Brussel, meer dan ooit kunststad met internationale allure

Vijf jaar na The New York Times tipt ook de Washington Post onze hoofdstad als Europees epicentrum voor de nieuwe generatie kunstenaars. En dat zelfs zonder museum van hedendaagse kunst. “De Brusselse kunstgalerieën zijn wereldtop.”

Brussel het nieuwe, creatieve Berlijn? The Washington Post heeft nog maar eens getest én goedgekeurd, na een dwaaltocht langs gevestigde galerijen als Xavier Hufkens of het speelsere Damien and the Love Guru, via de studio’s van LaVallée in Molenbeek tot kunstencentrum Wiels in Vorst.

“Brussel heeft een bijna-perfect ecosysteem ontwikkeld voor kunstcreatie, -aankoop en, voor de nieuwsgierige toerist, kunstwaardering,” zo staat er te lezen. Met dank aan de internationale kunstenaars en galeristen, en de kracht van een beurs als Art Brussels, de op één na oudste in Europa.

Lokale kunstspelers bevestigen die tendens. Brussels Gallery Weekend, dat op vier dagen tijd meer dan 10.000 bezoekers trok in 2019, zag de internationale interesse verveelvoudigen. “Twee jaar geleden waren er amper vijf buitenlandse journalisten bij het Gallery Weekend, dit jaar waren dat er achttien, waaronder grote internationale media zoals Journal des Arts of Financial Times,” zegt directeur Sybille du Roy de Blicquy.

“Sowieso zijn er steeds meer kunstminnaars die Brussel aandoen, al dan niet als tussenstop. Wie vanuit Azië of de Verenigde Staten naar een grote kunstbeurs in Parijs komt bijvoorbeeld, passeert ook een dag of twee in Brussel. Onze hoofdstad heeft echt een reputatie opgebouwd,” aldus du Roy de Blicquy.

(Lees verder onder de afbeelding.)

Eenzelfde geluid bij Adriaan Raemdonck van de Belgische Moderne en Hedendaagse Kunstgaleries, die al 51 jaar galerij houdt in Antwerpen: “We merken dat de internationale belangstelling voor Brusselse en Belgische galerieën alleen maar stijgt.”

Ook hij verwijst naar het belang van Art Brussels, maar ook naar de vele kunstverzamelaars in ons land – wereldwijd telt België het hoogste aantal collectionneurs per capita. “En dat zijn kenners, mensen die gepassioneerd zijn door kunst en niet platweg op zoek zijn naar een belegging.”

Ontdekking

“De Brusselse kunstgalerijen zijn wereldtop,” beaamt Gerrie Soetaert van kunstbeurs Art Brussels. “Ze zijn verschrikkelijk belangrijk, want Brussel heeft geen museum voor hedendaagse kunst. Wie wil weten wat er vandaag gebeurt in de beeldende kunsten, moet naar de galerijen trekken. Of naar kunstencentrum Wiels: wat zij doen qua internationale samenwerking is van immens belang voor onze stad.”

Net als de galerijen stelt Art Brussels niet alleen de bekende namen tentoon: “We zijn tegelijkertijd een ontdekkingsbeurs en kijken met arendsogen naar de nieuwe lichting.” Die nieuwe generatie kunstenaars waardeert nog altijd de relatief betaalbare huurprijzen, vergeleken met steden als Londen of Parijs.

Het jong geweld verenigt zich steeds vaker in artist-run spaces, zoals La Société in het artikel van The Washington Post. “Het zijn non-profits waarin artiesten gewoon hun eigen expo’s organiseren en eventueel ook werken verkopen,” legt du Roy de Blicquy uit. Een andere trend is de beweging naar Molenbeek: “Onder meer galerist Harlan Levey gaat daar weldra een nieuwe grote ruimte openen.”

(Lees verder onder de afbeelding.)

Renteloze kunstlening

Wat met het beginnend talent uit eigen land, dat nu de Vlaamse projectsubsidies met 60 procent ziet dalen? Adriaan Raemdonck, tevens voorzitter van de Europese galeristenvereniging Feaga, relativeert: “Natuurlijk hebben we liefst geen besparingen. Maar we zien de trend in heel Europa, wat onze positie minder in het gedrang brengt.”

“De renteloze kunstlening van Kunst aan Zet, van voormalig minister Sven Gatz (Open VLD), is een goed initiatief om nieuwe mensen een kans te geven,” vervolgt Raemdonck. “We moeten blijven nadenken hoe we de kunstwereld boeiend én toekomstgericht kunnen houden.”