Kunstenares Myriam Van Imschoot: ‘Ik zie kansen in een terugkeer naar de eenvoud’

Normaal presenteerde kunstenares Myriam Van Imschoot deze week met het vocalistenensemble HYOID en een groep Brusselse performers newpolyphonies in het Kaaitheater, maar dat project is uitgesteld. In afwachting deelt ze haar cultuurtips voor de coronatijd.

De eerste tip van Van Imschoot is eigenlijk meteen ook een concrete uitnodiging aan de lezer om volgende zaterdag 28 november naar de Akenkaai te komen. “Voor mij is de mooiste muziek nog altijd de muziek van de stad zelf, de symfonie van de stad. Ik ga heel regelmatig zelf buiten luisteren, maar ik doe dat eigenlijk ook graag met andere mensen. Zo heb ik recent in het kader van een samenwerkingsproject tussen verschillende Brusselse kunstscholen een concert in de openbare ruimte georganiseerd, en ik wil dat nog eens doen. Aan de Akenkaai, waar je een soort natuurlijk amfitheater hebt door de trapjes die naar het water leiden, de steiger van de Waterbus aan de overkant en de brug aan Sainctelette. Wanneer je een beetje lager bij het water komt, lijkt het daar alsof je onder een koepel van klank zit. Je kan er rustig en veilig verspreid gaan zitten, en ik zou de mensen dus willen oproepen om zaterdag van 15.30 tot 16.00 uur een halfuur lang naar de stad te komen luisteren, te wuiven naar de aken die voorbij varen, en af te ronden met een applaus, een staande ovatie, voor we weer uit elkaar gaan. Het wordt dus een concert van stadsgeluiden dat we zelf maken door een kader te creëren om samen verhevigd te luisteren.”

Ook de tweede tip van Van Imschoot draait om muziek, maar dan om een zeer recente cd-release. “Vorige week kwam Ghost trance solos uit, waarop de Brusselse gitarist Kobe Van Cauwenberghe teruggrijpt naar de freejazz en experimentele muziek van Anthony Braxton, die op zijn beurt geïnspireerd was door de geesten van de native Americans in Amerika. Kobe is actief in de nieuwe muziek. Dat dit niet enkel voor een nichepubliek hoeft te zijn, bewijst zo'n grillig en fris werk. Echt een ontdekking en een verademing.”

“Een van de boeken die ik momenteel lees, is van Vinciane Despret, een Belgische schrijfster en filosofe. Zij heeft onder meer al veel over dieren gepubliceerd, zoals Que diraient les animaux si... on leur posait les bonnes questions? of het prachtige Habiter en oiseau. Ik hou van haar stapsgewijze denken, dat uit de gave van observatie en het geduld van een vogelaar komt. Nu lees ik Au bonheur des morts: récits de ceux qui restent uit 2017, waarin ze een pleidooi houdt om relaties in stand te houden met de doden of er nieuwe te ontwikkelen. Daarom is het een belangrijk boek voor deze tijd. Ik heb zelf veel vrienden verloren de laatste maanden, zoals componist Frédéric Devreese vorige maand en danseres en stemperformer Michel Yang afgelopen zomer, en dit boek is een handleiding om hun een plaats te blijven geven. Despret gelooft dat we rouw te veel zien als leren loslaten en verder gaan met ons leven. Terwijl faire ton deuil meer te maken zou moeten hebben met het zoeken naar nieuwe banden dan met het doorknippen ervan. Door met de doden te praten, hun te schrijven, of de opdrachten die ze zelf niet hebben voltooid te helpen voltooien.”

Nog op het snijvlak van klank en tekst bevindt zich de uitgeverij Oral Site, die Van Imschoot heeft opgericht om vormen van orale overlevering, en kunstenaarspublicaties die met de stem aan de slag gaan, te promoten. “Gisteren is daar een nieuwe publicatie verschenen die een echt huzarenstuk is geworden. Conversations in Vermont bevat de interviews die ik de afgelopen decennia heb gedaan met twee vooraanstaande dansers en denkers: Lisa Nelson en Steve Paxton. Paxton is een ongelofelijke man die nog altijd een voorbeeldfunctie heeft voor veel jongere dansers, omdat hij als icoon van de postmoderne dans toch ook altijd een tegenstem is gebleven die zich niet heeft laten institutionaliseren. Ik ben hem beginnen te interviewen en dat is niet meer opgehouden. Op papier zouden die uren en uren interviews een boek van vierhonderd pagina's opleveren, maar via de digitale publicatie op Oral Site, waaraan ook Tom Engels gigantisch veel werk heeft besteed, kan je ze lezen én beluisteren als een archief met verschillende ingangen.”

Tot slot nog wat voor de fysieke inwendige mens. “Er is tegenwoordig veel te doen rond lokaal consumeren, en dat hoeft niet hip of duur te zijn,” zegt Van Imschoot. “Bij ons in Schaarbeek gebeurt lokaal winkelen bij Chez Mustafa in de Henri Bergéstraat in Schaarbeek – een groente- en fruitwinkeltje waar Mustafa elke dag de held is. Hij ziet er met zijn dikke brillenglazen een beetje uit als een filosoof en is elke dag op post om helemaal alleen de winkel te runnen die hij van zijn vader heeft overgenomen. Die was er al in 1973 mee begonnen. Ik raad bijvoorbeeld de granaatappels aan die op dit moment bij hem in de bakken liggen. Maar er zijn ook de fetakazen, de aubergines, de munt...

En voorts “kan je ook tamme kastanjes en okkernoten zoeken tussen het gras in het Josaphatpark. Ik ben weinig bezig met het consumeren van nieuwe hebbedingen omdat ik vind dat een stad al zoveel democratische resources heeft. De bibliotheek van Muntpunt is de zuurstoflong van de stad, zegt mijn man. Corona heeft een vergrootglas gezet op wat vaak al misliep en de grote ongelijkheid in alle geledingen van de samenleving is stuitend, maar ik zie kansen in een terugkeer naar eenvoud. Je ziet dat mensen de openbare ruimte beginnen te optimaliseren door een stoel op het voetpad te zetten of hun balkon te gebruiken. Het zit hem echt in wat we rondom ons kunnen vinden. Dat is een beetje de rode draad in mijn verhaal.”