Onderzoek VUB: 'Airbnb heeft nefaste gevolgen voor de woningmarkt in Brussel'

Uit een nieuwe studie van de Vrije Universiteit Brussel in opdracht van Innoviris blijkt dat bijna de helft van de woningen op Airbnb in Brussel worden aangeboden door ‘investeerders’ en ‘professionals’ en dat deze sterk geconcentreerd zijn nabij de toeristische trekpleisters en in de Europese wijk.

In 2019 werden er 11.427 woningen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op het Airbnb platform aangeboden.

“Gemiddeld werden deze woningen voor 159 dagen per jaar aangeboden”, verduidelijkt professor Pieter-Paul Verhaeghe (VUB), die het onderzoek leidde. “We kozen om het jaar 2019 te bestuderen omdat we de situatie van vóór corona wilden kennen, maar binnenkort zullen we ook het aanbod op Airbnb in de corona-jaren 2020 en 2021 analyseren.”

Îlot Sacré

De woningen zijn sterk geconcentreerd in de toeristische buurt rond de Grote markt en de Muntschouwburg (de zogenaamde Îlot Sacré) en rond de Europese instellingen nabij de Leopoldwijk en Schuman, zo blijkt uit het onderzoek. "Maar ook rond het Atomium treffen we heel wat Airbnb woningen aan", zegt Verhaeghe.

“De afstand van het stadscentrum en het aantal restaurants in de omgeving blijken de sterkste voorspellers te zijn van de Airbnb aanwezigheid in een buurt: hoe verder van de Grote markt en hoe minder restaurants, hoe minder woningen er op Airbnb worden aangeboden”, vult econoom Marek Endrich aan.

Elsene, Etterbeek, Sint-Gillis

De aanbieders van woningen op Airbnb kunnen weliswaar niet allemaal over dezelfde kam geschoren worden: ongeveer een derde van de aanbieders biedt enkel sporadisch een kamer in zijn of haar huis of appartement aan en dus niet de gehele woning. Nog eens 21 procent biedt een volledige woning aan, maar wel voor minder dan 120 dagen per jaar (bv. expats die naar het buitenland zijn of mensen die op reis gaan). Deze twee types gastheren zijn meer verspreid over het gewest, met nog steeds hogere concentraties in het stadscentrum en in Elsene, Etterbeek en Sint-Gillis.

Daarnaast bestaat circa zestien procent van de markt in Brussel uit professionele spelers die drie of meer huizen of appartementen voor kortverhuur aanbieden.

Tweede of derde woning

“32 hosts bieden zelfs tien of meer appartementen op hetzelfde moment aan op Airbnb”, vult professor Verhaeghe aan. “Het zijn net deze woningen die het sterkste zijn geconcentreerd in de Îlot Sacré en in de omgeving van de Europese instellingen.”

Nog eens 29 procent van de markt bestaat uit ‘investeerders’: individuen die twee woningen op Airbnb aanbieden of één woning maar dan wel voor meer dan 120 dagen per jaar. “We vermoeden dat dit om mensen gaat die een tweede of derde woning bezitten als investering en deze woning op de lucratieve Airbnb markt aanbieden. Ze wonen alvast zeker niet zelf in deze woningen”, aldus Marek Endrich.

"Samengevat betekent dit dat slechts de helft van de ‘hosts’ voldoet aan de oorspronkelijke ‘deeleconomie’-filosofie van Airbnb", klinkt het verder. "De komende jaren willen we nu in opdracht van Innoviris onderzoeken wat de gevolgen hiervan zijn voor het aanbod en de huurprijzen op de lokale woningmarkt," zegt professor Verhaeghe, "Dat gaat om meer dan 5.000 woningen in het Brusselse gewest die door professionals en investeerders op Airbnb worden aangeboden aan toeristen en zakenreizigers. Dat zijn 5.000 woningen die niet worden verhuurd op de lokale woningmarkt van de Brusselaars. Het is heel waarschijnlijk dat dit nefaste gevolgen heeft voor de krappe woningmarkt in Brussel."