De vaccinverlossing: de primeur van de 101-jarige zuster Lucie

De 101-jarige zuster Lucie Danjou neemt de primeur vrij laconiek op: ze kreeg als allereerste een vaccinprik in Brussel. “Nu kan het virus mij niet meer te pakken krijgen, des te beter.” Opvallend: toen Danjou werd geboren, was de Spaanse griep nét overwonnen.

Veel bewoners van het Onze-Lieve-Vrouw-van-Stokkel woonzorgcentrum (wzc) in Sint-Pieters-­Woluwe huilden nadat ze hun eerste prik hadden gekregen, de 101-jarige Lucie Danjou verpinkte zelfs niet. “Ik heb vroeger zoveel vaccins gekregen. Als kind nog tegen de bof.” Dat ze de allereerste in Brussel was die het vaccin tegen het coronavirus kreeg, raakt haar amper. “Waarom ik als eerste? Ze vonden niemand anders, zeker?” haalt ze haar schouders op.

Die nuchtere houding tekent haar ten voeten uit, vertrouwt Rosette Dierickx ons toe. Dierickx is de verantwoordelijke van de congregatie Hospitalières du Sacré-Cœur, waar Danjou deel van uitmaakt. “God schiep de dag en Lucie stapte erdoor. Ze maakt het leven niet moeilijker dan het is.” Dierickx begeleidt het gesprek, Danjou hoort niet meer goed. Door haar hoge leeftijd herinnert ze zich ook nog slechts flarden van het verleden.

Ze is niet alleen de oudste van het wzc Onze-Lieve-Vrouw-van-Stokkel, ze overleefde ook al haar vijf zussen en haar broer. Met haar jongste zus deelde ze het grootste stuk van haar leven, die ging haar voor bij de toetreding tot de kloosterorde. “Het was nogal nipt, ik was bijna dertig. Mocht ik nog langer gewacht hebben, had ik toestemming van de kardinaal van Mechelen nodig gehad,” gniffelt ze. Maar ze bekeerde zich dus net op tijd tot God. Een roeping zou Danjou haar intrede zelf niet noemen. “Het was geen voor de hand liggende keuze,” zegt ze. Details kent ze niet meer, wél weet ze nog dat de overgang van een erg katholiek, kroostrijk gezin naar een wereldse kloostergemeenschap waar zusters uit werken mochten, rimpelloos verliep. “Alsof ik binnengleed in een tweede familie,” vertelt ze.

Danjou werkte lang als verpleegkundige voor het Wit-Gele Kruis in Jette, op latere leeftijd haalde ze haar diploma als pedicure. Haar lievelingstaak, glimlacht ze bij de herinnering. Het liefst van al verzorgde ze wie het moeilijk had, wie eenzaam was, wie het niet breed had, mensen aan de rafelrand van de samenleving. “Waarom? Omdat zij er het meest nood aan hadden. Als ik hun voeten verzorgde, kreeg ik meteen mijn beloning. Ik zag hoezeer het hen ontspande en mijn werk hun zorgen verlichtte.”

Dat de schijnwerpers nu plots op haar schenen door de vaccinatie, lijkt te vloeken met het bescheiden leven dat ze leidde. De overgang naar het woonzorgcentrum verliep al even vlot als haar intrede, zo lijkt het. Toen een opname zich opdrong, kon ze samen met zeven andere kloosterzusters in groep verhuizen. Alsof ze haar gemeenschap gewoon meenam naar de tweede verdieping van het Onze-Lieve-Vrouw-van-Stokkel en er haar leven voortzette.

Wellicht dat daardoor de impact van de lockdown minder groot op haar was. Danjou bleef in een beperktere, maar erg vertrouwde bubbel. En vooral: ze kon blijven scrabbelen, haar favoriete bezigheid. Wat ze zelf het grootste voordeel van het vaccin vindt? “Dat het virus me nu niet meer te pakken kan krijgen, des te beter. Als kind was ik vaak ziek, ik heb twee jaar thuis gezeten, misschien is dit mijn wraak?”

Polio

Negentig procent van de bewoners ging net als Lucie Danjou meteen akkoord om zich te laten inenten. “Vaak refereerden ze aan de Spaanse griep en aan polio toen ze hoorden dat er een vaccin was tegen het coronavirus,” zegt directrice Pascale De Koster. “Ook al zijn ze niet oud genoeg om zelf de Spaanse griep te hebben meegemaakt, wellicht werden ze er als kind wel voor gewaarschuwd omdat het nog vers in het geheugen lag van hun ouders. Zulke scenario's willen ze absoluut vermijden.”

Belangrijk is ook dat Marc Veevaete, de coördinerende arts van het woonzorgcentrum de vaccinatie volop steunde. “Wat de dokter zegt, is wet voor hen. Ze vertrouwen op zijn advies.” Sterker zelfs, veel bewoners begrijpen niet goed waarom de overheid inenting niet meteen verplicht maakt. Sommigen herinneren zich nog hoe mensen vroeger polio kregen. Toen daar een vaccin tegen ontwikkeld was, werd dat meteen verplicht. Zij zijn ervan overtuigd dat het beter is je te beschermen dan te genezen van een ziekte. Ze begrijpen niet waarom er zoveel discussie bestaat over de vaccinaties.”

Kaarsje

Zelf heeft De Koster zich meteen laten prikken. Neveneffecten had ze niet, net zomin als Lucie Danjou. Bewoners hopen door de vaccinatie weer een normaal leven te kunnen leiden. “Ze vrezen vooral de eenzaamheid.” Niet onterecht, tijdens de eerste lockdown zag De Koster te vaak hoe mensen zich lieten gaan door het isolement, dat woog het zwaarst. “Ze gleden weg door een tekort aan contact, veeleer dan door Covidsymptomen. Ze aten en dronken minder, werden minder gestimuleerd door activiteiten, de moraal zakte, ze werden apathischer. Ze verloren de zin in het leven. Het was alsof je een kaarsje zag uitdoven.” Zodra ze zag dat iemand zijn levenslust verloor, probeerde ze toch bezoek van hun naasten te regelen. “Gelukkig is hier niemand alleen gestorven. Dat zou ik echt verschrikkelijk hebben gevonden.”

Mondmaskers, handgel, afstand bewaren en bubbels blijven nog wel even de regel, maar stilaan gunnen de vaccinaties de bewoners een blik vooruit. Al blijft het een voorzichtige blik. De verhoopte versoepelingen van de bezoekregels liepen al vertraging op. “Enkele bewoners bleken zonet positief bij een maandelijkse standaardtest, maar niemand is ziek. Vermoedelijk gaat het om restanten van oude infecties,” zegt De Koster. “Hopelijk kunnen we volgende week (deze week, red.) wél versoepelen.”

Ze zal alvast een pak geruster zijn als ook genoeg zorgpersoneel is ingeënt. “Het gaat de goede kant op, we zitten nu aan 66 procent. De beoogde zeventig procent komt in zicht,” lacht De Koster. “Nog even doorzetten.” Het normale leven lonkt. “Traditioneel vieren we hier de verjaardagen met alle bewoners, ze wonen en leven hier echt samen. De bewoners missen dat.”