Vrijdag kleurden de Brusselse straten niet voor het eerst dit jaar groen, rood en blauw. Ongeveer zestienduizend manifestanten van ACV, ABVV en ACLVB betoogden tegen de stijgende energieprijzen en de lage koopkracht. Ondanks de grote ontevredenheid en toenemende zorgen bleef de sfeer de hele dag gemoedelijk.
Vrijdag, kort voor tien uur. Via de poorten van Brussel-Noord nemen duizenden mensen in groene, blauwe en rode regenjassen bezit van de pleinen rond het station. Een groepje van de christelijke vakbond ACV verwarmt zich met bekers koffie aan de zijkant. Ondanks het koude weer hebben meer dan zestienduizend militanten van alle vakbonden, ook uit het buitenland, gemobiliseerd voor de nationale stakingsdag.
Om 10 uur komt de kleurige massa stilaan in beweging. Eindbestemming is het Zuidstation, de stoet zal dwars door de stad trekken. Lut Cromphout en Erik De Conynck, allebei ingepakt in een felgroene fleece, muts en sjaal van ACV Puls, sluiten aan bij de groep. Echt staken doen ze niet, want ze werken in een ziekenhuis in Vilvoorde en daar is het niet zo evident om het werk een dag neer te leggen. “We hebben een vrije dag,” zegt Cromphout. Dat ze die moeten opofferen voor een betoging, deert hen niet: “De actie is heel belangrijk. Veel van onze collega's lijden onder de hoge energieprijzen of moeten flexi-jobs bijnemen om hun rekeningen te kunnen betalen. Voor hen zijn wij vandaag hier.”
Op de Koning Albert II-laan, recht tegenover het Vlaams Ministerie van Onderwijs, treffen we een aantal vakbondsleden van het ACOD Onderwijs die een spandoek dragen met de tekst “Maak van onze toekomst geen lege (brood)dozen”. Een van hen is Sandra Van Heffen, die als zorgcoördinator in het buitengewoon kleuteronderwijs in Sint-Gillis werkt. Daar ziet ze steeds vaker kinderen met een lege brooddoos in de refter zitten. “Ouders kunnen de kosten voor gas en elektriciteit niet meer dragen en hun kroost moet dat bekopen," zegt ze. “Ook stijgt het aantal onbetaalde facturen op onze school enorm.”
Volgens Van Heffen heeft Ben Weyts (N-VA), Vlaams minister voor Onderwijs, te veel bespaard op het onderwijs. “Leerkrachten worden niet vervangen, maar de lonen van leerkrachten die uitvallen worden ook niet opnieuw in het onderwijs geïnvesteerd,” zegt ze. “Hij zou die beter toch uitbetalen in de vorm van zorg en ondersteuning. Ik nodig de minister uit om een week met mij mee te lopen, dan zal hij begrijpen waarom ik hier sta.”
Tous ensemble
Maar niet alleen in het onderwijs en de zorgsector heerst ontevredenheid. Zo pleit de liberale vakbond ACLVB voor meer koopkracht met de slagzin “We blijven erop hameren”. Termen als “loonsverhogingen”, “fiscale hervorming” en “behoud van tijdskrediet” worden afgebeeld als de spijkers waar ze op slaan. Iets verder, op het Rogierplein, hebben de vakbonden een podium geïnstalleerd. Op een groot scherm kijken de betogers mee naar de toespraak van alle afgevaardigden. “Mensen kunnen hun facturen niet meer betalen. Dat zeggen we al maanden en dat blijven we herhalen zolang het nodig is,” zegt een ACV-afgevaardigde onder luid applaus.
Rond 11 uur beweegt de stoet verder via de Kruidtuinlaan naar de Pachecolaan. Iets na de middag wordt halt gehouden aan Brussel-Centraal. “Tous ensemble, tous ensemble,” roept de socialistische vakbond ABVV. Ondanks de grote onvrede is de sfeer gemoedelijk: een twintigtal leden danst enthousiast achter een busje dat Links Rechts van De Snollebollekes door de boxen knalt, her en der trekt een manifestant een blikje bier open.
Korte tijd later splitst de massa in twee groepen op. Een deel zet zijn tocht verder naar het Zuidstation via de Lemonnierlaan, een andere groep blijft plakken voor het station om terug huiswaarts te keren. Of trekt de stad in, blijkt enkele minuten later. Voor een wafelkraam aan de Sint-Hubertusgalerijen schuift een kakofonie van groen, blauw en rood aan om hun honger te stillen en na te praten over het verloop van de ochtend. De grote opkomst is een opsteker voor de leden. “Zo net voor de eindejaarsperiode hebben we veerkracht getoond. De winter moet nog goed en wel beginnen, maar nu is het even tijd voor de familie. In januari vervolgen we onze strijd."
