Gatz over kritiek Rekenhof: 'Slecht voor imago, maar budgettair geen probleem'

Minister van Financiën Sven Gatz (Open VLD) zit verveeld met het vernietigende rapport van het Rekenhof over de Brusselse rekeningen. De hele financiële huishouding zou niet minder dan een rommeltje zijn. "Het probleem situeert zich vooral bij de openbare instellingen", kadert Gatz, die een hervorming aankondigt. Ondanks de kritiek heeft het Gewest geen budgettair probleem, aldus de minister.

In zijn 26e Brusselboek onthield het Rekenhof zich van certificering van de boekhouding van de Brusselse administratie. Een slechter oordeel bestaat niet. Het betekent dat de kwaliteit en de volledigheid van de rekeningen zo slecht zijn dat het Rekenhof niet in staat is er een gekwalificeerd oordeel over te vellen.

Het Rekenhof somt een reeks mankementen op, waaronder een gigantische blunder in de boekhouding van de Brusselse regering. Haar diensten boekten een bedrag van 777.000 euro in plaats van 777 miljoen euro. “Die boekhoudkundige fout geeft een heel vervelende draai aan de rekeningen van 2020", geeft Gatz toe. "Maar het geld is er wel degelijk."

Imagoschade

Zijn kabinet onderzoekt de fout. "We zouden op zo'n manier georganiseerd moeten zijn dat zo'n individuele fout eruit gehaald wordt. Als overheidsinstantie is het delicaat om zo de mist in te gaan", aldus de minister. "Hoewel er budgettair geen problemen zijn, hangt er nu een zweem van slecht bestuur. Dit is ronduit slecht voor het imago van het Brussels Gewest."

Ook vorig jaar was het oordeel van het Rekenhof vernietigend. "Ik wens zo'n evaluatie niet meer te krijgen. De problemen situeren zich voornamelijk bij de instellingen van openbaar nut. Ik maak me sterk dat de begrotingsstukken en rekeningen van het ministerie wel degelijk voorhanden zijn", licht Gatz toe.

Om de problemen in nutsinstellingen - zoals pakweg Brussel Leefmilieu en parking.brussels - staat een hervorming van de Brusselse administraties in de steigers. "Alle instellingen zullen in het gareel lopen, zodat ze ons en het Rekenhof correcte rekeningen bezorgen. Daar zullen we de komende maanden en jaren voor zorgen in het kader van ons hervormingsplan Optiris."

Toch nuanceert Gatz ook een aantal mankementen. "Want er zijn ook discussiepunten, waarop we met het Rekenhof niet op dezelfde lijn zitten. Zo is er wel degelijk een wettelijke basis om bedrijfswagens toe te kennen aan onze topambtenaren. Het Rekenhof heeft vaak gelijk, maar lang niet altijd."

Oplopende schuld

Ook met de Brusselse schuld gaat het de verkeerde richting uit, concludeert het Rekenhof. Tussen 2016 en 2020 is die met 90 procent gestegen naar 8,9 miljard euro eind 2020. "Maar de schuld is wel degelijk onder controle. Zelfs als de situatie nog een beetje slechter wordt, kunnen we de schuld onder controle houden. Dat is berekend."

Gatz wijst erop dat de Brusselse regering elk jaar van deze legislatuur 500 miljoen euro investeert bovenop het budget. "Voornamelijk in mobiliteit en dus de derde metro", aldus de Open VLD-minister. "Dat zijn investeringen die goed zijn voor de economie, maar ook voor de Brusselaar. De Europese Commissie moedigt ons ondanks de schuld aan om verder te investeren, omdat dat te weinig gebeurt."

Bovendien, zegt Gatz, kan Brussel nog steeds tegen een lage intrestvoet aan geld geraken. "En dus is dit het juiste moment om die extra investeringen te doen. Dat is geen nattevingerwerk. Deze inspanningen zijn gecalculeerd en weloverwogen. Maar de effecten zal je pas op langere termijn zien. Waarschijnlijk pas na de volgende legislatuur."

Ratingverlaging dreigt

Het Rekenhof waarschuwt dat het Brussels Gewest met die galopperende schuld een nieuwe ratingverlaging boven het hoofd hangt. Gatz maakt zich op korte termijn geen zorgen. "Amper een maand geleden heeft het ratingbureau onze quotering als stabiel beoordeeld. De rating is dus onveranderd gebleven. Bovendien gaan de rekeningen over het verleden, de begroting gaat over de toekomst", nuanceert de minister.

Toch houdt de Brusselse regering rekening met een verlaagde rating door Standard & Poor's. "We houden in ons meerjarenplan van de begroting rekening met duurdere leningen", bevestigt Gatz. "Zo'n ratingverlaging is dus al gebudgetteerd."

'Slecht bestuur'

Intussen reageert de Brusselse oppositie onthutst op het rapport van het Rekenhof. "Het is niets nieuws. Het Rekenhof zegt dit al jaren, maar er is niks veranderd", zegt Alexia Bertrand (MR).

"Ik kan alleen maar vaststellen dat Open VLD al twintig jaar de begrotingsminister levert en het onder Gatz alleen maar verslechterd is", reageert Cieltje Van Achter (N-VA). "Dit is puur slecht bestuur."

Op de gigantische schuldenberg van de Brusselse regering heeft ook denktank Itinera kritiek. "Men denkt dat men ermee kan wegkomen omdat de rente laag staat. Dit kan veranderen", zegt hoofdeconoom Ivan Van de Cloot. "De schuld is ondertussen opgelopen tot bijna 9 miljard euro. Wanneer de externe omgeving verandert, kunnen kredietverschaffers twee keer nadenken of men nog geld wil lenen aan Brusselse instellingen."

Als het zover komt, dreigen Griekse toestanden, klinkt het. "Gaat men dan veel extra belastingen moeten invoeren? Of men gaat heel hard moeten snoeien? Of zelfs delen van de overheid lamleggen? Dan staat men echt met de rug tegen de muur."