Expo over de geheimen en architecturale pracht van Brusselse stations

Nog tot 2 oktober kun je in TrainWorld, naast het station van Schaarbeek, de fototentoonstelling Belgian Station Secrets gaan bekijken, over de verborgen hoeken en kanten van Brusselse stations: van kamers waar een stationschef bijna aristocratisch kon wonen en twee koninklijke loges, tot gigantische verlaten hallen en afgesleten houten loketten. Brussels hobbyfotograaf Joost Fonteyn wist de NMBS te overhalen alle deuren voor hem te openen.

Een "uit de hand gelopen hobby", zo omschrijft IT-consultant Joost Fonteyn zijn allereerste fototentoonstelling, op 58-jarige leeftijd. Een opdracht als consultant voor de NMBS, waarbij hij in veel stations kwam, een fotografie-opleiding in avondschool aan Coovi én een artikel in BRUZZ met foto's van de verlaten galerijen onder Brussel-Zuid brachten hem op het idee om als een 'stations-archeoloog' verscholen en ontoegankelijke ruimtes van onder het stof te halen. Een interesse voor de spoorwegen was er al, sinds hij als tiener voor het eerst met de nachttrein vanuit Schaarbeek naar Zwitserland spoorde, en de voorloper van TrainWorld in Brussel-Noord bezocht.

Train World Heritage, de erfgoeddienst van de NMBS, ging akkoord om voor Fonteyn alle gesloten deuren te openen, op voorwaarde dat zij achteraf ook over de foto's zouden kunnen beschikken. "Ik wilde de onbekende architecturale pracht die reizigers niet kunnen zien, tonen", zegt hij donderdag bij de persvoorstelling van zijn werk.

"Daarnaast wilde ik dingen die gedoemd zijn om te verdwijnen, vastleggen. Mijn foto's in Brussel-Zuid bijvoorbeeld zijn vooral genomen in het voormalige postsorteercentrum aan de Fonsnylaan, dat binnenkort helemaal wordt leeggehaald om er het nieuwe hoofdkwartier van de NMBS in te huisvesten."

Geboren en getogen Brusselaar Fonteyn ("Aan deelgemeenten doe ik niet") zou in Brussel beginnen en daarna uitbreiden naar Vlaanderen en Wallonië. "Maar alleen al in Brussel bleek er zo veel te zien en te fotograferen, dat we ons voor deze tentoonstelling daartoe beperkt hebben."

"Natuurlijk zou ik graag ook de weelde aan stations in Vlaanderen en Wallonië in beeld brengen, maar dat vergt ook een tijdsinvestering van Jessica", zegt hij, wijzend op de medewerkster van Train World Heritage die alle voorbezoeken met hem aflegde.

Hij praat over de bouwvakkers van het Hiltonhotel die onder Brussel-Centraal logeerden, in een ruimte waarin zich ook een model-hotelkamer van Hilton bevond, over de chique kamer van de stationschef in Jette, over oude stationsbuffetten en de werkplaats voor diesellocomotieven op Schaarbeek-Vorming, die begin 2000 werd uitgerangeerd. "Er zit altijd een 'petite histoire' achter, er is zeker genoeg materiaal voor een boek."

Intussen heeft hij contact met de gemeente Hoeilaart, om het station van Groenendaal te kunnen fotograferen.

Sowieso is een interesse in de "onzichtbare vergankelijkheid" van gebouwen in Fonteyn gewekt. Hij wil, als ex-medewerker van Belgacom, contact opnemen met Proximus om ook daar foto's te kunnen nemen. "En zeker ook Bpost, de post heeft zeer veel kwaliteitsvolle architectuur."

De expositie 'Belgian Station Secrets' is van 6 augustus tot en met 2 oktober te bekijken in museum TrainWorld in het station van Schaarbeek, en zit inbegrepen in de prijs van je normale museumticket. Meer info op trainworld.be of via 02/224 74 37.