Joods museum toont hoe joden en moslims verbroederen in Marokko

De andere, dat ben ik. Met die nieuwe expo wil het Joods museum joodse en moslimjongeren dichter bij elkaar brengen. Zoals in Marokko, waar beide religies al duizenden jaren vreedzaam samenleven. "De moslims bakken het brood voor het joodse Paasfeest."

Als we denken aan samenleven tussen joden en moslims, doemt helaas vaak het conflict in Israël-Palestina op. Maar de geschiedenis leert ons iets anders. Marokko is een voorbeeld van hoe joden en moslims al eeuwenlang vredevol samenleven en zelfs elkaars cultuur en rituelen overnemen. Het Joods museum in Brussel wijdt er de komende twee jaar een tentoonstelling aan, specifiek voor scholen en jongeren.

“Bij veel jongeren horen we stevige vooroordelen over de andere geloofsgemeenschap,” zegt Clara Dahan, scenografe van de expo. “Clichés als joden zijn belust op geld, en alle moslims zijn terroristen. Ook jongeren met Marokkaanse afkomst zeggen zulke dingen. Die vooroordelen willen we bestrijden door te tonen hoe in Marokko joden en moslims vaak dezelfde rituelen hanteren, dezelfde muziek spelen, en deelnemen aan elkaars religieuze feesten.”

De tentoonstelling is opgedeeld naar de vier levensfasen: geboorte, volwassenheid, huwelijk en dood. “We zien hoe de Marokkaanse joden hun eigen rituelen hebben ontwikkeld, anders dan pakweg Poolse joden. Voor Mimouna, het joodse Pasen, zijn het traditiegetrouw de moslims die het brood bakken waarmee de joden het einde van de vasten vieren.”

Psychoanalyse

Het is aan Clara’s vader Paul Dahan te danken dat de expo bestaat. “Hij is geboren in Marokko als jood, en verliet het land op zijn 17de om psychoanalyse te gaan studeren. Daardoor begon hij ook zichzelf te ontleden, en dus ook zijn identiteit als Marokkaanse jood,” aldus Clara.

Paul Dahan ging op ontdekkingstocht, maar moest vaststellen dat er nog maar weinig geschreven stond over Marokkaanse joden. Dus ging hij verwoed aan het verzamelen: manuscripten, maar ook allerhande objecten, foto’s en films. Na 35 jaar is het resultaat een uitgebreide collectie, die na tien jaar reizen uiteindelijk in Brussel landt.

Kalligrafie

Gewoon passief voorwerpen bekijken is er niet bij voor de jonge bezoekers. “We gaan voor de totale onderdompeling. Jongeren worden uitgedaagd met activiteiten. Er zijn ook ateliers waar deelnemers bijvoorbeeld traditionele kookles of kalligrafie kunnen volgen,” aldus Clara. “Op die manier hopen we stukje bij beetje de dialoog voort te stuwen en de geesten open te stellen. Na de aanslag van 2014 in het museum, is daar een grote nood aan.”

DE ANDERE, DAT BEN IK. 03/5/2019 > mei 2021, Joods museum van België. Vernissage 2/5 om 18.00 uur.