New York omarmt duurzame bouwinspiratie uit Brussel

Duurzaam bouwen, massaal renoveren en de inwoners betrekken. In de stad New York vond woensdag een uitwisseling plaats tussen bedrijven en bestuurders uit eigen huis én uit Brussel. De twee steden zeggen elkaar te willen inspireren rond duurzaamheid. “Want wat in New York kan, kan overal,” klinkt het aan Amerikaanse kant.

In hun kantoor in zuidelijk Manhattan organiseert de New Yorkse denktank Building Energy Exchange (BEEX) regelmatig lezingen en vormingen over duurzaamheid, voornamelijk voor de bouwsector. Woensdag ging de uitwisseling specifiek over Brussel. Niet BEEX, maar het Brussels ondernemersagentschap hub.brussels had de uitwisseling opgezet. Dat gebeurde in het kader van de nationale handelsmissie naar de VS - met delegatiehoofd prinses Astrid als eregast.

“De klimaatverandering valt niet te ontkennen. Het is tijd om de kennisuitwisseling tussen onze beide, progressieve steden te versnellen,” zei directeur Richard Yancey van BEEX bij aanvang. Yancey kwam in 2015 al met een delegatie van de stad New York naar Brussel. Ze bezochten er een aantal voorbeeldgebouwen op vlak van energiezuinigheid en duurzaamheid. “We hebben die inspiratie nadien in New York gedeeld en ik was opgetogen om te zien hoe het stadsbestuur ermee aan de slag is gegaan.”

Wolkenkrabbers

Concreet heeft New York City sinds eind vorig jaar een nieuwe bouwcode, waarin onder meer is vastgelegd dat nieuwbouwwoningen vanaf 2024 volledig zonder gas verwarmd moeten worden. Voor hoogbouw geldt dezelfde verplichting vanaf 2026. Tegen 2040 wil de stad alle woningen elektrisch laten verwarmen, bijvoorbeeld via warmtepompen. In de grotere staat New York raakte dat nog niet gestemd. Toch zit de staat qua ambities op dezelfde lijn als New York City. Ze financiert in de stad een grootschalig proefproject voor de renovatie van wolkenkrabbers, de zogenaamde ‘empire state challenge’, goed voor 50 miljoen dollar.

“In New York City zorgen de gebouwen zelfs voor 70 procent van alle CO2-uitstoot,” zegt Greg Hale van het New York State Energy Research and Development Authority (NYSERDA). Het gaat om meer dan 3 miljoen gebouwen. “Brussel is zeker onze referentie op vlak van passief wonen. Onze doelstelling is om hun manier van bouwen hier ook business as usual te maken.”

Dat het Brussels bouwbeleid aanzien geniet in het buitenland, bleek vorig weekend al in de Amerikaanse stad Washington D.C. Ook die kijkt naar onze hoofdstad als inspiratie op vlak van duurzaam bouwen. Brussel wil met het 'renolution'-plan een grootschalige renovatie van het woningbestand realiseren. “Dat doen, is niet de grote moeilijkheid. Het vraagt alleen wil van bedrijven en politiek en die wil is er. De grote uitdaging ligt hem in het zorgen voor sociale rechtvaardigheid,” zei Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw Pascal Smet (one.brussels-Vooruit) woensdag in New York. “Moeten we mensen zelf laten betalen voor hun verplichte renovatie of niet? Ik geef toe dat ik het juiste antwoord nog niet heb.”

Steden voor mensen

Ook tijdens een panelgesprek over burgerparticipatie kwamen de sprekers niet met een rechtlijnig antwoord. “We hebben al vastgelegd dat minstens 35 procent van de opbrengsten van groene energie naar de armere wijken moet terugvloeien. We moeten alleen nog bepalen wat dat betekent,” zei Kizzy Charles-Guzman van de stedelijke milieu-administratie van de stad New York.

Diezelfde milieu-administratie kijkt verder naar Brussel op vlak van duurzame mobiliteit, stadslandbouw en burgerparticipatie. “We willen actieve buurten met plaats voor fietsers en voetgangers, gezonde woningen en blije inwoners,” zegt Charles-Guzman. “Met wereldwijde partnersteden als Brussel kunnen we blijven leren.”

In verschillende panels bespraken de Belgische delegatieleden met hun Amerikaanse collega's hoe de uitdagingen rond mobiliteit, voeding, participatie en gebouwen aangepakt kunnen worden.

Het is nog niet zeker hoe de New Yorkse renovatiegolf in zijn werk zal gaan en wanneer. De empire state challenge gaat nu vooral om het zoeken naar oplossingen, nog niet over de implementatie ervan. Maar, “if we can do it in New York, we can do it anywhere,” aldus Greg Hale, als een echte Frank Sinatra. Staatssecretaris Pascal Smet draaide de stelling om. "Ik ben blij dat Brussel als middelgrote stad een grootstad als New York kan inspireren," zei hij in zijn speech.