Deelplatformen delen in de klappen: 80 procent minder activiteit voor Listminut

De deeleconomie deelt tweemaal in de klappen: eerst de coronacrisis, nu het Grondwettelijk Hof dat vorige week een stuk regelgeving rond onbelast bijverdienen schrapte. Het van oorsprong Brusselse Listminut, het allereerste deelplatform in België, stuurt de dienstverlening bij. “We helpen nu geïsoleerde mensen in nood.”

Het platform Listminut.be bestaat zeven jaar en was een voorloper in een nieuwe soort economie. Het bracht en brengt nog altijd particulieren in contact met anderen om hen te helpen bij klusjes of andere diensten.

Dat kan gaan van grasmaaien, loodgieterij, huishoudelijke hulp, tot informaticahulp, vervoer, hulp bij onderwijs of baby- en petsitting. Ook Jonathan Schockaert, mede­oprichter van Listminut in Brussel-Stad, moet zich met zijn platform aanpassen aan de nieuwe situatie.

Hoe pakt u de crisis bij Listminut aan?
Jonathan Schockaert: Iedere maand konden we duizenden diensten in orde brengen: duizenden interacties tussen mensen die elkaar niet kennen. Nu gebruiken we ons gezond verstand en laten we mensen niet zomaar bij elkaar komen.

Onze activiteiten zijn met tachtig procent gedaald sinds de quarantainemaatregel. Ons platform is alleen nog beschikbaar voor urgente of noodzakelijke dienstverlening.

Wat houdt dat in?
Schockaert: Noodzakelijke dienstverlening is bijvoorbeeld boodschappen doen voor geïsoleerde senioren. Voor klusjes wijzen we op de verantwoordelijkheid van beide partijen. Is het urgent, zoals bij een waterlek, dan zou een afspraak geregeld kunnen worden als iedereen de afstandsregels respecteert.

Gewone klussen, zoals een kraan vervangen, kan niet meer. Die service kan wachten. Onze richtlijn boven op de overheidsrichtlijnen is: als je twijfelt of het kan of niet, doe het dan niet.

Als we die twintig procent dienstverlening nog kunnen draaien, dan is dat omdat het ingevuld is door spontaan vrijwilligerswerk. We screenen de vrijwilligers die gratis diensten kunnen aanbieden. Op die manier kan medisch personeel in vertrouwen een beroep doen op vrijwilligers van ons platform als ze een kinderoppas nodig hebben tijdens hun dienst­uren. Zij zijn immers levens aan het redden in ziekenhuizen. Verder kunnen ook geïsoleerde personen en oudjes een beroep doen op de vrijwilligers om hun boodschappen te doen.

Die service brengt u geen geld op, maar kan een investering voor de toekomst van uw bedrijf zijn?
Schockaert: Zo zien we het niet meteen. Ons objectief is helemaal geen marketingactie. We maakten alleen de bedenking dat wij als eerste platform in deeleconomie in België gezegend zijn met een 'vertrouwensbank' van burgers die diensten willen aanbieden. Er zijn dienstverleners die al driehonderd keer een vijf op vijf kregen van wie een beroep op hen deed. In deze tijd moeten we die 'waardevolle krachten' ten dienste kunnen stellen van die mensen die het nu heel moeilijk hebben.

Snel na de lockdownregels kwam het platform Supportourstart­ups (zie kaderstuk) met een verzoek aan de federale overheid om dringend in 'staatsgaranties' te voorzien voor nieuwe leningen en investeringen van jonge bedrijven. Waarom gaat u als gezond bedrijf in de frontlinie staan voor steun van de overheid?
Schockaert: Via SupportOurStart­ups, waarin we alle start-ups op onderbrengen, werden verschillende maatregelen met de overheid besproken. Zoals uitbreiding van de tax shelter, een vereenvoudigde toegang tot bankleningen met staatsgarantie en kapitaalinvesteringen vanuit de privé (zie kaderstuk).

De start-ups zijn belangrijk voor innovatie, en de kmo's zijn essentieel voor werkgelegenheid. Als een jonge starter een privé-­investeerder vindt voor honderdduizend euro, dan ziet de regering dat er genoeg geloof in het project is. Het gaat niet om een subsidie, maar om vertrouwen, dat maakt dat de start-up als een 'risicobedrijf' met een goed businessmodel, kansen heeft om te slagen.

Is dit de oplossing om na zes weken terugval de economie bij te sturen?
Schockaert: Met SupportOurStart­ups wilden we en bloc anticiperen. De economie heeft geen weken tijd te verliezen. Niemand vraagt dat de overheid iedereen redt die het voor de crisis slecht deed. Maar wel wie al gezond bezig was, hoe klein ook. Enkel zo kunnen ze overleven na de crisis. Daarom zoeken we privé-­investeerders in het project, zodat de overheid een helder beeld krijgt van de gezonde sectoren.

In Frankrijk werd gezegd dat er geen faillissementen zullen zijn. Dat waren politieke slogans, gewoon larie. Met een initiatief als StartupVie (zie kaderstuk) reiken we oplossingen aan voor problemen die ontstaan zijn door de coronacrisis. Alle overheden moeten snel in die gedachte meegaan.

Staatssteun zou de deeleconomie wel ten goede komen, want veel bedrijven waren voor een kapitaalverhoging in overleg met investeerders. Nu dat on hold is gezet, net als de afhandeling van de aanvraag van bankleningen, kan een bedrijf in enkele weken zinken.

Maar het slechtste nieuws viel op 23 april. De wet die de deeleconomie omkadert, werd door het Grondwettelijk Hof geschort. Ze stond toe dat burgers tot 6.340 euro per jaar belastingvrij konden verdienen als ze via een door de overheid erkend platform werkten. Vanaf 1 januari 2021 valt die regelgeving weg. Ook dat is weer een domper op de deeleconomie."