De vijf hoeken van de wereld: Fransman Jacques-Louis David in de KMSK

Jacques-Louis David (1748-1825) was een van Frankrijks beroemdste en beruchtste schilders. Hij schilderde in neoclassicistische stijl, maar onderscheidde zich door die esthetiek van de antieken ook aan te wenden voor onderwerpen die in zijn tijd hedendaags waren.

Zo bepaalde David letterlijk mee het uitzicht van de Franse Revolutie waaraan hij deelnam als lid van de radicale strekking van de Jacobijnen. Als getrouwe van Robespierre, onder wiens schrikbewind duizenden royalisten en gematigden de weg naar het schavot vonden, verzorgde David niet alleen als schilder de propaganda, hij deed dat ook als organisator van luisterrijke evenementen, zoals de herbegrafenis van schrijver en filosoof Voltaire in het Pantheon en de opening van het museum in het Louvre.

Een van de beroemdste schilderijen van David is ongetwijfeld "De moord op Marat " uit 1793, een schilderij dat te zien is in het Museum voor Schone Kunsten (zaal 55, XIX eeuw, Gresham-gebouw). Marat was ook een Jacobijn, die door de royaliste Charlotte Corday met een mes werd vermoord in zijn bad. Marat zat in dat bad omdat hij aan een huidziekte leed.

Hoewel het schilderij zuiver propagandistische doeleinden had, laat het weinigen onberoerd om zijn morbide schoonheid. Marat rust als een grootmoedige held, ganzenveer nog in de gevallen hand. Het licht valt op het fijnzinnig geschilderde sculpturale geheel, alsof Marat zijn eigen grafmonument is. Van de huidziekte is weinig te zien, al dienden de doeken rond zijn hoofd om de pijn te verzachten.

Hart
Ook van Marats begrafenis maakte David een evenement dat heel Frankrijk beroerde. David diende later ook Napoleon, maar na diens val moest hij het veld ruimen en kwam hij naar Brussel. Daar woonde hij in de huidige Leopoldstraat achter de Muntschouwburg, in het pand met de neoklassieke gevel waarachter nu hotel The Dominican huist. Een plakkaat aan de gevel herinnert nog aan die periode. Hier schilderde David nog "Mars, ontwapend door Venus", dat net als "De moord op Marat" in het bezit is van de KMSK.

Hij stierf in 1825 en ligt onder een grote tombe op de begraafplaats van Brussel, al verhuisde zijn hart nadien naar Père Lachaise.