De vijf inzichten Vera Coomans: ‘Mijn vader is de geur van chocola, suiker en marsepein’

Veertig jaar geleden bracht Madou zijn debuut uit. In de AB speelt de Brusselse band dat nu heruitgegeven album integraal. Maar hier laat zangeres Vera Coomans de literatuur ontroeren.

“Het is door middel van de liefde en de poëzie dat Carver de dood op afstand probeerde te houden. En door niets voor morgen te bewaren, maar door alles te geven, nú.” (vertalers Guus Luijters en Ruth Visser over Raymond Carver)

Door muziek, en door niets te bewaren voor morgen, hou ik voor mezelf ook de dood op afstand.

“Kees keek haar na, tot hij haar de Reestraat zag inhollen (…) Toen draaide hij zich om en begon naar huis te lopen. Eerst langzaam en sufferig. Maar weldra was het hem, alsof hij muziek hoorde. Blijde schallende muziek, een juichende mars was het. En de mensen die hem voorbijgingen, wisten niet, dat daar een jongen ging, die àlles zou kunnen.” (Theo Thijssen, Kees de jongen)

Een jongen van twaalf die zijn eerste zoen heeft gekregen van het meisje op wie hij al het hele schooljaar stilletjes verliefd is. Als oude vrouw vind ik het nog ontroerender, al heb ik dat gevoel dat alles kan soms zelf ook nog.

“De bladeren trilden en een geel blad liet los en viel op 't grasveld. Toen voelde ik dat alles goed was. 'k Wilde dat ik nog eens bijna kon grienen zonder te weten waarom.” (Nescio, 'Eerste ontroering')

Nescio schreef dit in 1897. Hij kon met weinig, maar goed gekozen woorden zoveel zeggen. Wat mij als achttienjarige al van mijn sokken blies, is dat herkenbare maar moeilijk onder woorden te brengen gevoel vanbinnen dat je gaat barsten.

“Op een zomermorgen om half vijf, toen de zon prachtig opkwam, is hij van de Waalbrug gestapt (...) met zijn gezicht naar het Noord-Oosten. Op zijn kamer vonden ze aan de muur zes briefjes met G.v.d. er op en één met 'Ziezoo'.” (Nescio, De uitvreter)

Niemand beschreef een zelfdoding als Nescio. Details maken het ontroerender en tragischer.

“Hij loopt heen en weer tussen de tafel en het raam. Hij gaat zitten. Hij gaat staan. Hij loopt heen en weer tussen het bed en de stoel. Hij schrijft deze woorden met zijn pen. 'Het was. Het zal nooit meer zijn. Herinner.'” (Paul Auster, Spinsel van de eenzaamheid)

Herinneringen zijn belangrijk. Mijn vader stierf toen ik 27 was. Voor mij is hij de geur van chocola, suiker en marsepein, omdat hij met Pasen en Sinterklaas thuis chocoladefiguurtjes maakte voor een patissier. Aan hem heb ik te weinig herinneringen.