Nieuwe Brusselse meerderheid houdt vast aan Neo

De Stad Brussel wil verdergaan met Neo, het winkel- en wooncomplex op de Heizel. Dat staat in het meerderheidsakkoord. De obstakels blijven evenwel dezelfde.

De eerste plannen voor Neo dateren van 2007, maar pas in 2019 werd een vergunning aangevraagd voor een complex met 590 woningen, recreatie en een shoppingcentrum van maximaal 72.000 vierkante meter.

Maar de goedkeuring van die vergunning blijft uit. De bestemming van het gebied moet nog gewijzigd worden naar ‘gebied van gewestelijk belang’ voor er effectief een shoppingcentrum mag verrijzen. Het Gewest heeft die wijziging al drie keer doorgevoerd, maar is evenveel keer teruggefloten door de Raad van State.

Spookstad

Intussen zijn het zwemparadijs Océade en Bruparck al afgebroken en oogt de vlakte desolaat. "Een spookstad die al miljoenen gekost heeft”, kopte La Libre, “zonder enig resultaat.”

Anonieme bronnen wezen er in die krant op dat de Stad Brussel en het Gewest, die beide aandeelhouder zijn van de vennootschap Neo, er liever mee zouden stoppen maar dat niet kunnen omdat er dan een schadevergoeding van minstens 15 miljoen euro dreigt.

BRUZZ kon niemand te pakken krijgen die deze hypothese beaamde. “Maar als ze er al mee willen stoppen, is het inderdaad beter dat de promotoren er de stekker uittrekken, omwille van die schadevergoedingen”, zegt een hooggeplaatste bron bij het Gewest. “Al denk ik oprecht niet dat dit het geval is.”

Meerderheidsakkoord

Meer zelfs: het verderzetten van Neo staat duidelijk en in een apart hoofdstuk vermeld in het meerderheidsakkoord van de Stad Brussel.

“In het kader van de herontwikkeling van het Heizelplateau zal de Stad zorgen voor de voltooiing van het Neo-project, dat al vergevorderd is, en zal bestaan uit maximaal 750 woningen, een vernieuwd en gemoderniseerd vrijetijdsaanbod (bioscoop, modernisering Mini-Europa, welness...) en een supraregionaal winkelcentrum”, staat er te lezen.

Het kabinet Close is karig met commentaar, maar laat weten dat er daarvoor geen nieuwe vergunning moet aangevraagd worden, ook al is de shopping intussen gekrompen van een geplande 72.000 naar 55.000 vierkante meter.

“In het meerderheidsakkoord staat ook dat er nieuwe parken en groene ruimten moeten komen en dat de ontwikkeling de aanpalende wijken ten goede moet komen”, zegt David Weytsman (MR), die nu in de meerderheid zit. “Zo zullen de Houba de Strooperlaan en het Jan Palfijnplein heraangelegd worden.”

Concurrentie

Het bestuursakkoord zegt ook dat Neo geen concurrentie voor de handel in het centrum mag zijn. “Omdat het bij Neo om grote handelsoppervlakten gaat, zal dat minder het geval zijn”, stelt Weytsman. “Tegelijk blijven we ook in het centrum investeren in nieuwe commerciële projecten.”

Schepen voor Stadvernieuwing Frederik Ceulemans (Open VLD) zit op dezelfde lijn. “Het belangrijkste is dat we na al die jaren een dossier dat vast zit, terug in gang krijgen. De ontwikkeling van de Heizelsite is belangrijk voor de Stad. De renovatie van de Heizelpaleizen (die ook vermeld wordt in het meerderheidsakkoord, red.) kan pas overtuigen als je ook de infrastructuur rondom mee aanpakt: een hotel, een sportpark en inderdaad: ook wat commerciële ruimte. Hoe we ervoor zorgen dat die niet ten koste gaan van handelszaken in het centrum, kunnen we nog in detail bekijken. Maar, je kan bijvoorbeeld verplichten om op beide locaties iets te openen.”

Slepende voeten

PS heeft met de liberalen kortom een partner gevonden die er meer in gelooft dan de vorige coalitiepartner Ecolo-Groen, dat met de voeten sleepte - was het niet gemeentelijk dan wel gewestelijk.

Zo hebben de groenen in de ministerraden voor de verkiezingen de benodigde wijziging van het Gewestelijk Bestemmingsplan nooit willen goedkeuren. Die wijziging is trouwens al de vierde poging – de vorige drie wijzigingen werden telkens herroepen door de Raad van State, na klachten door stadsverenigingen zoals Bral en Inter-Environnement Bruxelles.

“Wij gaan altijd strijden tegen dit gedateerde project”, zegt Benjamin Delori van Bral, “omdat het shoppingcenter op alle vlakken een ramp is. Net als Docks gaat het de typische grote ketens aantrekken – en is het een automagneet dat voor een verkeersinfarct zal zorgen. Precies daarom hebben we altijd gewonnen bij de Raad van State: de voorgestelde oplossingen rond mobiliteit zijn ruim onvoldoende. In de meest recente wijziging, die nu nog op de regeringstafel ligt, wentelt het Gewest die oplossing zelfs af op de Stad. Ze kijken dus naar elkaar.”

Wachten op regering

Hoe het nu verder moet? De ontslagnemende regering wil die bestemmingswijziging nu niet meer goedkeuren. “Dat is onze taak niet”, klinkt het in regeringskringen. De kans bestaat dat de toekomstige coalitie dit wel doet – zeker als de partijen in Stad en Gewest dezelfde zijn.

“Al ben ik niet zeker dat het Gewest nog achter dit project staat. Vergeet niet dat het Gewest normaal elk jaar 8 miljoen euro in het Neo-fonds moet storten, maar dit al enkele jaren niet meer doet. Maar zelfs al wordt de wijziging goedgekeurd, dan gaan wij wellicht naar de Raad van State”, zegt Delori.

Verbindingsweg

De kans is reëel dat ze daar opnieuw gelijk krijgen. Mobiliteit blijft immers een issue. Zo is er wel een verbindingsweg naar parking C, van waar men de Ring op kan. Maar die weg botst voorlopig op een muur - letterlijk. Het Vlaamse gedeelte van die weg is immers enkel vergund als logistieke privéweg, voor vrachtwagens die moeten leveren aan de Heizelpaleizen. Terwijl een shoppingcentrum een publieke weg nodig heeft.

Zolang die weg geen publiek karakter heeft of zeker zal krijgen, zal de Raad van State de wijziging van het bestemmingsplan wellicht terugfluiten. “Over het publiek maken van die weg lopen wel constructieve onderhandelingen”, zegt Bart Laeremans, burgemeester van Grimbergen, waar parking C ligt. “Maar we willen eerst weten hoe die weg er over parking C precies zal uitzien, voor we tot een akkoord kunnen komen. Maar op termijn is het wel de bedoeling dat Neo inderdaad haar eigen afrit krijgt.”

Wat die termijn precies is, weet voorlopig niemand.