Jong én verkiesbaar: 'Op onze leeftijd mogen we nog wat naïef zijn'

Alma Mater

Het verhaal klinkt de anderen bekend in de oren. Ook bij hen sloeg het politieke vuur in de pan aan de Alma Mater. Voor Ceulemans, Vet en Ryvers stond die in Brussel. Alleen Verstraeten volgde het voorbeeld van Schuurmans door in Leuven te gaan studeren. Als West-Vlaming is dat al een hele prestatie, lacht hij. “Je hebt twee soorten West-Vlamingen. Zij die op hun veertiende al weten dat ze daar hun hele leven willen blijven wonen en de anderen die de kustprovincie te klein vinden en naar een grote stad trekken. Dat is meestal Gent, maar ik ga graag tegen de stroom in en koos voor Leuven om uiteindelijk verliefd te worden op Brussel.”

Een jobaanbieding als medewerker van een Brits Europees parlementslid leidde Verstraeten naar de hoofdstad en wat later naar de N-VA. “Een logische beslissing voor mij, want de N-VA wil als enige komaf maken met de huidige institutionele millefeuille waar de tijd is blijven stilstaan. Mijn overtuiging dat België nood heeft aan een efficiëntere staatsstructuur betekent echter niet dat ik mij geen Belg kan voelen. Dat doe ik wel, net zo goed als ik ook Vlaming of Brusselaar ben. Het is zaak om in onze hoofdstad al die identiteiten in harmonie met elkaar te laten bestaan en te zoeken naar wat ons als Brusselaars verbindt.”

Suzanne Ryvers (Groen) en Cassandra Vet (SP.A) legden een gelijkaardige weg af, maar kozen bewust voor een andere partij. “Ik deed ervaring op als jobstudente op het kabinet van voormalig Brussels minister Bruno De Lille en ging daarna werken voor Schaarbeeks schepen Adelheid Byttebier,” zegt Ryvers. “Het was leerrijk om te zien hoe het wereldje werkt en hoe je samen rond een tafel tot een akkoord komt. Omdat Groen dat altijd probeert te doen met een positief verhaal, schaarde ik mij achter die partij.”

Vet neusde al een tijdje rond bij de jongsocialisten van Animo en was actief op de Brusselse speelpleinen voor ze een master in de politieke wetenschappen behaalde aan de VUB. Een job als speelpleinverantwoordelijke bij de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) was dan ook een logische stap.

“Op de speelpleinen heb ik zelfvertrouwen gekweekt en talenten ontdekt waarvan ik niet wist dat ik ze had,” vertelt ze. “Je wordt er geconfronteerd met ongelijke kansen en dat is het domein waar ik mij op wil toeleggen. De manier waarop ik dat wil doen, verbindt mij met het socialisme. De overheid en ook de gemeenten moeten goed nadenken over de keuzes die ze maken. Fiscale gunsttarieven voor bedrijfswagens zijn maatregelen die ongelijkheid in de hand werken. We kiezen beter voor thema’s die iedereen aanbelangen. Luchtkwaliteit bijvoorbeeld. Ik denk dat armere mensen daar meer het slachtoffer van zijn doordat zij in wijken wonen waar auto’s vaker door razen.”

Voor Frederik Ceulemans (Open VLD), die afstudeerde als interieurarchitect aan Sint-Lukas in Schaarbeek, was de politieke trigger niet gelijkgezinden vinden, maar wel de complete chaos in de stad. “Het Liedtsplein is een jungle van auto’s. Ik dacht: wat is dat hier allemaal? Altijd wilde ik Brussel begrijpen door er zorgvuldig naar te kijken, wat uiteraard samenhangt met mijn studiekeuze. Het is mij nog niet gelukt, maar ik stel vast dat niemand daar echt in slaagt. Ik denk dat mijn politiek engagement daar ergens ontstaan is, tussen de observatie en frustratie in.”

Onder de vlag van de Open VLD timmert hij aan de weg naar boven. In dat blauwe bastion maken ronkende namen als Dewael, De Croo en De Gucht al jaren de dienst uit. In Brussel zijn Vanhengel en Gatz dan weer incontournable. De doorgroeimogelijkheden lijken beperkt, maar Ceulemans, die ook jongerenvoorzitter is in Brussel, weerlegt die gedachte. “Er bestaan veel clichés over VLD’ers, alsof het allemaal fils à papa’s zijn die elke dag een hemdje dragen. Dat is natuurlijk niet zo. Ik heb het gevoel dat de jeugd voldoende kansen krijgt. Er waren behalve ik nog twee of drie geïnteresseerde generatiegenoten en die waren onmiddellijk welkom.”

Burgeractivisme

Het kwintet is begeesterd door politiek en dat is eerder de uitzondering bij een publiek met minder dan dertig levensjaren op de teller. “De politiek heeft de laatste decennia een slechte reputatie gekregen door de vele schandalen. Politici worden vereenzelvigd met zakkenvullers en hebben een saai en stoffig imago,” analyseert Verstraeten.

“Het blijft in de politiek ook regelmatig wachten op Godot. Niets lijkt vooruit te gaan en dat pikken jongeren niet meer,” merken de vrouwelijke kandidaten Vet (SP.A) en Ryvers (Groen) op. “Daarom kent het burgeractivisme een steile opmars en zijn die initiatieven goed op weg om de traditionele politiek in de toekomst nog meer naar de kroon te steken. Kijk naar de protesten op het Sint-Katelijneplein van een paar jaar geleden tegen de plaatsing van terrassen op het plein, of de acties aan de scholen op vrijdag die de slechte luchtkwaliteit aan de kaak stellen. Het biedt ontevreden burgers een uitstekend alternatief om beleidsmakers onder druk te zetten.”

Open VLD’er Ceulemans knikt, maar plaatst wel een kanttekening. “Voorlopig blijft de politiek het geijkte pad om iets te veranderen. En dat willen wij ook écht doen. Zo moet er een kader komen waarbinnen al de verschillende Brusselkes met elkaar interageren. Dat klinkt misschien een beetje naïef, maar dat is de luxe van onze leeftijd. De kunst bestaat erin om burger en politicus in elkaar te laten overvloeien.”

Net die proef neemt Anton Schuurmans op de som door de Schaarbekenaar zoveel mogelijk bij zijn plannen te betrekken. Met een zelfgebouwde maquette rijdt de CD&V’er rond in de gemeente en gaat hij op zoek naar ‘de grootste gemene deler’.

“Het is een verzameling van ideeën. Ik toer ermee door de straten en vraag iedereen wat ze ervan vinden. Het staat symbool voor de manier waarop ik aan politiek wil doen. Door te spreken met de mensen, ook wanneer ze het oneens zijn met mij, en pas na overleg een beslissing te nemen. Er bestaan geen simpele oplossingen voor complexe problemen. Sommige partijen vergeten dat weleens, maar we moeten nu eenmaal compromissen sluiten. Op dat vlak ben ik misschien een echte tsjeef, maar dat beschouw ik als een geuzennaam.”

De meeste van zijn ideeën verspreidt CV&V’er Schuurmans ook online. Zo lanceert hij sinds 15 augustus, zestig dagen voor de verkiezingen, iedere dag een voorstel op Facebook. “Het is een dankbaar kanaal omdat het zo doelgericht is en met het grote voordeel dat je verschillende berichten na elkaar kan posten. Dat is nodig, want gemiddeld onthoudt iemand een boodschap pas na twintig keer communiceren. In dat opzicht schiet de klassieke folder tekort.”

Het gebruik van sociale media is anno 2018 goed ingeburgerd. Potentiële kiezers bij de vleet, maar daar staat een onophoudelijke stroom aan dikwijls destructieve commentaar tegenover. “Soms moet je even slikken als je bepaalde reacties leest. Je mag daar geen energie insteken, maar onbewust doe je dat toch,” zegt Vet. “Er zijn altijd mensen die op zulke platformen met modder gooien. Ik denk dat ik daar wel tegen gewapend ben. Live and let live, zeker?” zegt Ryvers filosofisch.

Gilles Verstraeten (N-VA) is de enige die tijdens zijn campagne al de nodige bagger moest lezen. “De reacties zijn overwegend positief, maar af en toe gebeurt het dat iemand de pedalen verliest. ‘Retourne en Flandres, chez toi,’ krijg ik weleens naar mijn hoofd geslingerd. Maar goed, dat is ook allemaal weer snel vergeten.”

Liberaal Ceulemans hoopt het nooit te moeten meemaken. “Als ik zou zeggen dat ik daar niet wakker van lig, dan zou ik liegen. Gelukkig is het mij onbekend, want op een bepaalde manier wil ik toch wel geliket worden.”

Bescheiden ambities

Een dikke maand voor de verkiezingen blijft Suzanne Ryvers (Groen) voorzichtig met het uitspreken van ambities. “Na 14 oktober zou ik graag mijn steentje bijdragen aan de uitbouw van Sint-Gillis als fietsvriendelijke gemeente.”

Ook Vet schuwt de grote woorden nog even. “Ik wil mij inzetten om de taalgemeenschappen dichter bij elkaar brengen vanuit een moderne visie op meertaligheid. Op termijn kan dat misschien beter door de oversteek te maken naar het Gewest, maar dat is nog lang niet aan de orde.”

Verstraeten hoopt dat de N-VA in Anderlecht vooruitgang boekt. Met een verdubbeling van het aantal gemeenteraadsleden (van twee naar vijf) zou hij in de zevende hemel zijn. “Fantaseren doe ik daar niet over. Bij een minder resultaat zal ik net zo hard werken vanuit de oppositie.” Dat is wat ook VLD’er Ceulemans aan zichzelf heeft beloofd. “Als de uitslag tegenvalt, dan moet je dat aanvaarden en er alles aan doen om de volgende keer beter te scoren.”

In het appartement van Schuurmans (CD&V) heeft het bidprentje van de overleden ex-premier Jean-Luc Dehaene een prominente plaats gekregen. Maar van een gelijkaardig parcours als ‘de loodgieter’ droomt hij voorlopig beter niet. In juli raakte bekend dat Défi een voorakkoord heeft met Ecolo-Groen. Het kartel CD&V-CDH kreeg de bons.

“Dat was een moeilijk moment en toen heb ik me meermaals afgevraagd of het het wel allemaal waard is,” blikt Schuurmans terug. “Vrienden en familie hebben mij door die moeilijke periode geholpen. Als ik niet verkozen raak, hoop ik dat de mensen zich mij achteraf herinneren als iemand met goede ideeën en vooral zelf gaan nadenken hoe ze van Schaarbeek een betere plek kunnen maken.”

Cassandra Vet (SP.A)

• 29 jaar
• Master in de Politieke Wetenschappen
• VUB, Master Globalisering en Ontwikkeling UA
• Verantwoordelijke ondersteuning VGC-Speelpleinen bij het Onderwijscentrum Brussel. Vanaf 1 september onderzoeks- en doctoraatsassistent inclusieve financiële ontwikkeling aan de UA
• Plaats 32 op de lijst van de PS-SP.A in Elsene

Frederik Ceulemans (Open VLD)

• 29 jaar
• Diploma interieurarchitect Sint-Lukas in Schaarbeek
• Werkt op architectenbureau Fast Forward in Brussel, Fabrieksstraat 11
• Plaats 31 op de lijst van VLD-MR in Brussel-Stad

Anton Schuurmans (CD&V)

• 29 jaar
• Master in de politieke wetenschappen aan de KU Leuven
• Werkt bij koepel voor sociale organisaties beweging.net, het vroegere ACW
• Plaats 17 op de lijst van CD&V-CDH in Schaarbeek

Suzanne Ryvers (Groen)

• 29 jaar
• Master in de politieke wetenschappen aan KU Leuven, Master in de journalistiek Odisee Brussel
• Werkt op kabinet van Schaarbeeks schepen voor Nederlandstalige Aangelegenheden en Cultuur Adelheid Byttebier (Groen)
• Plaats 3 op de lijst van Groen-Ecolo in Sint-Gillis

Gilles Verstraeten (N-VA)

• 28 jaar
• Studeerde Rechten aan KU Leuven en VUB
• Medewerker N-VA in Brussels parlement, hoofdzakelijk bij parlementslid Liesbet D’Haene
• Plaats 1 op de lijst van de N-VA in Anderlecht

BRUZZ volgt deze vijf kandidaten in aanloop naar 14 oktober ook met een cameraploeg.
Het resultaat daarvan kan je na de verkiezingen zien op BRUZZ TV en BRUZZ.be.