Klarafestival: De ideale wereld verklankt

Het KlaraFestival 2011 zoomt twee weken lang in op het (verloren) paradijs en het verlangen naar een ideale wereld. Hoe keken componisten aan tegen de ‘utopie’, wat zoveel wil zeggen als ‘mooie plaats’, maar ook: ‘plaats die nergens is’? Hoe klinkt met andere woorden “het verschil tussen hoop en verbeelding, utopie en realiteit, schoonheid en gruwel”?

Een van de grootste pleitbezorgers voor dat utopische was de in 1999 overleden violist Yehudi Menuhin. Zo liet hij in zijn autobiografie Onvoltooide reis. Herinneringen geen twijfel bestaan over het krachtige maatschappelijke potentieel van muziek: "Ik verwacht van de muziek dat ze verbindt en heelt, ik meen dat de musicus kan worden toevertrouwd zijn medemensen troost te brengen." Menuhins leermeesters waren stuk voor stuk mensen die waren opgegroeid en gevormd aan het einde van de romantiek. Tijdens die periode werd de muziek door diverse componisten en intellectuelen gehuldigd als die kunstvorm die ver boven alle andere uittorende.

Het KlaraFestival 2011 presenteert een aantal werken die allerhande vormen van 'maatschappelijke vooruitgang' doorheen of in de muziek als uitgangspunt hebben. Zo kuier je met centrale gast René Jacobs langs de fantasieën over de verdwenen Hof van Eden in Händels beroemde Aci, Galatea e Polifemo uit 1708 (13/9, 20.00, PSK). Toen die opera in première ging, was het nog lang wachten op de gebeurtenissen van 1789 die de wereld met een vurig visioen over vrijheid, gelijkheid en broederschap ondersteboven zouden kegelen.

Begin negentiende eeuw was Schubert het boegbeeld van een nieuwe generatie die op zoek ging naar een ideale plek die niet te vinden was. Roger Norrington leidt het Mahler Chamber Orchestra door Schuberts onvoltooide Achtste symfonie (16/9, 20.00, PSK). Benjamin Britten zette in zijn monumentale War requiem (11/9, 17.00, PSK - met het Brussels Philharmonic onder leiding van Sir Neville Marriner) dan weer oorlogspoëzie naast stukken tekst uit de Latijnse dodenmis. Solisten uit de landen die vochten in West-Europa vormen het middelpunt: het zijn twee soldaten die de grimmige realiteit van de twintigste-eeuwse oorlogsvoering bespreken.

Eric Sleichim en zijn Bl!ndman blikken in Utopia 47 - a very last passion (11/9, 20.30, Kaaitheater) vooruit op de toekomst van de ideale, verklankte wereld. Uitgangspunt is de aangrijpende muziek die Heinrich Schütz schreef ten tijde van de Dertigjarige Oorlog. Welke boodschap heeft deze muziek nog in een tijd waarin de Grote Verhalen lijken te hebben afgedaan?

KlaraFestival Pass: 69 euro
waar: verschillende locaties
info: 070-21.02.17