Hoe staat de barometer aan Franstalige kant?

Het is minister-president Rudi Vervoort die de lijst trekt. Vervoort is geen charismatisch figuur zoals zijn voorganger Charles Picqué, maar hij is er wel in geslaagd om zijn ploeg bijeen te houden in zeer moeilijke omstandigheden. Er waren niet alleen de terroristische aanslagen van 2016, er waren ook de problemen met regeringspartner CDH. Toenmalig voorzitter Benoît Lutgen dacht dat met het Samusocial-­schandaal de tijd rijp was om de PS overal te dumpen en rechtse meerderheden te vormen. Hij slaagde daarin in de Waalse gewestregering, maar niet in de Franse Gemeenschap, en ook niet in de Brusselse regering. Alle Brusselse ministers die in 2014 de eed aflegden zijn nog op post.

Op twee staat staatssecretaris Fadila Laanan, niet meteen de sterkste minister, maar wel een politica met terreinkennis en, zeer belangrijk, aanwezig op het terrein. De PS is er opnieuw in geslaagd om met vaste waarden en een grote groep nieuwe gezichten een diverse equipe samen te stellen. Ook ouderdomsdeken Simone Susskind is weer van de partij. Burgemeester van de stad Brussel Philippe Close duwt de lijst. Het is de eerste keer in dertig jaar dat Charles Picqué niet op de lijst staat. Hoeveel stemmen hiermee verloren zullen gaan voor de PS is koffiedik kijken.

Groen en blauw

De Ecolo-lijst wordt aangevoerd door Alain Maron, een van de parlementsleden die het Samusocial-schandaal aan het licht brachten. Op twee staat de Brussels parlementslid Barbara Trachte en Zoë Genot duwt de lijst, de twee dames zijn twee vaste waarden. Maar als Ecolo de minister-president mag leveren, dan wordt dat (hoogstwaarschijnlijk) niet Maron, maar Zakia Khattabi, de covoorzitster die de Kamerlijst trekt, zo heeft ze al laten weten. Voor Ecolo is het uiterst belangrijk om deel uit te maken van de volgende regering, ook al om de bestuursdeelname in veertien gemeenten te verzilveren. Zonder regeringsdeelname wordt dat zeer moeilijk.

Brussel heeft altijd de naam gehad een liberale stad te zijn, maar waar de Franstalige liberalen van de MR anno 2019 voor staan is allerminst duidelijk. Met de gemeenteraadsverkiezingen is alvast gebleken dat ze niet mee zijn met de nieuwe stedelijkheid en ook wat diversiteit betreft is het wachten tot de twaalfde plaats vooraleer er een ‘allochtone’ naam opduikt. En in de eerste tien staan er niet minder dan zes MR’ers die de gemeenteraadsverkiezingen verloren hebben: lijsttrekker Françoise Schepmans speelde de burgemeesterssjerp van Molenbeek kwijt en Dominique Dufourny die van Elsene. De schepenen Gaëtan Van Goidsenhoven (Anderlecht), Geoffroy Coomans de Brachène (Brussel) en Clémentine Barzin (Brussel) verhuisden naar de oppositiebanken. Alleen Vincent De Wolf van Etterbeek hield stand.

Boris Dilliès, burgemeester van Ukkel sinds Armand De Decker ontslag moest nemen, was in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen een verfrissende liberale stem, hij is ook een zelf-verklaarde anti-cumulard. Hij nam ontslag als parlementslid toen hij de burgemeesterssjerp omgordde, maar nu twijfelt hij of hij toch niet zou cumuleren. Zijn geloofwaardigheid als frisse liberale stem staat hiermee op het spel. Maar eerst de verkiezingen.

De MR telt sociaal-liberalen en rechtse liberalen, maar voor Alain Destexhe, voormalig secretaris-generaal van Artsen zonder Grenzen, was de partij niet rechts genoeg. Destexhe trekt met een eigen lijst naar de kiezer, zelf voert hij de Kamerlijst aan, het is Claude Moniquet, voormalig journalist en veiligheidsagent-­dubbelspion, die de lijst aanvoert. Moniquet is erg bekend in Franstalig België. Haalt Destexhe de kiesdrempel en indien ja wat kost dat de MR? Niemand geloofde dat Destexhe een volledige lijst bijeen zou krijgen, maar het is hem aardig gelukt. Ook voormalig MR-schepen in Ukkel Eric Sax staat op de lijst.

Bij Défi is minister Didier Gosuin geen kandidaat meer: het is de Schaarbeekse burgemeester Bernard Clerfayt die de lijst trekt. Clerfayt heeft al laten weten alleen tot de Brusselse regering te willen toetreden als hij minister-president wordt, maar die kans is erg klein en behalve Clerfayt en staatssecretaris Cécile Jodogne staat er weinig bekend volk op de lijst. Tussen Défi en Vervoort heerst een goede verstandhouding, maar of dat met Clerfayt lukt is zeer de vraag. Clerfayt heeft Laurette Onkelinx het leven zuur gemaakt in Schaarbeek en bovendien lonkt hij meer richting MR dan richting PS.

Geen rekensom

Voor de CDH van minister Céline Fremault staat er veel op het spel: halen de Franstalige christendemocraten de kiesdrempel? CDH heeft het deze periode door de capriolen van voormalig voorzitter Benoît Lutgen - die ondertussen door de partij naar Europa verbannen is - veel krediet verloren. Fremault heeft zich kranig gehouden in de Brusselse regering, maar parlementslid en burgemeester van Sint-Pieters-Woluwe Benoît Cerexhe heeft al zijn duivels ontbonden tegen de PS, Cerexhe staat niet meer op de lijst.

Of dat repercussies zal hebben, zal ook van de kiezer afhangen. De kans dat ze de kiesdrempel halen is wel reëel, de CDH heeft trouwe kiezers in Sint-Pieters-Woluwe en Ukkel, en in het noorden ook in Jette, Sint-Agatha-Berchem en Ganshoren. De burgemeester van Ganshoren, Pierre Kompany, staat op de tweede plaats. Hervé Doyen, de burgemeester van Jette wou niet meer kandideren, maar nadat Joëlle Milquet en Francis Delpérée de handdoek in de ring gegooid hadden, zegde hij toe om lijstduwer voor de Kamer te worden.

En dan is er tenslotte de PTB waarvan verwacht wordt dat ze het aantal zetels zal verdubbelen van vier naar acht. De PTB, die heel gericht campagne voert in de sociale wijken, kan de PS pijn doen, maar dat is ook na de verkiezingen geen eenvoudige rekensom. Het is niet omdat de PTB er vier wint dat de PS er vier verliest. Het wordt spannend ter linkerzijde op 26 mei.