Leisterh wil Vlaamse voorbeeld volgen voor erven en vastgoed kopen

Brussels formateur David Leisterh (MR) wil de successie- en registratierechten in Brussel doen dalen. Zo wil hij jonge koppels overtuigen om in Brussel te komen wonen, daarbij neemt hij Vlaanderen als voorbeeld. “Alle kleine beetjes helpen, maar je moet vooral naar het woningaanbod en de btw kijken", reageert de sector.

Brussels regeringsformateur aan Franstalige zijde David Leisterh (MR) wil de erfenis- en registratierechten in Brussel doen dalen. Dat heeft hij als een van zijn beleidsprioriteiten voor de komende Brusselse regering naar voren geschoven in een interview met La Libre Belgique op zaterdag. “Ik hoop dat we de registratierechten in Brussel op hetzelfde niveau als de andere gewesten kunnen brengen. Al zal dat misschien niet zo snel gaan als we willen door de nijpende begrotingssituatie”, zo vertelt hij aan La Libre.

Zo wil Leisterh Brussel aantrekkelijker maken voor jonge koppels. De woningmarkt in het Brussels Gewest is namelijk gemiddeld genomen de duurste van het land, het is dus niet gemakkelijk om als starter iets te kopen. En dat blijft zo, ondanks de slabakkende verkoop van woningen. “We zien een afkoeling van de markt, het aantal transacties daalt, maar de huizenprijzen blijven hoog. Als je dan wil dat jonge kopers ook een kans maken, moet je nadenken over gunstmaatregelen”, zo licht Bart van Opstal toe aan BRUZZ. Hij is notaris in Oostende, maar kent de Brusselse huizenmarkt goed.

Brussel heeft dan ook nog eens vrij hoge registratierechten voor wie een woning koopt die ouder is dan drie jaar. Die bedragen 12,5 procent boven op de aankoopprijs, al geldt er wel een vrijstelling tot 200.000 euro, wat neerkomt op een korting van 25.000 euro.

12,5 versus 3 procent

“Het is absurd dat je voor een woning in Brussel 12,5 procent registratierechten moet betalen, en maar 3 procent, misschien in de toekomst maar 1 procent, voor een woning in Vlaanderen”, zo meent Olivier Carrette, CEO van de Beroepsvereniging van de Vastgoedsector (BVS). Volgens hem kan een daling van de registratierechten dan ook een verschil maken voor kopers in Brussel.

Maar voor Fréderic Masil, vastgoedmakelaar van het kantoor Urban Living in Brussel-Stad, is het een druppel op een hete plaat. “Alle kleine beetjes helpen, maar de prijzen in Brussel zijn zo hoog omdat het aanbod de grote vraag niet volgt. Hier speelt de eenvoudige economische wetmatigheid van vraag en aanbod. Dat ga je niet oplossen door te morrelen aan de registratierechten, maar bijvoorbeeld door te verdichten met meer hoogbouw.”

Toch vindt Masil het an sich geen slecht idee, het zou volgens hem ook geen al te grote gevolgen mogen hebben voor de Brusselse begroting. “De meeste inkomsten haalt de overheid uit grote transacties. De registratierechten voor woningen zoals die van u en ik kan het Gewest verlagen zonder er veel van te voelen.”

“Daarnaast moet er zeker gekeken worden naar het hoge btw-tarief van 21 procent op nieuwbouwwoningen”, zo meent Masil, “dat duwt jonge kopers met een beperkt budget naar oude vervallen koten.”

Dure nieuwbouw

"Als we ons oude woningpatrimonium willen verduurzamen zal nieuwbouw, gebouwd met moderne materialen en technieken een belangrijke rol spelen." Ook Carrette benadrukt dat voor hem de btw naar beneden moet, naar 6 procent bijvoorbeeld. “Maar daar gaat de federale overheid over. Alle partijen leken daar tijdens de campagne mee eens te zijn, ik hoop dat ze het ook aan de onderhandelingstafel meenemen. Want nieuwbouw mag niet enkel te betalen zijn voor rijke kopers.”

Beide vastgoedkenners zien voor de volgende Brusselse regering een andere taak weggelegd, op vlak van administratieve lasten. “Om het aanbod te vergroten moeten vooral de vergunningen minder lang aanslepen. De Brusselse administratie moet professioneler en efficiënter werken, want nu wachten projectontwikkelaars echt te lang op een vergunning”, zo meent Carrette.

Successierechten

Ook wie een grote som erft, bijvoorbeeld in de vorm van een woning, zal daar als het aan Leisterh ligt, minder voor betalen. Hij wil de successierechten namelijk gevoelig doen dalen, zo zegt hij in La Libre. De huidige Brusselse tarieven met de Vlaamse vergelijken is niet eenvoudig, want het Vlaams Gewest heeft minder tariefschijven dan Brussel, andere grensbedragen, en Vlaanderen maakt onderscheid tussen minder types erfgenamen, zo bestaat er in Brussel een aparte categorie voor erven van ooms, tantes, neven of nichten.

“Je kan wel stellen dat de erfbelasting in Vlaanderen over het algemeen lager is dan de successierechten in Brussel”, duidt Bart van Opstal. “Zo heeft Brussel een hoger maximumtarief, 30 procent bij verwanten in rechte lijn (ouders, kinderen, grootouders, kleinkinderen) tegenover 27 procent in Vlaanderen, en tot 80 procent bij niet-verwante erfgenamen, tegenover 55 procent in Vlaanderen. In Wallonië is dat zelfs 90 procent op de hoogste schijf.”

“Daarnaast heeft Vlaanderen ook nog belangrijke uitzonderingscategorieën. Zo betaalt een partner geen erfbelasting als die de gezinswoning erft, dat maakt toch een groot verschil.”

Onbegrip

“Ik merk bij veel klanten dat die belasting op onbegrip stuit", zo ziet de notaris. "Zeker bij erfenissen tussen partners, zo moet je ook op de geërfde spaarpot van je overleden partner successierechten betalen, dat wringt. Maar ik denk wel dat er nog maatschappelijk draagvlak is om qua tarieven een onderscheid te blijven maken tussen erven van een partner of ouder en erven van een verre tante.” "

Ik zie ook een grote politieke bereidheid om successierechten te hervormen, in alle drie gewesten van ons land, het is een onderwerp dat leeft”, zo meent Van Opstal.