Actrice Eva Kamanda over haar boek: 'Dit verhaal overstijgt onze familiegeschiedenis'

“Wie is de man op dat huwelijksportret?” Die vraag deed de Jetse actrice en presentatrice Eva Kamanda (31) een spannend boek schrijven over haar Congolese overgrootvader én een onbelicht stukje Belgische geschiedenis.

Waarom hebben jullie dit boek Een verzwegen leven geschreven?
Eva Kamanda: Ik was de laatste jaren al wat meer bezig met waar ik vandaan kom. Toen mijn partner (en coauteur, red.) Kristof Bohez voor het eerst in mijn ouderlijke huis kwam en daar het trouwportret van mijn overgrootouders zag, ging de bal aan het rollen. Op die foto stond een gemengd zwart-witkoppel, wat ongewoon was in het Etterbeek van 1942, maar waar ikzelf nooit bij had stilgestaan. Zonder veel verwachting hebben we een mailtje naar het AfricaMuseum gestuurd waarin we onze zoektocht uitlegden. Vrij snel kregen we het antwoord dat er in de kelders van het museum zowaar een portret van mijn overgrootvader, François Kamanda, lag. Toen dacht ik: ‘let’s do this’. Het was trouwens heel fijn dat zoveel mensen ons wilden helpen. De archivarissen waren dolenthousiast (lacht).

Waarom belangt deze persoonlijke familiegeschiedenis ook anderen aan?
Kamanda: Via documenten en gesprekken kwamen we gaandeweg te weten dat heel wat Congolezen in België deelgenomen hebben aan het verzet tegen de Duitse bezetter. Dat is niet geweten door de grote massa, zelfs experts wisten daar niks van. Dit verhaal overstijgt dus de familiegeschiedenis, en verdient het om verteld te worden.

Het boek beschrijft ook hoe de confrontatie met het rauwe racisme van toen je persoonlijk raakte.
Kamanda: Het kwam hard binnen, maar geshockeerd was ik er niet door – ik weet intussen wel wat structureel racisme is. Wel moest ik me soms opladen om opnieuw verder te kunnen met het onderzoek. Daarom was het goed dat ik die zoektocht samen met Kristof kon ondernemen. Hij staat er wat verder vanaf.

Hoe was het om met je partner een boek te schrijven?
Kamanda: Mensen hebben daar een romantisch beeld van – sigaretten paffen in bed en erop los filosoferen – maar het is vrij hard werken. Je wordt meer collega en minder koppel, dat moet je kunnen verdragen. Het was een intense en interessante periode. Maar ik ben blij dat het kindje nu geboren is en dat we weer honderd procent elkaars lief kunnen zijn.

'Een verzwegen leven' van Eva Kamanda en Kristof Bohez is te verkrijgen in de betere boekhandel. De auteurs doen een warme oproep om gelijkaardige verhalen met hen te delen.