Alter Ego: 'Deze tv-reeks konden we enkel in Brussel draaien'

Wordt de ongewoon ambitieuze mystery thriller Alter Ego spraakmakend? Regisseurs Frederike Migom (Binti) en Mathieu Mortelmans (Grond) hopen van wel. Zij wekten de nieuwe Vlaamse prestigereeks in brutalistisch Brussel tot leven. “Ik heb zes maanden lang door Brussel gefietst op zoek naar de meest grauwe, brute, donkere, lelijk-mooie plekken.”

Durven we straks nog door de Kreupelenstraat wanneer we het Martelaarsplein, de Wolvengracht of de Warmoesberg willen vervoegen? Het brutalistische bankgebouw dat die vrij anonieme, middeleeuwse straat karakter geeft, zou namelijk het hoofdkwartier zijn van Verlossers: klonen van de Dood die achteloos tussen ons lopen en je aanraken als je laatste uur is geslagen. Zo is toch te zien in Alter Ego, de fonkelnieuwe serie van de Vlaamse streamingdienst Streamz.

De om zijn jeugdliefde rouwende journalist Gilles achterhaalt dat de private bank Salvator een duistere wereld verbergt. Nadat ze diep in Gilles’ ogen heeft gekeken, is één Verlosser zichzelf niet meer. De hoofdrollen zijn voor Ward Kerremans – van Billie vs Benjamin – en Taeke Nicolaï – die pianospeelde in The chapel van Dominique Deruddere. Ze worden geflankeerd door schoon volk als Wouter Hendrickx, Karlijn Sileghem, Zineb Fallouk en Koen De Bouw.

De regie van de high concept-serie, die nog een donkere fantasystap verder gaat dan Beau Séjour, Tabula rasa, Déjà vu of Arcadia, is niet toevallig aan twee Brusselaars toevertrouwd. Frederike Migom regisseerde eerder muzikant en filmregisseur Baloji (Augure) en zijn dochter Bebel in Binti, een wervelende familiefilm over een met deportatie bedreigde vader en dochter. Mathieu Mortelmans heeft de thriller Bastaard en de Franstalige politieserie Unité 42 op zijn naam staan en regisseerde samen met vrienden Adil & Bilall Grond, de tragikomische televisieserie over twee Molenbekenaren die heilige grond willen importeren.

Hoe kan ik Alter Ego beschrijven zonder te veel mysterie prijs te geven?
Mathieu Mortelmans: We wagen ons aan een blend van de vrij klassieke mystery thriller met een fantasyelement.
Frederike Migom: Alter Ego is totaal anders dan welke Vlaamse serie ook. Dat is op zich al een reden om zeker te kijken.

Kunnen jullie met wat buitenlandse voorbeelden een idee geven van wat de kijker te wachten staat?
Migom: Ik laat in het midden of de referenties het eindresultaat gehaald hebben, maar destijds spraken we over Ozark, Se7en en Batman, door Gotham City.
Mortelmans: De producenten schoven vaak Dark naar voor, een Duitse sciencefiction-dramaserie op Netflix. Ozark is inderdaad ook genoemd, maar dat is meer een spannende, dramatische serie, en in Alter Ego is de Dood een personage. Eigenlijk stel je een moeilijke vraag. We mixen The Matrix met Se7en. Zoiets? Die referenties dienden vooral om te verduidelijken wat voor sfeer we wilden. De reeks speelt zich af in een anonieme grootstad. We exploiteren het Gotham City-gehalte van Brussel.

Schrok Brussel de producenten niet af?
Mortelmans: Voor een keer niet. Vlaamse producenten en Brussel, dat is inderdaad géén grote liefde. Jammer. Zowel Grond als Unité 42 waren voor mij fijne ervaringen. Brussel is een veel te goede filmstad om ze niet te gebruiken. Maar financieel en organisatorisch is het inderdaad niet evident om hier te draaien.
Migom: Alleen kan je Alter Ego nergens anders draaien.
Mortelmans: We moesten een anonieme, donkere stad oproepen. Dus het postkaart-Brussel krijg je niet te zien.
Migom: Geen bekende monumenten.
Mortelmans: Geen bomen, geen gras. Niets dat te liefdevol was.

Leent Brussel zich makkelijk tot een fantasyreeks?
Mortelmans: Zeker. Al is het niet simpel om locaties te vinden. Voldoende parkeerplaats is ook een probleem. Iedereen wil naar series kijken, maar niemand wil dat er series in zijn achtertuin worden gedraaid. Het blijft bureaucratisch gedoe om in Brussel te draaien. De prijsverschillen tussen de verschillende gemeenten zijn groot. Het kluwen van gewestwegen en gemeentelijke wegen bezorgt je grijze haren.
Migom: De crew kon behoorlijk op Brussel sakkeren. Ze raakten vast in het verkeer of vonden nergens parkeerplaats. En draai maar eens als er vlakbij met tractoren wordt betoogd. Echt meegemaakt.

Jullie maken schitterend gebruik van het BNP Paribas Fortis-gebouw in de Kreupelenstraat. Hoe zijn jullie daar beland?
Mortelmans: Dat gebouw was liefde op het eerste gezicht. Het brutalisme past perfect bij wat we zochten. Een foto van het gebouw stond al in de eerste dossiers.
Migom: We keken voortdurend uit naar brutalistische gebouwen. De Alter Ego-look was veel beton, veel grijs. Brussel, quoi. Geen rode bakstenen. Geen witte muren. Niks te Vlaams. Ik heb Brussel op een totaal andere manier leren kennen. Ik heb zes maanden lang op mijn fiets de stad doorkruist op zoek naar de meest grauwe, brute, donkere, lelijk-mooie plekjes. Holy shit, wat was me dat. Supercool, maar wel erg somber.
Mortelmans: Brussel op zijn best! Zalig! Ik ben daar fan van. Altijd al geweest. Ik vond het erg leuk om eens een volledige reeks in dat Brussel te wentelen. Erg donker, maar dat is een bewuste stijlkeuze.

Worden jullie ingehuurd om te regisseren en dat is het dan? Hoe groot is jullie betrokkenheid?
Mortelmans: Ik was vrij vroeg aan boord, vanaf de financiering. Scenaristen Bart Vaessen en Steve De Wilde hadden het project voor een groot deel al uitgeschreven. Alter Ego staat of valt met een sterke visuele identiteit en de world building: het uitdenken van een onbekende, fictieve wereld. Daar heb ik me samen met director of photography Esmoreit Lutters en de Nederlandse production designer Harry Ammerlaan op geconcentreerd. Hoe roep je die wereld op binnen de gegeven tijd en het gegeven budget? Ik vind zo’n uitdaging leuk.
Het was interessanter om niet als enige te regisseren. Je wilt met een serie de mensen een leuke tijd bezorgen. Dat veronderstelt dat je je ego als regisseur aan de kant zet en elke dag met een fris hoofd, overzicht en volle goesting aan de slag gaat. De gulden regel voor series is dat de kijker niet mag doorhebben dat er een andere regisseur van dienst was.
Migom: Ik ben er een jaar voor de opnames bij gekomen. Ik heb nog deelgenomen aan een aanzienlijk aantal scenariosessies. Ik vond het belangrijk om me de reeks eigen te maken en er mijn stem toch een beetje in te krijgen. Het was, met permissie, ook niet onbelangrijk dat er op een gegeven moment toch iets van een vrouwelijke kijk op de zaak kwam. Ik kwam echt wel in een mannenbastion terecht.

Alter Ego was jouw eerste serie. Hoe kijk je op die ervaring terug?
Migom: Ik vond het best spannend. “Ik gooi je voor de leeuwen. Zie je dat zitten?” vroeg Mathieu? Ik besloot te springen. Het kwam ook erg goed uit. De opnames van een nieuwe langspeelfilm waren uitgesteld. Ik had ruimte. Het is héél moeilijk om enkel van film te leven.
Mortelmans: Ik ben met series als Vermist begonnen. Dat was kinderspel vergeleken met Alter Ego. Alles lag vast, de ambities lagen veel lager, ik moest maar invullen. Je moet het maar willen en kunnen doen, zo’n ambitieus project als Alter Ego als eerste reeks. Dat heb jij goed gedaan.
Migom: Het was ook spannend om te werken in een genre waar ik geen ervaring mee had. Ik vond het tof om het genre te bestuderen. Het was een leerproces. Hoe maak je een scène spannend?

Vond je de verschillen tussen een film en een serie meevallen of tegenvallen?
Migom: Hoe succesvol je langspeelfilm ook was, je komt daarna niet automatisch in aanmerking voor een serie. Ze zoeken mensen met ervaring in het maken van series. Ik heb geluk gehad met Alter Ego. Andere sollicitaties hebben me geleerd dat ze voor series meestal een regisseur zoeken die binnen het budget blijft en op tijd klaar is. Als het werk er daarbovenop ook nog eens goed uitziet, hoera, hoera. Maar de prioriteit is duidelijk.
Mortelmans: Reeksen zijn een economisch model. Je moet binnen de beschikbare tijd en met de beschikbare middelen werken. Ik doe zelf geen series voor het geld. Ik wil er telkens een passieproject van maken.

Waren de middelen er om de ambities waar te maken?
Mortelmans: Naar Vlaamse normen ging het om veel geld. Naar de grootte van de ambities ging het om weinig geld. A Team Productions staat ervoor bekend alles uit elke euro te halen. Je moet vechten, je moet ervoor gaan.
Mijn goeie vriend Adil El Arbi is nu in Amerika Bad boys 4 aan het draaien met Will Smith. Op zich is daar véél meer geld om een film te maken. Maar alles kost er ook zoveel meer. Dus uiteindelijk schiet er niet zoveel over. Jerry Bruckheimer (de legendarische producent van Beverly Hills cop, Top Gun, The rock, Con Air, Armageddon, Pirates of the Caribbean en Bad boys, red.) viel van zijn stoel toen Adil hem vertelde hoeveel Black had gekost. Hij begreep niet dat je voor zo’n peulschil een film kan maken. Passie is cruciaal. Je moet oplossingsgericht denken. De Vlaamse filmindustrie is er een crack in om met weinig middelen mooie resultaten te boeken.

Geen van jullie beiden studeerde aan een Vlaamse filmschool. Frederike koos voor de American Academy of Dramatic Arts in New York en de École Supérieure d’Études Cinématographiques in Parijs, Mathieu voor het Franstalige Institut des Arts de Diffusion (IAD) in Louvain-la-Neuve. Hoe kwam dat?
Migom: Ik heb nooit echt veel voeling gehad met dit land. Ik wist als tiener al dat ik in het buitenland wilde gaan studeren. Op mijn zestiende ben ik dat plan beginnen te financieren met allerlei jobs.
Mortelmans: Ik heb je nog weten werken bij bakkerij Lebleu.
Migom: Klopt. De dag na het einde van de middelbare school ben ik vertrokken. Ik wilde de wereld zien. Het is ongetwijfeld daardoor dat ik in Brussel ben komen wonen. Meertaligheid, multiculturaliteit, andere landen en culturen ontdekken, andere talen leren: voor mij is dat superbelangrijk.
Mortelmans: Ik ben tweetalig opgevoed. Mijn moeder kwam van Brussel, mijn vader van Antwerpen. Ik heb altijd Nederlands en Frans gesproken. Ik ben in Antwerpen naar school gegaan. Omdat ik het Frans volledig wilde beheersen – de cultuur kennen, schrijven en werken in het Frans – ging ik naar het IAD. 100 procent Franstalig. Ik heb ook familie in Amerika. Ik vind het belangrijk om drie talen te spreken. Ik woon in Brussel en mijn vrouw is Waals. Koen Wauters is onbekend in Wallonië, Johnny Hallyday is onbekend in Vlaanderen. Ik vind dat best grappig.

Het grootste scifi-element van Alter Ego is niet de Dood, maar dat iedereen in Brussel Nederlands praat.
Mortelmans: Dat klopt. (Giert het uit) Niet onze keuze, meer kunnen we daar niet over zeggen.

Op welk project stort je je nu Alter Ego gebinged kan worden?
Migom: Ik werk aan een verfilming van Tegenwoordig heet iedereen Sorry, een prachtig boek van Bart Moeyaert. Al twee jaar op rij werd ons dossier door het VAF positief beoordeeld, maar toch kregen we geen geld om de film te maken. Ik sta dus in een soort van wachtrij. Heftig hoor, maar bon, ik moet verder.
Ik noem het een familiefilm, want ik heb een probleem met de manier waarop Vlaanderen naar jeugdfilms kijkt. Alsof dat geen echte films zijn. Bart Moeyaert schrijft voor een jong publiek, maar niemand haalt het in zijn hoofd om dat niet als literatuur te beschouwen. Dat hoop ik voor de Vlaamse jeugdfilm ook te kunnen doen. Ambitieus, maar het moet. Ik schrijf nu ook aan een langspeelfilm die niet op jongeren is gericht. Ook daarom ben ik blij dat ik Alter Ego mocht regisseren. Ik wil niet in een hokje geduwd worden, ik wil niet ‘die kinderfilmregisseuse’ zijn.

Mathieu, heb jij nu de handen vrij voor de adaptatie van Terroristenjager: in het hart van de speciale eenheden, het boek van Lionel D. en Annemie Bulté?
Mortelmans: Ik werk ook aan een Brusselse kortfilm en aan Alpha killer, een adaptatie van Hoe ik de beste vriend van een seriemoordenaar werd van Tom De Smet. Terroristenjager hopen we eind 2024, begin 2025 te draaien, zodat de serie af is tegen de tiende verjaardag van de terreuraanslagen in Parijs en Brussel. Het wordt een miniserie, zoals Chernobyl, vanuit het perspectief van de gasten van de speciale eenheden die de gewapende confrontaties aangingen met de terroristen. Ze werden een soort van machines, en dat heeft hard aan hen gevreten. Ze zijn bijna als oorlogsslachtoffers uit die periode gekomen. Hun oversten hadden weinig aandacht voor hun posttraumatische stressstoornissen en mentale problemen. De meesten hebben de speciale eenheden verlaten. Het wordt geen anti-machopamflet, maar we gaan wel het taboe op kwetsbaarheid en emoties in die speciale eenheden aankaarten.

Vanaf 1 december exclusief te kijken via Streamz