Haven heeft handen vol met krakers: ‘Mensen kruipen zelfs in kranen’

De Haven van Brussel luidt de alarmbel nadat een container waarin een dakloze sliep afgelopen weekend uitbrandde langs het kanaal. Sinds enkele jaren komen medewerkers steeds vaker krakers tegen in allerlei havenzones en dat baart directeur Gert Van der Eeken zorgen. “Het is in eerste instantie gevaarlijk voor de mensen zelf.”

De container die zaterdagochtend in brand vloog langs het kanaal aan het Jules De Troozplein mag dan niet in handen zijn van de Brusselse haven, voor directeur Gert Van der Eeken past het voorval in een lang rijtje incidenten en onveilige taferelen op of in de buurt van havensites.

“De problematiek van mensen die gebouwen of andere plaatsen op het gebied van de Haven kraken, gaat al enkele jaren mee,” vertelt Van der Eeken aan BRUZZ. “De onveilige situaties blijven aanslepen en ondertussen lijkt er geen oplossing in zicht, terwijl kwetsbare mensen in gevaar zijn.”

De dakloze die in de container sliep die zaterdag vuur vatte, wist net op tijd te ontsnappen. “Er zijn in het verleden verschillende potentiële drama’s vermeden en we houden ons hart vast voor de toekomst.”

De havendirecteur kent de plekken waar zijn medewerkers in de afgelopen jaren krakers aantroffen uit zijn hoofd. “Er heeft een man tijdlang een kraan bewoond op de Akenkaai en ook onze stoomlocomotief op de spoorbrug is gekraakt, met een brand en tot 40.000 euro schade als gevolg,” lijst Van der Eeken op. De spoorbrug is intussen afgeschermd.

“Naast het tankstation, tegenover de hoofdingang op het Redersplein, komen en gaan groepjes mensen die vuur aanmaken naast benzinepompen. Iets verderop, aan de Anna Bochdreef, is een krakkemikkig pand van de Haven een tijdlang bewoond,” vervolgt hij. “Dat hebben we omwille van instortingsgevaar gebarricadeerd, maar nu slapen mensen naast het gebouw.”

Verspreid

Voor havencontroleur Camille Mouton is de aanpak van de zones dagelijkse kost. Daarbij kiest ze voor dialoog met de kwetsbare krakers. “Enkele jaren geleden zaten we met een minitentenkamp op een stukje groen aan de Rederskaai,” vertelt ze. “We zijn wekenlang met hen in gesprek gegaan – soms met koffie en ontbijt onder de arm – om de situatie uit te leggen en naar oplossingen te zoeken,” zegt Mouton. Uiteindelijk geraakte het kampement ontruimd. Een ander tentenkamp op een privéterrein van de Haven vatte vorig jaar meermaals vuur.

“Ook wanneer wij dezer dagen merken dat groepjes krakers op onze sites groeien, gaan we mondjesmaat in dialoog vooraleer we een uitzettingsbevel geven,” duidt Mouton. “We proberen hen, soms in aanwezigheid van politiediensten, bewust te maken van de potentiële gevaren. Die kunnen te maken hebben met onveilige infrastructuur, maar ook met omgevingsfactoren – denk aan rattenbeten, bijvoorbeeld. Deze situaties zijn in eerste instantie gevaarlijk voor de krakers zelf.”

Volgens Mouton zijn de groepen mensen die in de buurt van de Haven gebouwen of zones kraken de voorbije jaren “misschien minder zichtbaar” geworden. “Maar dat komt omdat de mensen net meer verspreid zijn. Langs het kanaal zien we meer kleine groepen of individuen en ook op onze terreinen in Anderlecht verblijven mensen.”

(Lees verder onder de foto)

Opvangtekort

De aanwezigheid van de Humanitaire Hub op de Havenlaan en de problematiek rond mensen zonder verblijfsstatuut en asielzoekers zonder opvangplaats liggen aan de oorsprong van de kwesbare situaties.

“Onze diensten proberen ze naar de juiste instanties door te verwijzen, maar daar vallen ze vaak op een koude steen,” aldus Van der Eeken. “Ondertussen pompt de Haven extra middelen in afscherming of herstellingen van de bewuste plekken.”

De Humanitaire Hub, het dagcentrum waar mensen in precaire toestand terechtkunnen voor maaltijden en andere ondersteuning, gaf aan BRUZZ eerder al aan dat de druk op zijn diensten torenhoog blijft. “De Hub is een dagcentrum, dus we zien dat mensen zich vooral ’s avonds proberen te verplaatsen naar allerlei havensites,” zegt Mouton. “Voor ons maakt dat de situatie niet eenvoudiger.”

Fedasil kampt nog steeds met een tekort aan opvangplaatsen voor asielzoekers, terwijl het aantal mensen dat wacht op bed, bad en brood in de eerste zes maanden van dit jaar gestegen is van zo’n 3.000 naar rond de 4.000.