‘Woonbonus duur en inefficiënt'

De woonbonus bevoordeelt de rijkste groepen en discrimineert alleenstaanden. Bovendien zal Brussel het moeilijk krijgen om de maatregel te blijven betalen, en dringt een hervorming zich op. Dat stellen twee onderzoekers in het nieuwste nummer van Brussels Studies.

Volgens onderzoekers Nicolas Bernard en Valérie Lemaire, beiden verbonden aan de rechtsfaculteit van de Université Saint-Louis, schiet de woonbonus zijn doel voorbij en heeft hij enkele perverse effecten. Het voordeel gaat voornamelijk naar wie al kapitaalkrachtig is, terwijl de minder begoede gezinnen er niet van kunnen profiteren. De helft van de beschikbare middelen gaat naar de 20 procent rijksten, terwijl de 50 procent armsten er slechts 15 procent van gebruikten. En hoe hoger het inkomen, hoe hoger de steun. Bovendien jaagt de bonus de huizenprijzen verder de hoogte in.

Het systeem discrimineert daarbij alleenstaanden, menen de onderzoekers. Want koppels, die er doorgaans financieel al beter voorstaan, strijken het dubbele op van een alleenstaande.

Samen met andere steunmaatregelen van het Gewest, zoals woningen van Citydev en leningen bij het Woningfonds, gaat in Brussel elk jaar 219 miljoen euro naar eigenaars.

“In vergelijking met de lage bedragen voor de steun aan de huurders op de Brusselse privémarkt, amper 5 procent van dat bedrag, stemt dit tot nadenken”, schrijven de onderzoekers. “Het lijkt niet afgestemd op de Brusselse realiteit waarin een meerderheid van de bevolking huurder is.”

Het systeem dreigt bovendien Brussel in zware financiële problemen te brengen. Tegen 2027 zou de factuur oplopen tot 185 miljoen euro.

Wat moet er gebeuren? De overheid moet de bonus hervormen zodat die meer ten dienste komt te staan van het huisvestingsbeleid, en tegelijk ervoor zorgen dat de markt niet in elkaar stuikt. Mogelijkheden zijn de bonus degressief te maken, of om te zetten in een premie. Op die manier zouden minder kapitaalkrachtige gezinnen het positieve effect meteen voelen.