MIVB kritisch voor alternatieven afbraak Zuidpaleis: 'Hebben dat allemaal al onderzocht'

Bouwexperts presenteerden dinsdag in de commissie Mobiliteit alternatieve werkmethoden om een tunnel onder het Zuidpaleis te graven. Hun presentatie liet heel wat parlementsleden verward achter. Toch is de MIVB formeel: "Wij hebben al deze alternatieven al bestudeerd."

De commissie Mobiliteit in het Brussels parlement vroeg en kreeg een hoorzitting over de werf van metro 3 onder het Zuidpaleis. Dat moet op de façades na worden afgebroken omdat de erg heterogene ondergrond de geplande techniek voor het graven van een metrotunnel onmogelijk maakt.

Bouwonderneming Denys en ingenieur Pierre-Marie Dubois kwamen in de commissie met alternatieven op de proppen die het Zuidpaleis wel intact zouden laten. De parlementsleden wilden daar het fijne van weten.

Micropalen

Dubois deed twee alternatieven uit de doeken: micropalen en damwanden. Bij de eerste techniek worden palen met een diameter van dertig centimeter gebruikt om het Zuidpaleis te stutten. Bij damwanden worden staalplaten van telkens drie meter lang de grond ingeduwd en op de kop aan elkaar gelast. Ook in de breedte raken ze elkaar, waardoor ze een wand vormen.

Beide technieken zouden gebruikt kunnen worden door kleine machines die in de ondiepe kelders passen, dus zonder het bovenliggende Zuidpaleis af te moeten breken.

Bouwheer MIVB was niet onder de indruk. Volgens studiedirecteur Olivier Eugène zijn micropalen niet sterk genoeg om het loodzware Zuidpaleis te dragen en houdt Dubois geen rekening met de druk van opzij. Ook vormt de rij palen geen waterdichte muur. "En dat moet, want het waterniveau onder het Zuidpaleis komt tot vlak onder de keldervloer. Het is daar een echt zwembad."

Damwanden zijn wel redelijk waterdicht maar stutten dan weer amper. Daarenboven gaat het om twee kilometer laswerk. "Dat is nog nooit gerealiseerd," aldus Eugène.

Dreamcutter

Het alternatief van Denys, de Dreamcutter, kon eerder wel op veel belangstelling rekenen van de MIVB. Het gaat om een langwerpige machine van amper drie meter hoog die onder het Zuidpaleis kan worden geschoven. Twee frezen halen de grond naar boven, en in die gaten wordt dan beton gestort. Zo wordt een slibwand gevormd, die de zijkant van de metrotunnel vormt.

"Maar in de kelder heb je geen drie maar slechts 2,20 meter hoogte," reageerde Eugène, "tenzij je in de funderingen begint te boren." Volgens Eugène zijn frezen goed voor het ophalen van zandgrond, maar niet van klei. "Deze techniek is experimenteel en nog nooit op een bestaande werf toegepast."

MIVB-projectleider Carlos Van Hove wierp dan weer procedurele bezwaren op. "Om in die funderingsplaat te boren heb je ook een vergunning nodig. De zes maanden voorbereiding die Denys naar voor schuift, zijn dus onrealistisch. Tegelijk zorgt dat voor veel geluids- en trillingsoverlast, de gebruikers van het Zuidpaleis zullen er ook bij deze techniek uit moeten."

Tot slot wijst Van Hove er ook op dat Denys op dit moment een monopolie heeft op deze techniek, wat lastig is gezien overheidsopdrachten van de Europese Unie vrije concurrentie vereisen.

Middeleeuwen

Dat laatste leidde alvast tot veel vragen bij de aanwezige parlementsleden. "Hoe kun je dan ooit een opdracht toewijzen aan een firma die met iets nieuws komt?" zei Arnaud Verstraete (Groen). "Zijn we dan gedoemd om met middeleeuwse methodes te blijven werken?"

David Weytsman (MR) wilde vooral weten hoe het komt dat de tunnel zelf maar 32 miljoen euro kost, maar de Brusselse regering 400 miljoen euro aan de kant zet voor de afbraak, tunnel en heropbouw van het Zuidpaleis. "Wij hebben daar nooit details over gekregen."

Cieltje Van Achter (N-VA) verklaarde dat het als leek erg moeilijk was om inzicht te krijgen in de gepaste techniek, iets waar veel parlementsleden waaronder ook Weytsman zich bij aansloten. "Wij zullen een tekst neerleggen waarin we een college van onafhankelijke experts vragen, die deze technieken moeten beoordelen," aldus Weytsman.

Van Hove van de MIVB toonde begrip voor deze vraag, maar wees erop dat de alternatieven al twee jaar lang onderzocht werden, en in een achttien pagina tellend document beantwoord werden. "Daarbij, de effectenstudie loopt nu en daarin worden alternatieven zoals de Dreamcutter ook nog eens onderzocht en afgewogen. Met de MIVB mogen wij daar niet in tussenkomen."