Studie: 'Sociaal tarief voor water levert Brussel winst op'

Is het water in Brussel te duur? Het aantal wanbetalers stijgt jaar na jaar en bij steeds meer mensen wordt de kraan ook effectief dichtgekraaid. Het Brusselse onderzoeksbureau Sia Partners stelde in opdracht van minister van Energie Céline Fremault (CDH) een rapport op, dat La DH en BRUZZ konden inkijken.

Het aantal afsluitingen op het Brusselse waternet is geëxplodeerd. Van ongeveer 230 in 2009 tot 1.104 afsluitingen in 2016: dat zijn er bijna vijf keer zoveel in vijf jaar tijd. Steeds meer mensen moeten ook beroep doen op een afbetalingsplan, namelijk 27.650 Brusselse gezinnen.

Ter vergelijking, in Vlaanderen (met ongeveer zes keer zoveel inwoners) moesten 63.221 gezinnen overschakelen op zo’n betalingsplan.

In het rapport worden daarom een aantal adviezen gegeven om te vermijden dat gebruikers hun waterfactuur niet kunnen betalen. Sommige zijn louter praktisch, zoals een maandelijkse afrekening in plaats van een jaarafrekening. Anderen zetten in op een betere vertrouwensband tussen gebruiker en bedrijf. Zo raadt de studie vlotter telefonisch contact tussen verbruiker en watermaatschappij Vivaqua aan.

Jacht op wanbetalers

De opvallendste maatregel in het rapport is het voorstel tot invoeren van een sociaal tarief “gelinkt aan het sociaal statuut, en niet aan het waterverbruik”. Zo’n statuut zou bijvoorbeeld voor mensen met een leefloon van toepassing zijn. In Brussel verkeren ongeveer 32.000 huishoudens in die situatie.

Uit de berekeningen in het rapport blijkt dat die maatregel zeker en vast rendabel is. Dat komt omdat de jacht op wanbetalers Vivaqua veel geld kost. In 2016 ging het om 7,5 miljoen euro, terwijl er slechts 2.5 miljoen euro gerecupereerd werd.

Een sociaal tarief zou dus moeten zorgen voor minder wanbetalers en die kostenpost drastisch verlagen. Meer nog, volgens het rapport zou het sociale tarief jaarlijks ongeveer 1 miljoen euro winst kunnen opleveren.

Minimumhoeveelheid water

Naast het sociale tarief schuift Sia Partners nog een ander idee naar voren. Ze stellen voor om geen waterleidingen meer af te sluiten. In Vlaanderen is het debat over minimumverlening van water ook al een tijd aan de gang. Begin dit jaar besliste Antwerpen nog dat verbruikers alleen in geval van fraude afgesloten worden van het waternet.

Voor het elektriciteitsnet bestaat al zo’n minimumvoorziening van 10 ampère. Ook voor het waternet is dat mogelijk, maar dan moeten wel nieuwe watermeters geïnstalleerd worden, die net als begrenzers voor gas en elektriciteit de watertoevoer kunnen regelen.

Het rapport wordt aan alle parlementairen bezorgd, zodat zij er zich na het zomerreces over kunnen buigen. Fremault benadrukt in La DH dat deze belangrijke kwestie een grondig democratisch debat verdient. Ze hoopt wel dat er voor het einde van het jaar een oplossing gevonden kan worden.