Moedeloosheid overheerst bij Brusselse cultuurhuizen: 'Waarom wij altijd?'

In de Brusselse cultuursector zijn woensdagavond gemengde reacties te sprokkelen op de beslissing van het Overlegcomité om bioscopen, theaters en concertzalen te sluiten. Een zekere moedeloosheid valt overal wel te ontwaren. "Artiesten zijn goed in vooruitdenken, allemaal dingen waar politici nog heel wat van op kunnen steken."

"Praktisch gezien hebben we morgenavond nog één voorstelling voor tweehonderd mensen die hopelijk kan doorgaan," reageert Katelijne Meeusen, de woordvoerster van het Kaaitheater. "Onze eerstvolgende voorstelling is op 13 januari, de première van een nieuw stuk. Ik denk dat dat dus niet kan doorgaan, en daar moeten we dan maatregelen rond treffen." Tot zover de feitelijke kant, maar qua gevoel overheerst volgens Meeusen "boosheid en algemene moedeloosheid."

"Dit voorstel was niet eens door de experts op tafel gelegd, hoe komt het dan dat dit erdoor komt? Wij doen al bijna twee jaar ons best om mensen zo veilig mogelijk te ontvangen. En dat heeft zich ook al bewezen. Waaruit blijkt dat theaters besmettingshaarden zijn? Het publiek zit er nu met maximaal tweehonderd in een zaal, met mondmasker op en een coronapas, allemaal in dezelfde richting aan het kijken. Ondertussen mogen de winkels open blijven en de horeca ook, waar mensen zonder mondmasker aan een tafel zitten. Waarom moeten wij dan sluiten?"

Meeusen vindt de beslissing "onbegrijpelijk," en roept politici op om in plaats van theaters te sluiten, er dringend zelf naartoe te komen: om zich te laten inspireren door artiesten en de vele manieren waarop zij vooruitdenken, visionair zijn en aanvoelen wat er leeft in de samenleving. "Allemaal dingen waar politici, zo blijkt, nog heel wat van op kunnen steken."

"Ze moesten zich schamen," zegt artistiek directeur van de Koninklijke Vlaamse Schouwburg Michael De Cock. "De waanzin voorbij. De zoveelste keer. Waar blijft men zoveel ongelijkheid halen? Wordt het politieke theater ook een maand stilgelegd?" reageert hij ironisch.

"We zijn blijkbaar een sector waar het gevaarlijk is," zegt Peter De Caluwe, directeur van operahuis De Munt. "We hebben een duidelijke matrix opgesteld die in elke fase van de pandemie geldig is, maar die is eenzijdig afgeschaft door de overheid. Het is een miskenning van het geleverde werk. Ik ben zeer boos. Dit is een politiek spel. Een verhaal dat niet gebaseerd is op een realiteit," vindt hij.

Het onbegrip en het ongeloof is groot. "Wat is er mis met de omikronvariant? Is er iets wat ze verzwijgen? Er is op dit moment niemand die aantoonbaar ziek is geworden in een theaterzaal," besluit De Caluwe.

'Hopelijk kort en krachtig'

"Wij dachten met het CST-ticket concerten veilig te kunnen organiseren en pasten de controle daarop ook zeer goed toe, met identiteitskaart en al," zegt Kris Mouchaers, woordvoerder van concertzaal Botanique. "Toen wij Les Nuits in oktober organiseerden, overheerste echt een gevoel van bevrijding. Het was alsof de hele zaal glimlachte en de artiesten ook extra goesting hadden. Maar dat gevoel blijkt achteraf van korte duur geweest te zijn. In november al bleken de cijfers niet de goede richting uit te gaan."

"Gevaccineerde mensen bleken makkelijker dan gedacht besmet te kunnen raken en ook anderen te kunnen besmetten. Sinds eind november werden de regels dus strenger. Nu hebben we maximaal tweehonderd mensen per concert, en daardoor hebben we dus al veel concerten moeten afgelasten. In een zaal vol energieke staande mensen met luide muziek is het ook niet evident om een mondmaskerplicht af te dwingen, dat is anders dan in een theater. Ook een voetbalmatch met masker en zonder pintje tijdens de rust is niet hetzelfde als een normale match. Je kunt natuurlijk wel – en dat is zeker een belangrijk argument – zeggen dat onder die regels de artiesten ten minste wel een inkomen hebben."

"Nu beslist is om de cultuurhuizen te sluiten, kan ik alleen maar hopen dat de sluiting kort en krachtig zal zijn."

'Tijd om ons te verenigen'

"Waarom worden wij altijd gestraft?" Vertwijfeling en onbegrip klinken door in de stem van Frédéric Cornet, de verantwoordelijke van Cinema Galeries in hartje Brussel. "Wij hebben de afgelopen weken en maanden alle regels gerespecteerd en toch krijgen we opnieuw het deksel op de neus. Ik begrijp dat niet meer. Zeker omdat de horeca steevast aan alle verstrengde maatregelen ontsnapt. Dat heet lobbyen, zeker?"

Cornet ziet wel een systeem. "Ik denk dat de beleidsmakers, als het over bioscopen gaat, alleen hun oor te luisteren leggen bij de Federatie van cinema's van België en daar voeren de multiplexen het hoogste woord. Ik kan me voorstellen dat het voor hen aantrekkelijker is gewoon te sluiten dan films te blijven vertonen voor maximum 200 bezoekers per zaal. Alle begrip voor dat standpunt, maar, wij – de onafhankelijke bioscoop – hebben een andere taak. Weten politici bijvoorbeeld dat wij veel schoolvoorstellingen organiseren om kinderen vanaf heel jonge leeftijd met cinema in contact te brengen? Betekent dat dan helemaal niets meer?"

Cornet kan maar één les trekken. "Ik denk dat alle onafhankelijke en kleine bioscopen in België zich zo snel mogelijk moeten verenigen, zodat ze in de toekomst met één stem kunnen spreken. Anders dreigen we compleet te verdwijnen."