David Leisterh: ‘Good Move was een cadeau als campagnethema'

Twee decennia lang was de PS de grootste partij van Brussel, tot een relatief onbekende Brusselaar van veertig daar op 9 juni een eind aan maakte. Maak kennis met David Leisterh, de gedoodverfde minister-president voor de volgende vijf jaar. “Team Fouad Ahidar laten meebesturen? Dat is uitgesloten.”

Als we hem op het fietspad van de kleine Ring installeren in een blauwe fauteuil, sputtert David Leisterh eerst wat tegen. “Mensen gaan denken dat ik de fietspaden weg wil, dat klopt niet.” De vermoeide lijsttrekker laat de fotografe uiteindelijk begaan. De fotoshoot volgt op een gesprek waarin de man uit Watermaal-Bosvoorde zich een ambitieuze regeringsleider in spe toont, een opvallend contrast met voorganger Rudi Vervoort. Veiligheid, het gat in de begroting, de Brusselse structuren, hij wil er het liefst zo snel mogelijk zijn tanden in zetten. Ook de hakbijl voor het mobiliteitsplan Good Move staat klaar, al blijft Leisterh op de vlakte over wat hij er precies mee wil kappen. “De methodologie was fout.”

Wat u klaarspeelde was een huzarenstukje. Uw partij na 25 jaar opnieuw afgetekend de grootste maken, terwijl u zelf niet zo bekend was. De zege van 1999 was op de koop toe nog in kartel met het FDF. Wat is het succesrecept?
David Leisterh: Ik zie er twee. Na de nederlaag van 2019 beseften we dat we op veel plekken niet meer met de mensen waren gaan praten. We hadden ons nogal geconcentreerd op een aantal bastions, en het noorden en het westen wat links laten liggen. Deze keer zijn echt alle secties de baan opgegaan, een beetje zoals Jacques Simonet (oud Brussels minister-president, red.) ooit deed. Ik inspireer me persoonlijk ook op Obama bij zijn eerste campagne, dat was echt terreinwerk. Door die aanpak hebben we die lokale structuren, die soms op sterven na dood waren, gereanimeerd.

De tweede factor is de duidelijkheid die Georges-Louis (Bouchez, red.) heeft gecreëerd over onze standpunten, té duidelijk soms misschien. Mensen vragen heldere standpunten, zeker van een oppositiepartij.

Uw voorzitter koos ook om de MR een volkser karakter te geven, dat past bij die herovering van het noorden en westen van Brussel.
Leisterh: Alles hangt aaneen, inderdaad. Het betekent ook dat we de Brusselse diversiteit meer omarmd hebben, want daar was werk aan de winkel op onze lijsten. Die weerspiegelen nu beter de Brusselse werkelijkheid. Ook Good Move was een cadeau als campagnethema.

We komen daar straks op terug. Het brede publiek kent u amper, zeker aan Nederlandstalige kant. Wat onderscheidt u als politicus?
Leisterh: (Denkt even na en moet dan grijnzen) Ik ben een Franstalige die Nederlands spreekt, terwijl ik niet uit een omgeving kom waar dat het geval was. Ik heb daar hard voor gestudeerd en uiteindelijk ook enkele vrienden gevonden met wie ik die taal kon spreken.

Een collega op de redactie vroeg zich af wie hem een pint wou trakteren per keer dat u het woordje ‘eigenlijk’ gebruikt.
Leisterh: (Lacht) Iedereen zegt dat, ik moet daarmee ophouden. Ik probeer wat Vlaams te klinken en gebruik daarom dat soort woorden.

U bent nu OCMW-voorzitter, parlementslid en Brussels MR-voorzitter. Toch komt u met veel minder ervaring aan de start dan uw voorgangers, mocht u regeringsleider worden. Bent u wel voorbereid?
Leisterh: Die vraag irriteert me wat. In Frankrijk hebben ze een eerste minister die nog maar 33 was toen hij begon (Gabriel Attal, red.) en hij doet het niet slecht, dacht ik. Ik denk dat vooral de capaciteiten, de mentaliteit en de persoonlijkheid de doorslag geven. Kijk ook naar wat we nu al met de Brusselse MR bereikt hebben. Ik weet dat ik het kan. Maar er is nog geen regering en ‘L’humilité précède la gloire’, ik blijf dus nederig.

Een van de grootste uitdagingen wordt het reuzengat in de begroting. Hoe wil u dat oplossen?
Leisterh: Om te beginnen hebben we begrotingsernst nodig. Verder moeten de kosten omlaag en moeten we bijvoorbeeld de Brusselse administratie en structuur hervormen.

Die administratie groeide de afgelopen legislatuur met duizenden personeelsleden. Moet ze opnieuw krimpen?
Leisterh: Het moet efficiënter, maar we willen geen mensen ontslaan. Een derde factor voor die begroting is dat we opnieuw een middenklasse moeten opbouwen, werkgelegenheid, die meteen ook onze fiscale inkomsten verhoogt. De helft van de werklozen heeft na twee jaar nog geen job, dat moet veel beter. Dat gaat onder meer over Actiris. In Vlaanderen is er tussen de eerste en tweede afspraak van een werkzoekende met de arbeidsbemiddeling veel minder tijd.

Veiligheid is nog zo’n prioriteit voor u. Rudi Vervoort (PS) kreeg vaak de kritiek dat hij liet betijen. Wat wil u wezenlijk veranderen?
Leisterh: Het Gewest moet het onderwerp durven aan te pakken. Een van mijn eerste afspraken als minister-president zou met de procureur des Konings zijn. Samen met het parket moeten we vijf à zes soorten misdrijven afbakenen waarvoor er een echt vervolgingsbeleid is. Ik denk dan niet enkel aan gevangenisstraffen, maar ook inbeslagname van goederen of alternatieve straffen. Als het nodig is moeten we federale hulp inroepen. Maar Brussel mag geen draaischijf meer zijn voor allerlei misdaden.

Een van de belangrijkste campagnethema’s was het afschaffen van Good Move, zo stond het ook op uw campagneaffiches. Tegelijk blijft u altijd vaag over wat u daarmee bedoelt. Maakt u het eens concreet.
Leisterh: Good Move heeft tot enorm veel polarisering geleid en de methodologie was fout. Wij willen een nieuw mobiliteitsplan en dat hoeft niet per se lang te duren. Misschien zijn er elementen van Good Move die nuttig zijn, zoals het openbaar vervoer ontwikkelen en afgescheiden fietspaden aanleggen.

Het waren vooral de circulatieplannen die ophef veroorzaakten. Die zijn vooral een gemeentebevoegdheid.
Leisterh: Daarom moeten we de gemeenteraadsverkiezingen ook winnen. Die circulatieplannen zijn vaak erg dogmatisch ingevoerd.

Moet het circulatieplan van de Vijfhoek bijvoorbeeld op de schop?
Leisterh: (Blijft op de vlakte) Daar verdwijnen veel handelszaken, dat toont dat er toch iets schort aan dat plan. Good Move is een mislukking. Dat hoor ik zelfs Ecolo-aanhangers zeggen.

Elke Van den Brandt zei dat ze tot haar laatste snik zou vechten voor de doelstellingen die achter het Good Moveplan zitten. Is een compromis wel mogelijk?
Leisterh: Het wordt moeilijk. Ik kan haar standpunt begrijpen, maar zij moet ook zien dat wij 100.000 stemmen hebben gehaald in Brussel.

Terwijl u zelf voorzichtig klinkt, valt uw voorzitter Van den Brandt frontaal aan. Wordt Georges-Louis Bouchez de nieuwe schoonmoeder van de Brusselse regering, een beetje zoals Ahmed Laaouej dat was voor Rudi Vervoort?
Leisterh: Hij is de voorzitter en heeft een andere stijl, maar ik maak me geen zorgen over zijn uitspraken. We zijn vrienden en ik ben het ook eens met wat hij zegt.

Zondag werd opnieuw een recordaantal stemmen op Nederlandstalige lijsten geteld, onder wie wellicht veel kiezers zonder speciale band met het Nederlands. Hoe kijkt u daarnaar?
Leisterh: Het doet toch vragen rijzen. Team Fouad Ahidar dat plots drie zetels haalt met een lijst die eerder etnisch is en gekozenen van wie het niet altijd duidelijk is of ze Nederlands spreken … Ik geloof dat de consensus groeit dat er iets mis is met dat systeem. Maar hoe je het best aanpast kan ik hier niet voor de vuist weg zeggen, je raakt dan ook aan veel evenwichten.

U bent kritisch over Team Fouad Ahidar. Zou u er echt niet mee kunnen regeren?
Leisterh: Dat is uitgesloten. Het is een partij die zich vooral op de moslimgemeenschap richt en de religie weer in de politiek wil brengen en dat is echt het tegendeel van wat wij willen.

Maar de meeste punten waarop Ahidar nu wordt aangevallen worden evengoed door de PS verdedigd, waarmee u wel wil samenwerken: onverdoofd slachten, hoofddoeken in de administratie in Anderlecht en Molenbeek …
Leisterh: Ja, maar hij gaat er toch nog verder in, het is de basis van zijn programma. En dan heeft hij ook zaken gezegd na de aanval van Hamas die onverteerbaar zijn. En ik heb begrepen dat er ook Vlaamse partijen zijn die niet met hem in zee willen.

Als grootste partij hebt u nu wel het initiatief, maar links heeft wel meer zetels dan rechts. Houdt u rekening met een coalitie tussen PS, PTB en Ecolo onder leiding van Ahmed Laaouej?
Leisterh: Ik zie nog een groot verschil tussen links en extreemlinks, net zoals er een kloof gaapt tussen rechts en extreemrechts. In zo’n scenario zou ook Ecolo moeten meedoen, ik denk niet dat hun waarden overeenkomen met de PTB.

Iets helemaal anders: in Terzake had u het even over uw Nederlandstalige vrouw. Mogen we vragen hoe u die ontmoette?
Leisterh: (Lacht) Ik heb het thuis mogen horen ‘Ik ben niet uw vrouw hé!’ want we zijn niet getrouwd. Ze komt uit Dilbeek, is tweetalig en we hebben elkaar leren kennen toen ik op het kabinet van Didier Reynders werkte en zij voor Alexia Bertrand. Ze is zowat mijn grootste supporter, maar een campagne is tegelijk ook een echte relatietest. De voorbije maanden hadden we geen enkele avond met zijn twee. (Denkt even na en zijn gezicht klaart op) Misschien vanavond, ja misschien vanavond.