Van het kraakpand naar het tentenkamp aan Klein Kasteeltje: 'Het was een vreselijke nacht'

Daags na de chaotische ontruiming van het kraakpand in de Paleizenstraat is het aantal tenten op de brug aan Klein Kasteeltje zowat verdubbeld. Er leven nu naar schatting 150 à 200 mensen, onder wie een aanzienlijk deel asielzoekers met recht op opvang. Maar zicht op een opvangplek hebben zij allerminst.

Terwijl burgers en vrijwilligers al vroeg in de weer zijn om extra tenten te voorzien en thee te zetten, wrijven de nieuwe tentbewoners op de brug tussen Brussel en Molenbeek de slaap nog uit hun ogen.

Zowat alle mensen die sinds voorbije nacht in de festivaltentjes slapen, werden woensdagavond wandelen gestuurd toen de definitieve ontruiming van het kraakpand in de Paleizenstraat onder stoom kwam, nadat zij twee dagen op rij urenlang op de aan hen beloofde opvangplek hadden gewacht.

“In een tent slapen is niet beter dan in de Paleizenstraat”, reageert een Afghaanse asielzoeker op de brug aan Klein Kasteeltje, die als ex-bewoner van het kraakpand nog steeds uitgerust is met het befaamde blauwe bandje dat hem toegang verleend zou moeten hebben tot een deftige opvangplek.

“Het was koud en we slapen met drie of vier mannen in één tent. Het was een vreselijke nacht. De politie heeft ons ook wakker gemaakt en ons aangemaand om te vertrekken.”

Volgens een woordvoerder van de politiezone Brussel-West zijn er ’s nachts inderdaad agenten langsgegaan, maar is er niet gevraagd om te vertrekken.

“Wij staan in voor de algemene veiligheid en moeten er vooral voor zorgen dat er voldoende ruimte is tussen de tenten en de openbare weg of het fietspad”, luidt het. “De politiezone zal ook vandaag geregeld patrouilles sturen om die veiligheid te garanderen.”

Naar het Klein Kasteeltje

Ondertussen rest de vraag wat er nu zal gebeuren met de asielzoekers en daklozen die zich na de ontruiming van het kraakpand in de Paleizenstraat woensdagavond mondjesmaat aan het tentenkamp hebben toegevoegd.

Volgens Fedasil worden de mensen die recht hebben op asiel ondergebracht in het Klein Kasteeltje, waarna een geschikte verblijfplaats gezocht zal worden. Fedasil geeft wel toe dat het moeilijk is om in te schatten hoeveel plaatsen het agentschap ter beschikking heeft.

"We werken op een 'just-in-time basis'," zegt woordvoerder Benoît Mansy. "Dat wil zeggen dat er elke dag mensen vertrekken, wat nieuwe aankomsten mogelijk maakt. Jammer genoeg ligt het aantal aanvragen hoger dan het aantal vertrekkers."

Daar komt nog bij dat de vrijgekomen plekken prioritair worden toegekend aan kwetsbare personen, zoals vrouwen en kinderen en niet-begeleide minderjarigen. Degenen die als niet "kwetsbaar" te boek staan, komen dan op de wachtlijst terecht. "We beschikken niet over een mirakeloplossing: het netwerk is verzadigd aangezien de asielprocedures lang duren", besluit de woordvoerder.

Opvang voorlopig onwaarschijnlijk

Volgens vrijwilligers ter plekke en Vluchtelingenwerk Vlaanderen zit de meerderheid van de nieuwe tentbewoners in een lopende asielprocedure. Tegelijkertijd is ook geweten dat een heel groot aandeel van de mensen die al maandenlang op de brug verblijven ook over een bijlage 26 beschikt, het document dat hen recht geeft op opvang.

Net omdat zij al maandenlang aan hun lot overgelaten worden, lijkt het onwaarschijnlijk dat er snel hulp op komst is voor de asielzoekers in het tentenkamp aan Klein Kasteeltje, zeker nu premier De Croo heeft aangegeven dat Fedasil de ex-bewoners van het kraakpand die in het veelbesproken hotel in Sint-Pieters-Leeuw beland zijn prioritair moet screenen met het oog op opvang in het netwerk.

Daarmee ziet het er momenteel naar uit dat de nieuwe mensen op de brug – net als de voorbije dagen en net als de mensen die er al maandenlang verblijven, vooral gevluchte militairen uit Afghanistan – uit de boot dreigen te vallen.

Tegelijkertijd blijft het voorlopig stil op de kabinetten van Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS), Molenbeeks burgemeester Catherine Moureaux (PS) en staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (CD&V). Via sociale media gaf Moureaux wel aan dat het “schandalig” is dat de asielzoekers die in het Ibis-hotel in Ruisbroek overnachten prioritair zullen doorstromen naar het Fedasil-netwerk.

“We vrezen er dus voor dat de mensen op de brug niet snel op een opvangplek mogen hopen en dat zij deel zullen blijven uitmaken van de heel grote groep asielzoekers zonder dak boven hun hoofd”, klinkt het bij Thomas Willekens van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Die groep zou op zowat 3000 mensen liggen.