Ambtenaren massaal thuis: Iris Tower grotendeels leeg

In de Iris Tower, het kantoorgebouw waar in theorie circa 3.000 ambtenaren werken, schommelt de werkelijke, fysieke aanwezigheid tussen 500 en 1.400 personen per werkdag. Dat heeft alles te maken met telewerk. Dat blijkt uit cijfers van de Gewestelijke Overheidsdienst Brussel (GOB).

De Iris Tower aan het Sint-Lazarusplein in Sint-Joost-ten-Node, vlakbij het Noordstation, is met 137 meter en 32 verdiepingen een van de hoogste gebouwen van het land.

Het Brussels Gewest sloot in 2020 met de eigenaars een huurovereenkomst voor 18 jaar af. De bedoeling was toen om circa 2.000 ambtenaren van verscheidene administraties onder te brengen in de wolkenkrabber en zo ook de moeilijke buurt achter het Noordstation een nieuwe impuls te geven.

Maar het draaide helemaal anders uit. De coronajaren leidden tot de doorbraak van veralgemeend telewerk, wat ook verankerd werd in sociale akkoorden met de Brusselse ambtenaren. Daardoor komt de bezetting vandaag beduidend lager uit dan aanvankelijk gedacht, terwijl de huur van het gebouw natuurlijk wel blijft doorlopen.

Steekproef

Brussels parlementslid Olivier Willocx (MR) bracht het dossier weer onder de aandacht. 'Wat is de huidige bezettingsgraad van de Iris Tower?', zo vroeg hij enkele topambtenaren in de hoorzitting van de commissie Financiën op 24 maart.

Omdat hij geen antwoord kreeg, trok Willocx op een dag zelf op onderzoek uit. Hij telde met eigen ogen en een camera hoeveel mensen er tussen 7.50 uur en 9.02 uur de Iris Tower binnengingen. De ex-topman van ondernemerskoepel Beci kwam uit op welgeteld 368 personen. "Bezoekers inbegrepen! Dat is dus 30.000 vierkante meter voor circa 400 personen van de Brusselse administratie", zo postte hij op sociale media.

Willocx kreeg wel meteen kritiek op zijn telmethode. Zo zijn er meerdere ingangen voor het gebouw, komen een heleboel ambtenaren later op de dag aan en kan het aantal fysiek aanwezige ambtenaren sterk van dag tot dag verschillen. "Voor een keer dat Brussel eens de moeite doet om te rationaliseren, komt er populistische kritiek op", zo reageert een directeur die in het gebouw werkt anoniem.

Het rationaliseringsprogramma heet Optiris Immo, waarbij de Gewestelijke Overheidsdienst Brussel (GOB) het gewestelijke vastgoedpark zo efficiënt mogelijk probeert in te zetten door verscheidene diensten onder een dak te brengen. In de Iristoren zijn Brussel Fiscaliteit, de GOB zelf waaronder Brussel Mobiliteit, Paradigm (IT) en rekruteringsdienst talent.brussels gehuisvest. Theoretisch hebben zowat 3.000 ambtenaren een stoel in de toren.

Grote dagverschillen

Maar wat zijn nu de werkelijke bezettingscijfers voor de Iris Tower? "Op een normale werkdag schommelt de fysieke aanwezigheid in de toren tussen 500 en 1.400 medewerkers, wat samenhangt met het wettelijk kader rond telewerk en de spreiding van werkdagen", antwoordt de GOB aan BRUZZ, op basis van tellingen door haar dienst Facilities.

Dat betekent dus dat op een magere dag de bezetting effectief in de lage regionen uitkomt die de steekproef van Willocx suggereerde. Maar op drukke dagen is er wel bijna drie keer zoveel volk.

Het laatste woord hierover is hoe dan ook nog niet gezegd. In de wandelgangen van de Iris Tower wordt erkend dat er misschien nagedacht moet worden om "de fysieke aanwezigheden beter te organiseren".