Concertwerking VK hangt aan een zijden draadje

De concertwerking van de Vaartkapoen (VK) dreigt de komende jaren naast subsidies uit het Vlaamse Kunstendecreet te grijpen. Net nu er geïnvesteerd is in een gloednieuwe concertzaal, die volgend jaar de deuren opent. “Het is zoals een huis zonder meubels,” klinkt het bij de VK. De sector roept op om de subsidie-aanvraag voor de concertwerking goed te keuren.

“Het muzieklandschap dreigt er vanaf 2023 een stuk schraler uit te zien,” waarschuwt Marc Steens van de vwz Clubcircuit. Dat is de koepel van Vlaamse onafhankelijke muziekclubs en concertorganisatoren. “Een aantal muziekclubs, waaronder de VK in Brussel, kreeg een positief advies van de beoordelingscommissie, maar dreigt buiten budget te vallen,” weet Steens. “We vragen dan ook met aandrang om het positief advies van de beoordelingscommissie te volgen en muziekclubs met positief advies buiten budget te subsidiëren.”

Het Kunstendecreet toegelicht

De Vaartkapoen diende voor de komende beleidsperiode (2023-2027) een aanvraag tot werkingssubsidies in, waarmee het middelen vraagt uit het Vlaamse Kunstendecreet. Die subsidiepot telt zo’n 90 miljoen euro, die verdeeld wordt over kunstenorganisaties, die alles samen bijna 152 miljoen euro aan subsidies aanvroegen. Conclusie: er is te weinig geld om alle aanvragen te honoreren.

Dat weet ook Jos Horbach, die als projectverantwoordelijke aan de slag is bij de VK. "Het totaalbudget is te laag om alle verenigingen voldoende budget toe te kennen."

Hoe de beschikbare middelen uiteindelijk verdeeld worden, beslist minister van Cultuur Jan Jambon (N-VA) op 30 juni op basis van adviezen van beoordelingscommissies met daarin mensen uit het kunstenveld. Op 28 maart kregen de kunstenorganisaties echter al een voorlopig advies over hun subsidiedossier. Elke aanvraag kreeg toen de stempel van ‘negatief’, ‘positief binnen budget’ of ‘positief buiten budget’.

Die laatste categorieën zijn nieuw. Dossiers die als positief bevonden worden, maar waarvoor geen middelen zijn, vallen ‘buiten budget’ en worden doorverwezen naar een landschapscommissie die hen alsnog kan betoelagen. Maar die kans is klein, omdat de landschapscommissie nauwelijks 5 procent van de beschikbare subsidiepot mag verdelen.

De Molenbeekse concertzaal Vaartkapoen kreeg eind maart te horen dat hun subsidiedossier voorlopig positief werd bevonden, maar buiten budget valt. Of de Vaartkapoen de komende vijf jaar kan rekenen op structurele subsidies, "is momenteel koffiedik kijken,” zegt centrumverantwoordelijke Walter Salender. “We hebben rondgebeld en links en rechts gepolst, maar er wordt weinig gepraat.”

'Uniek binnen Brusselse muzieklandschap'

Nochtans heeft de VK een dossier gemaakt dat financiering verdient, aldus Salender. Ook Horbach hoopt dat de landschapscommissie en de minister (Brusselminister Benjamin Dalle (cd&v) - red.) via andere wegen geld kunnen vinden om het budget binnen te halen. "We hopen dat er nog een extra ondersteuning komt. De Vaartkapoen is een belangrijke zaal in het Brusselse muzieklandschap."

Zijn huiswerk heeft de VK alleszins gemaakt. “Ons dossier hebben we ook binnen Brussel besproken. We hebben overlegd met de andere concertzalen in de stad, zoals atelier Claus in SInt-Gillis en werkplaats Walter in Anderlecht. Ook met de AB waren er gesprekken. We hebben op Brussels niveau nagedacht over rolbepaling om te vermijden dat er onderlinge concurrentie zou bestaan en hebben daarbij gestreefd naar een sterk gevarieerd aanbod, dat een rijk muzieklandschap moet garanderen.”

Daarbinnen vervult de Vaartkapoen al jaren een unieke rol door opkomend talent van onderuit kansen te bieden. “Dj Lefto was hier kind aan huis bijvoorbeeld. Romeo Elvis heeft bij ons gestaan in zijn beginjaren. Op een bepaald moment nodigde hij zijn zus Angèle uit en de rest is geschiedenis. Kortom, er zijn een aantal trajecten afgelegd bij ons die bepalend zijn geweest voor het Brusselse muzieklandschap.”

Wat sleept Brusselminister Dalle uit de brand?

In 2017 deed de VK ook al een gooi naar werkingssubsidies. Toen kreeg de Molenbeekse concertzaal een negatief advies. “We waren op dat moment niet klaar,” zegt Salender. De VK kreeg toen uiteindelijk financiering vanuit het Brusselfonds, een impulsfonds voor Vlaamse gemeenschapsvoorzieningen in de hoofdstad. “Maar we kregen van minister Dalle te horen dat we niet langer mogen rekenen op het Brusselfonds en voor middelen op het Kunstendecreet moeten vertrouwen,” aldus de centrumverantwoordelijke.

“Ik ga er dus vanuit dat minister Dalle ons dossier op de juiste manier zal verdedigen in de toekenning van middelen uit het Vlaamse Kunstendecreet.” Bij het kabinet Dalle, wil men nog niet vooruitlopen op de feiten. “De besprekingen rond de subsidie-aanvraag zijn nog niet afgerond, de besluitvorming is nog bezig. Het is daarom moeilijk om daar al iets over te zeggen,” is te horen bij woordvoerder Tom Demeyer.

Een plan B heeft Salender voorlopig niet. “Als ons dossier definitief niet wordt gehonoreerd, zullen we terug in gesprek gaan met Brusselminister Benjamin Dalle.” Bij kabinet Dalle lijkt men vooralsnog geen rekening te houden met dat doemscnario. “We bekijken de situatie na 30 juni,” laat woordvoerder Demeyer weten.

Werf in de Schoolstraat

Voor alle duidelijkheid: mocht VK Concerts niet kunnen rekenen op subsidies uit het Kunstendecreet, dan zal dat geen impact hebben op de verbouwingswerken die aan de gang zijn aan de Schoolstraat in Sint-Jans-Molenbeek. Die gaan gewoon door en het einde is voorzien voor de zomer van 2023. “Maar het zou wel tegenstrijdig zijn om de infrastructuur te financieren en vervolgens geen werkingsmiddelen toe te kennen,” merkt Walter Salender op. “Dat zou zijn als een huis zonder meubels.”

Als “een lege box," omschrijft Jos Horbach het. "De inhoud moet mee gefinancierd worden door Vlaanderen." Met de bouwwerken is zo’n 8,5 miljoen euro gemoeid. Het Gewest, Europa, de VGC en de Vlaamse Gemeenschap doen de investering.

Herbeluister hieronder een gesprek met Horbach op BRUZZ Radio over de subsidie-aanvraag van de VK.