorgzame moeder die twee dagen per week bijspringt in het verblijf. Elmer begeleidt haar om haar Nederlands te verbeteren, zodat ze meer kansen heeft op de arbeidsmarkt. Dat is een voorbeeld van hoe de minister de job van kinderverzorger aantrekkelijker wil maken. Door meer kansen te bieden aan mensen die van start gaan in de job.”