Griffie sluit piste uit van noodregering zonder Nederlandstalige ministers

Een regering moet in haar volledigheid worden verkozen. Eerst de minister-president aanduiden, en pas nadien de andere ministers is tegen de geest van de wet. Dat stelt de griffie van het Brussels parlement. Daarmee lijkt ook die piste in de zoektocht naar een nieuwe Brusselse regering definitief van de baan.

Het was PS-fractievoorzitter Ahmed Laaouej die eind januari in het Brussels parlement met een persconferentie een nieuw voorstel op tafel legde om de formatie van een Brusselse regering uit het slop te halen. Vijf PS-parlementsleden hebben een voordrachtsakte ingediend om alvast David Leisterh (MR), momenteel formateur, te laten verkiezen als nieuwe minister-president.

De redenering daarachter was dat nadien ook de twee Franstalige ministers en twee Nederlandstalige ministers verkozen zouden kunnen worden, en dat dan zou blijken dat de ministers van de Nederlandstalige coalitie (Groen, N-VA, Open VLD en Vooruit) geen meerderheid behalen in het parlement.

Het zette ook druk op formateur Leisterh, die hiermee riskeerde tegen zijn zin te worden verkozen als minister-president.

Nota van de griffie

De griffie heeft het voorstel meteen, de dag zelf nog, onontvankelijk verklaard. Ook tal van grondwetsspecialisten hebben het plan van Laaouej naar de prullenmand verwezen.

Het uitgebreid bureau van het Brussels parlement, waarin alle fractieleiders en aantal parlementsleden zetelen, heeft enkele weken geleden aan de griffie gevraagd om in een nota te verduidelijken hoe een Brusselse regering dan wel verkozen kan worden. En of de verkiezing van een minister-president, los van die van de rest van de regering, al dan niet mogelijk is.

De griffie heeft die nota dinsdag afgerond. BRUZZ kon het document inkijken. De tekst verwijst zowel naar de gebruiken in het parlement, het reglement van het parlement en de Bijzondere Wet voor de Brusselse instellingen, alsook het voorafgaand parlementair werk voor de totstandkoming van die Brusselwet.

'Regering moet ontslag nemen'

De griffie geeft toe dat de Bijzondere Brusselwet, hoewel die wel degelijk rekening heeft gehouden met verschillende scenario’s, toch op bepaalde punten niet duidelijk is en voor interpretatie vatbaar blijft.

Er is vooreerst de datum van de verkiezing van de regering. Die is cruciaal om het plan van de PS te kunnen uitvoeren. De Bijzondere Brusselwet is hier niet duidelijk over. Het parlement moet die datum vastleggen. In het verleden gebeurde dat wanneer er een regeerakkoord was en een voordrachtslijst van ministers, maar kan het ook zonder regeerakkoord, en zonder voordracht van ministers? De Bijzondere Brusselwet voorziet hier geen scenario voor.

Wel stelt de griffie vast dat voorafgaand aan de verkiezing van een nieuwe Brusselse regering de huidige regering-Vervoort ontslag moet nemen. “Dat is tot de dag van vandaag niet gebeurd,” zo stelt de nota. De vraag is of die huidige Brusselse regering wel ontslag zal nemen, als er geen volwaardige regering klaarstaat.

Het parlement kan de regering Vervoort ook met een motie van wantrouwen wegstemmen, maar dan moeten er binnen de 48 uur vijf nieuwe regeringsleden worden verkozen. Daar is momenteel geen meerderheid voor.

De geest van de wet

Een tweede obstakel vindt de griffie in het wetgevend werk in de senaat van eind de jaren 1980, toen de Brusselwet besproken werd. Daaruit blijkt duidelijk dat de regering in zijn geheel verkozen moet worden, binnen dezelfde stemming. Dus eerst David Leisterh laten verkiezen, en in een later stadium de Franstalige en Nederlandstalige ministers is tegen de geest van de wet, volgens de griffie.

De griffie herhaalt ten slotte dat, zelfs als er een ‘halve regering’ wordt verkozen, dus zonder Nederlandstalige ministers, dat die regering niet de volheid van bevoegdheden heeft, en dus een regering blijft in lopende zaken.

De griffie verwijst hiervoor ook naar een resolutie van het Vlaams Parlement van 5 februari waarin een Brusselse regering zonder Nederlandstalige meerderheid veroordeeld wordt omdat die de communautaire evenwichten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest niet respecteert.

De nota zal vandaag in het uitgebreid bureau besproken worden.