Expert over de FN 303 als wapen tegen relschoppers: ‘Veiliger, maar niet zonder risico's'

N-VA-kopstuk Theo Francken ziet heil in het gebruik van het niet-dodelijk wapen FN 303 in de strijd tegen relschoppers. Expert Alexandre Papy noemt het wapensysteem “veilig, maar niet zonder risico’s”.

Donderdag lanceerde Francken zijn voorstel op X, bij een video van een relschopper die op oudejaarsnacht in Brussel met een soort handkanon horizontaal vuurwerk afschiet in de richting van de politie.

“Ik weet dat veel politiemensen een proportioneel wapen willen gebruiken wanneer dat soort vuurwerkkanons of molotovcocktails naar hen gegooid wordt”, voegt Francken toe in een reactie aan BRUZZ.

“Een taser of wapenstok is in zo’n gevallen veel minder effectief", vervolgt Francken. De FN 303 zou bij zo'n geweld de afstand tussen politie en relschopper beter moeten overbruggen. "Maar zo'n wapen is slechts een deel van de ketting. Er moet een parlementair debat op gang komen over hoe de politie zich kan weren tegen relschoppers en welke regels er voor de ordediensten gelden bij deze vormen van geweld.”

'Veilig'

Vandaag zit het Belgisch wapensysteem al in het arsenaal van de politie van Luik, Haspengouw en enkele Brusselse zones. Zo zetten agenten van de politiezone Brussel Hoofdstad - Elsene in 2023 de FN 303 in om een gewapende en agressieve man te overmeesteren die snoep had gestolen op de kerstmarkt.

“Maar in het kader van ordehandhaving wordt het wapen niet toegepast”, weet Alexandre Papy, hoogleraar aan de KMS (Koninklijke Militaire School) en ook voorzitter van de ‘European Working Group Non-Lethal Weapons’.

“De keuze om het breder te gebruiken, is een politieke beslissing. Het is in ieder geval een veilig wapen als het op de juiste manier ingezet wordt. Dat hebben verschillende studies aangetoond. Het is zo ontworpen dat er geen kans is op doorboring door de huid”, aldus Papy.

‘Minder-dodelijk’

Toch is het wapen, dat een mengsel van metaal en verf afvuurt, niet zonder risico’s. In 2004 stierf een 21-jarige Amerikaanse studente nadat ze een kogel uit de FN 303 in haar oog kreeg. “Technisch gezien spreken we in militaire kringen dan ook van een minder-dodelijk wapen”, zegt Papy. “Wat de benaming ook is: risico’s zijn er altijd.”

Het projectiel, een omhulsel met verf en metaal, wordt aan zo’n 85 à 90 meter per seconde gelost. “De verf is handig om iemand te kunnen taggen zodat die herkenbaar is voor arrestatie”, voegt Papy toe.

De impact van het wapensysteem valt te vergelijken met die van een rubberen knuppel of wapenstok. “Maar de impact is altijd afhankelijk van de persoon die ermee te maken krijgt. Degelijke opleiding voor agenten die het wapen zouden gebruiken, is in deze cruciaal.”

Volgens Francken worden niet-dodelijke wapens al ingezet in de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk. "Dus waarom niet hier?"

"In principe is er geen goede of slechte optie", zegt Papy over het mogelijke gebruik van de FN 303. "Er moet vooral een beleid komen over de escalatie van geweld die we willen creëren. De hele aanpak moet zorgvuldig en slim worden opgebouwd om zowel effectief als proportioneel te zijn."