Expo van de week: Gebouwen in beeld

De Parijse Opéra, het Guggenheim in Bilbao en de ontwerpen van Mies van der Rohe hebben niet alleen de geschiedenis van de architectuur vormgegeven, maar ook die van de fotografie. Dat blijkt uit een expo van enkele gerenommeerde hedendaagse fotografen.

Onder hoge plafonds herbergt Charles Riva Collection enkele grootformaten die Candida Höfer, Hiroshi Sugimoto en Thomas Ruff maakten van zowel interieurs als buitenaanzichten van enkele iconische gebouwen. Bij Höfer en Ruff wakkerde hun opleiding hun interesse aan voor architectuur die afstandelijk en met zin voor abstractie in beeld wordt gebracht: zij behoorden tot de eerste generatie studenten van het invloedrijke kunstenaarskoppel Bernd en Hilla Becher in de Staatliche Kunstakademie Düsseldorf.

Opéra

In het geval van Candida Höfer uit de nieuwe zakelijkheid zich in het gestandaardiseerd, in kleur en rigoureus op de gevoelige plaat leggen van de geometrische orde van lege operagebouwen. De bij Charles Riva tentoongestelde beelden van de Parijse Opéra spelen met het podiumdoek, dat nu eens de scène verhult en dan weer afwezig is en een opvallend leeg wit vlak toont. Het spel tussen leegte en detail in deze architecture of absence bekrachtigt de wat onwezenlijke sfeer die deze cultuurhuizen soms uitademen.

Guggenheim

De Japanse fotograaf Hiroshi Sugimoto, die al sinds 1978 theaterzalen fotografeert, speelt nog veel meer met licht en de mogelijkheden van zijn lens. Een onscherp maar herkenbaar zwart-witbeeld van de vormen van het iconische Guggenheim Museum herleidt de architecturale boodschap tot de essentie.

Mies Van der Rohe

Dat doen ook twee kleurenprints uit de w.h.s.-reeks van Thomas Ruff. Daarvoor fotografeerde de gerenommeerde Duitse kunstenaar, die foto’s eerder al “documenten van ongeloof” noemde en die manipulatie in zijn werk ook aan de kaak stelt, een renovatieproject van architect Mies van der Rohe in Krefeld. Op de eerste foto benadrukken het gelige luchtvlak en het effen zwart gemaakte grondoppervlak de geometrische vorm van het gebouw.

Als je niet zeeziek wordt van het tweede, door een digitale vervagingsfilter gemanipuleerde beeld, zie je doorheen de waas nog beter de meetkundige rasterstructuur van het gebouw. Ruff komt zo via een digitale omweg tot de essentie van Van der Rohes architectuur (en van zijn eigen werk): “Ik kan alleen maar de oppervlakte tonen. Al het gepsychologiseer daarrond is toeval,” klonk het eerder uit zijn mond.