OCMW Anderlecht: onderzoekster bepleit stopzetting van politieke behandeling van dossiers

Er moet een einde gemaakt worden aan "de behandeling van individuele dossiers door de politiek" bij de OCMW's. Dat heeft sociologe Marjolijn Dewilde (KU Leuven) donderdag bepleit in de Kamercommissie Sociale Zaken, naar aanleiding van de zaak rond de mogelijke fraude bij het OCMW van Anderlecht. Ze riep de onderhandelaars van de 'Arizona'-partijen ook op om in het toekomstige regeerakkoord aandacht te schenken aan een broodnodige administratieve lastenvermindering voor de lokale OCMW's.

Volgens Dewilde bestaat een zaak zoals die door de VRT aan het licht is gebracht over de gang van zaken in Anderlecht nergens anders in het land. Over de specifieke zaak sprak ze zich niet uit. Ze gaf in de commissie enkel een overzicht van de algemene situatie op het terrein en formuleerde ook enkele aanbevelingen.

Stijgend aantal

Een van de moeilijkheden waar de OCMW's mee geconfronteerd worden, is het stijgende aantal uitkeringsgerechtigden. De wet schrijft voor dat individuele dossiers opgevolgd moeten worden, maar de huidige toestand laat dat niet toe.

Het aantal actieve dossiers zou zelfs nog hoger moeten zijn. Volgens onderzoek dat Dewilde deed, doen bijna 300.000 personen geen beroep op het recht op bijstand dat ze nochtans hebben. Zij zouden een leefloon moeten krijgen, maar ontvangen dat niet. Het aandeel fraudegevallen bij de uitkeringen van een leefloon zou, volgens een studie van de POD Maatschappelijke Integratie uit 2014, dan weer 5 procent van alle dossiers moeten bedragen.

Depolitisering

Een administratieve vereenvoudiging dringt zich op, aldus Dewilde. "Elk dossier dat bij het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst - een gepolitiseerd orgaan - passeert, vraagt een halve dag werk, terwijl 80 procent van de aanbevelingen die de maatschappelijk werkers doen, wordt gevolgd." Bovendien kosten de bijeenkomsten van die Comités zo'n 10 miljoen euro aan zitpenningen, "wat zeker en vast zelfs een onderschatting is", aldus Dewilde.

Volgens de sociologe kan de helft van de dossiers op louter administratieve wijze worden afgehandeld, zonder huisbezoek. Dat zou tijd vrijmaken voor de behandeling van dossiers die een meer persoonlijke aanpak vergen.

Ook zou de controle uit de handen van de politiek moeten worden genomen, betoogde Dewilde. Ze gaf het voorbeeld van Nederland, waar externe medewerkers het werk doen dat in België aan de Bijzondere Comités is toevertrouwd. Dat zou bijvoorbeeld ook een jurist kunnen doen, zei ze.