Banenverlies shoppingcentra: 'Mindere en ook slechtere jobs'

De drie geplande shoppingcentra in het noorden van Brussel zullen geen extra jobs creëren in de kleinhandel. Integendeel, per saldo zullen er banen verdwijnen. Bovendien zullen de werknemers in de shoppingmalls aan slechtere voorwaarden moeten werken.

Dat zegt het interregionaal platform voor duurzaam economisch beleid, dat een aantal milieuorganisaties (Bral), vakbonden (ACV) en zelfstandigenorganisaties (Unizo) uit Vlaanderen en Brussel verenigt in hun verzet tegen de shoppingmonsters: Uplace, Neo en Docks.

Bij elk van die commerciële projecten beloven privépromotoren of beleidsmensen dat er honderden, zo niet enkele duizenden banen in de kleinhandel bijkomen.

Volgens het platform klopt dit niet. “We leven in een periode van loonmatiging. De demografische groei alleen zal niet volstaan om de koopkracht in die mate te doen toenemen dat én de shoppingcentra én de winkels in het centrum kunnen overleven. Bovendien neemt de e-commerce een steeds grotere hap uit de koopkracht.”

Grote ketens die kiezen voor een shoppingmall zullen hun plek in de klassieke winkelstraten verlaten. Daardoor ontstaan gaten en vermindert de aantrekkingskracht van die straten zodat ook de overblijvende winkels minder omzet draaien. Gevolg: faillissementen en jobverlies.

Unizo deed de oefening voor Uplace. De zelfstandigenorganisatie baseerde zich op een studie die enkele jaren na de opening van Waasland Shopping werd gemaakt. Blijkt dat in de wijde omgeving van Sint-Niklaas 7,5 procent van de banen in de kleinhandel verloren is gegaan. “Bij Uplace zou dit met de meest voorzichtige berekeningswijze een verlies van ruim 1100 banen betekenen. Mogelijk veel meer. Terwijl Uplace maar duizend extra banen in de kleinhandel belooft. Geen positief effect dus,” zegt Nancy Van Espen van Unizo.

Onder druk van de hoge huurprijzen en de eisen van de uitbater zullen de arbeidsvoorwaarden van het personeel in de shoppingcentra ook verslechteren, verwacht het platform. “De shoppingmalls profileren zich als beleveniscentra, waar mensen op een vrije dag naar toe komen,” zegt Ben Debognies van ACV. “Mogelijk vragen ze een erkenning als toeristische zone zodat ze veel ruimere openingstijden kunnen hanteren. Denk aan zondagsopening, laatavondopening. De flexibiliteit is al hoog in de distributiesector en wordt nog hoger. En het is nog maar de vraag of daar extra premies tegenover zullen staan.”

Het platform pleit dan ook voor een versterking en modernisering van de bestaande handelskernen en shoppingcentra. “Het handelsaanbod moet kwalitatief versterkt worden en dus niet massaal worden uitgebreid.”