Waarom de gewestregering centrumlinks wordt

In liefst 7 gemeenten tekent zich een nieuwe coalitie af met PS én Ecolo. PS en MR gaan dan weer nergens een nieuw verbond aan. Een en ander zegt veel over de komende gewestverkiezingen. "De PS moet niet weten van CDH en MR."

Een week na de verkiezingen worden nog steeds pionnen verschoven op het coalitiebord. Afgelopen weekend mocht het Défi van Fabian Maingain (zoon van Défi-voorzitter Olivier) zo nog toetreden tot de meerderheid in Brussel-Stad. De late uitbreiding zorgde meteen voor speculaties over de gewestregering: daar lijken PS en Défi zich aan elkaar vast te klinken.

Wie een blik werpt op de verschuiving in de meerderheden na de gemeenteraadsverkiezingen, kan nog een andere trend ontwaren. In liefst 7 van de negentien gemeenten gaan PS en Ecolo samen op een plek waar ze dat in het verleden nog niet deden. Naast Brussel-Stad is dat ook het geval in Elsene, Sint-Gillis, Anderlecht, Sint-Agatha-Berchem, Koekelberg en mogelijk ook nog Molenbeek.

Rood-groene as

Dé nieuwe as in het gewest is dus een rood-groene. In enkele –prominente – gevallen komt daar ook nog Défi bij: in Brussel-Stad en Anderlecht. In andere gemeenten houdt de as PS-Défi gewoon stand, zoals in Evere. Défi scoorde nochtans niet echt goed afgelopen zondag.

Wat zeggen die lokale coalities over de volgende gewestregering? Veel. Het coalitieoverzicht toont immers ook dat PS en MR elkaar vermijden als de pest. In niet één van de 19 gemeenten ontstaat een nieuwe coalitie tussen de twee. Tegelijk worden vier oude coalities niet verdergezet (Brussel, Elsene, Anderlecht en mogelijk ook Molenbeek). MR en PS blijven enkel samen in Etterbeek.

“Wat je nu ziet is nog steeds een gevolg van het manoeuvre van CDH, dat de PS heeft ingewisseld voor MR in de Waalse regering en hetzelfde probeerde in de Brusselse”, zegt politicoloog Régis Dandoy (UCL). “Overal waar dat kon, heeft de PS geprobeerd om zowel MR als CDH eruit te bonjouren. Vaak is dat ook gelukt.” Dat MR het slecht deed bij de kiezer heeft daarbij natuurlijk geholpen.

Groene Kingmaker

De politicoloog verwacht dat de PS na de gewestverkiezingen een regering zal proberen vormen met Ecolo en Défi, dat na de schandalen niet wou ingaan op de avances van CDH-voorzitter Benoît Lutgen. Als de verkiezingsresultaten dat toelaten natuurlijk. “De kans is groot dat zo’n regering ook zal lukken aan Franstalige kant”, zegt Dandoy. “Ecolo doet het traditioneel beter bij gewestverkiezingen dan bij gemeenteraadsverkiezingen. De partij zal wellicht de echte kingmaker worden, want ook de verhouding tussen MR en Défi is niet goed.”

In die gewestregering komen uiteraard ook Nederlandstalige partijen. Welke, daarover zeggen de gemeenteraadsverkiezingen nog niet veel. Groen kan wellicht verder surfen op de huidige golf, maar ook N-VA heeft in peilingen de wind in de zeilen. Alleen bleek die wind vorige zondag maar een flauw briesje.

Hoe dan ook mogen we alle huidige manoeuvres gerust bekijken door de bril van de komende federale en gewestverkiezingen, vindt Dandoy. “In het geval van Fabian Maingain levert een schepenambt bijvoorbeeld meer zichtbaarheid op, die verzilverd kan worden bij de gewestverkiezingen. Veel politici zullen nu een lokaal mandaat opnemen en moeten dan in 2019 kiezen of al dan niet cumuleren. Dat wordt boeiend.”