Schurft, tuberculose en cholera: GGC spoort besmettelijke ziektes in Brussel op

Een nieuwe campagne moet Brusselse artsen ervan overtuigen besmettelijke ziekten te melden aan de Brusselse overheid. “Er is al meer bewustzijn, maar we hebben het gevoel dat we nog heel wat meldingen missen.”

Schurft, tuberculose, kinkhoest of cholera: als u deze termen enkel nog tegenkomt in vuistdikke Russische romans, is dat deels te danken aan Adrae Taame (31), arts-gezondheidsinspecteur bij de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC). Met een team van twaalf artsen, verpleegkundigen en administratief medewerkers probeert ze besmettingshaarden van overdraagbare ziekten in de kiem te smoren. Dat doen ze, net zoals bij covid, door iedereen met wie de patiënt is contact was, te tracen en te contacteren – in 2023 waren er al 3.500 contactnames. Vaccinatie, isolatie of antibiotica zijn de vaakst voorkomende recepten om verdere verspreiding tegen te gaan. “Ik kan zelfs de burgemeester vragen om, indien nodig, maatregelen zoals isolatie te laten afdwingen,” zegt Taame.

Maar dan moet er natuurlijk eerst een melding komen van zo’n besmetting. Dat kan door huisartsen of artsen van de Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB) of de Franstalige tegenhanger CPMS, maar ook laboratoria of ziekenhuizen kunnen zo’n besmettelijke ziekte melden bij de arts--gezondheidsinspecteur, wat overigens verplicht is. “Alleen merken we dat we meer meldingen van de labo’s binnenkrijgen dan van artsen,” zegt Taame. “En dat kan problematisch zijn. Sommige patiënten laten zich immers niet testen, ook al vraagt de dokter hen dat, bijvoorbeeld omdat ze bang zijn van naalden. Een deel raakt dus wel bij de dokter, maar niet bij het labo. We moeten vermijden dat die mensen niet gemeld worden. Artsen zeggen vaak dat ze geen tijd hebben om een melding over te maken, omdat ze online veel velden moeten invullen. Vandaar deze campagne gericht naar artsen, waarin we benadrukken dat zelfs een mailtje al volstaat.”

Tering

Tuberculose, schurft, kinkhoest en difterie vormen zowat elk jaar de top vier van de meest voorkomende overdraagbare ziekten die verplicht gemeld moeten worden. Het gaat voor alle duidelijkheid om lage aantallen: in 2021 waren er 592 meldingen, in 2022 waren dat er 955 en in 2023 zijn dat er nu al 981 – voor alle ziekten samen. In stijgende lijn dus. “Maar er is ook meer bewustzijn en er worden volgens mij ook meer meldingen gedaan. We kunnen dus niet zomaar stellen dat er nu meer ziektes voorkomen dan vroeger,” aldus Taame.

Toch is er af en toe nog een ‘close call’. Dat was dit jaar het geval in transitcentrum Ariane in Sint-Lambrechts-Woluwe, waar Oekraïners en asielzoekers worden opgevangen. Daar waren in april en mei negen gevallen van mazelen. “Een extreem besmettelijk virus,” zegt Taame. “Eén persoon kan twaalf tot achttien anderen aansteken.” Veruit de meeste Belgen zijn gevaccineerd tegen de mazelen, maar asielzoekers zijn dat niet altijd. “We hebben alle personen met wie de eerste patiënt in contact was, in een wachtzaal van de Dienst Vreemdelingenzaken, een sms gestuurd met de oproep om naar het Refugee Medical Point (aan Pacheco, red.) te gaan. Maar we zijn ook deur aan deur gegaan, in Ariane of elders, als ze intussen al verhuisd waren.”

“Sommige asielzoekers wilden zich eerst niet laten vaccineren door alle commotie die er rond de coronavaccins is ontstaan, of omdat ze dachten al tegen de mazelen gevaccineerd te zijn, maar dat niet konden bewijzen. Gelukkig heb ik ze wel kunnen overtuigen, het helpt dat ik ook Arabisch spreek en arts ben. Maar deze campagne was een succes: slechts negen gevallen op wel zes- of zevenhonderd mensen.”

Geen kwestie van slechte hygiëne

Het kraakpand in de Paleizenstraat is een ander bekend voorbeeld van een plek waar gevallen van schurft en zelfs difterie opdoken, maar ook daar is de situatie goed beheerd. Die voorbeelden kunnen de indruk wekken dat vooral asielzoekers of sans-papiers, in soms penibele leefomstandigheden, vatbaar zijn voor infectieziekten. “Hoewel het klopt dat voor sommige ziektes de vaccinatiegraad in het land van herkomst suboptimaal is, blijven die ziektes ook bij die groepen grote uitzonderingen,” geeft Taame mee. “En dat bijvoorbeeld schurft veroorzaakt zou worden door een slechte hygiëne, is een misvatting. Dat kan echt iedereen overkomen.”