Vlees, Brood en Kolen. Het erfgoed van de Socialistische Coöperatieven

Onlangs kon het Sint-Lukasarchief de zogenaamde Bakkerij 2 aan de Koolmijnenkaai 78 in Molenbeek identificeren als het enige overblijvende industriële pand van Victor Horta. Naar aanleiding van deze ‘ontdekking’ organiseert het archief een boeiende tentoonstelling die een en al nostalgie uitademt.

Victor Horta (1861-1947) was lange tijd de huisarchitect van de socialistische coöperatieven, die eind negentiende, begin twintigste eeuw allerlei voordelen in natura toekenden aan hun leden. Een ervan was goedkoop brood, geproduceerd in een netwerk van eigen bakkerijen. De verloren gewaande Bakkerij 2 van Horta uit 1896 is nu in het bezit van stoffenwinkel Le Chien Vert die het gebouw op de huurmarkt heeft geplaatst.

Op de expo Vlees, brood en kolen komt Bakkerij 2 weer tot leven. Foto's van de oorspronkelijke gevel met de inscriptie "Maison du Peuple" tonen de band met Horta's Volkshuis, dat in 1965 werd afgebroken. Ook acht stoelen, die archiefdirecteur Jos Vandenbreeden uit het Volkshuis kon redden, staan te kijk. Fiere bakkers - allen met snor - poseren op een andere foto, die doet denken aan de documentaire stijl van de Duitse grootmeester August Sander.

Wervende affiches prijzen de socialistische broden aan, in 1907 te koop voor amper drie centiemen. En daar hoorde blijkbaar een lied bij: "In 't Volkshuis koopen wij / daarom zijn we zo blij / we geven onze centen / het liefst aan rode venten." Het populairste van de twaalf soorten brood was ongetwijfeld de volkskramiek.

Daarnaast is er ook aandacht voor de kolenopslagplaatsen en beenhouwerijen van de coöperatieven. Als achtergrondmuziek loopt een klankband met de socialistische 'Internationale' in tientallen talen en muziekstijlen. Voor de diehardarchitectuurliefhebbers zijn ook de oorspronkelijke plannen van de bakkerij te zien.

Vlees, Brood en Kolen. Het erfgoed van de Socialistische Coöperatieven
wanneer: > 15/6, maandag > vrijdag van 9 > 17.00 uur
waar: Sint-Lukasarchief, Vanderlindenstraat 24, Schaarbeek, 02-217.65.99, www.sint-lukasarchief.be