Eerste burgercommissie wil zones zonder 5G

De gemengde burgercommissie in het Brussels parlement wil de impact van 5G-stralen op de gezondheid onafhankelijk laten monitoren. Daarover hebben de leden zaterdag gestemd. Ze willen ook zones zonder 5G in het gewest en pleit voor een verbod op het gebruik van smartphones in scholen. Verder vragen ze om te onderzoeken of elektrohypersensitiviteit als ziekte erkend kan worden.

De burgercommissie bestaat uit 45 burgers en 15 parlementsleden uit de commissie Leefmilieu. Ze stemden deze zaterdag over 45 verschillende aanbevelingen omtrent de uitrol van 5G in het Brussels gewest. Hun aanbevelingen zijn adviserend, niet bindend. De uiteindelijke beslissing ligt nog altijd bij het parlement.

Vorige week besliste de burgercommissie al dat de stralingsnorm verhoogd mag worden naar 14,5 V per meter. Met die hogere norm kan 5G in Brussel technisch worden uitgerold. Dit weekend stond een nieuwe vergadering op de agenda waar voornamelijk gestemd werd over de sociale en economische omkadering van de uitrol. In totaal werden 43 aanbevelingen goedgekeurd.

De burgercommissie beveelt daarin "een openbare en onafhankelijke monitoring" aan van de gevolgen van 5G-straling op de gezondheid en het leefmilieu. Er moet bijzondere aandacht komen voor elektrohypersensitiviteit, vinden de leden. De burgercommissie beveelt aan om elektrohypersensitiviteit te laten erkennen als ziekte en gezondheidswerkers erover te sensibiliseren. Ze wil dat de Brusselse regering aan de bevoegde gezondheidsinstanties vraagt om die piste te bestuderen. Daarnaast moeten er "witte zones" komen waar de blootstelling aan straling zo laag mogelijk is, aldus de commissie.

Eerst in bedrijven en publieke plaatsen

Een andere aanbeveling is dat internet toegankelijk moet zijn voor alle Brusselaars op openbare plaatsen. De commissie stelt voor om 5G stapsgewijs uit te rollen. Drukke plaatsen zoals treinstations en metrohaltes zouden voorrang krijgen, net als hulpdiensten, justitie en bepaalde bedrijven. Het snellere internet is dus niet in de eerste plaats bedoeld voor privégebruik. De uitrol van 5G mag volgens de burgercommissie ook niet gepaard gaan met hogere belastingen of hogere telecomtarieven, dus vragen ze de regering om daarop te letten.

Verder stelt de commissie nog een statiegeldsysteem voor op smartphones en andere verbonden apparaten. Zo’n systeem moet onderzocht worden, luidt de aanbeveling.

Niet gratis

Er stond ook een voorstel op de agenda om 5G gratis te maken voor alle Brusselaars. De 45 burgers hebben dat met een meerderheid goedgekeurd, maar de 15 parlementsleden niet. Het voorstel is dus niet goedgekeurd. De burgercommissie wil wel dat belangrijke diensten nog altijd toegankelijk blijven zonder internet en dat de digitale kloof wordt weggewerkt via extra opleidingen.

De commissieleden bevelen ook aan om in te zetten op extra sensibilisering. De schoolgaande jeugd willen ze informeren over de gezondheidseffecten van straling, zoals eventuele kankers of mentale gezondheidsproblemen. Met een "grote meerderheid" keuren ze een voorstel goed om smartphones te laten verbieden op school, behalve voor onderwijsdoeleinden. Dat bevestigt commissievoorzitter Tristan Roberti (Ecolo) aan BRUZZ. Een burgervoorstel om de straling te beperken in de buurt van rusthuizen, ziekenhuizen en crèches is dan weer niet goedgekeurd door de parlementsleden in de commissie.

Burgercommissies

De burgercommissie rond 5G startte eind april en was meteen de eerste van zijn soort in Brussel. Commissievoorzitter Tristan Roberti (Ecolo) is tevreden met het resultaat. "Het is zeer goed verlopen. We hebben ons doel bereikt, namelijk een lijst van aanbevelingen opstellen", zegt Roberti. "De aanbevelingen gaan over leefmilieu, gezondheid, werk en de technische aspecten. Het parlement zal deze nu verder opvolgen."

Daarvoor krijgt het parlement zes maanden. Als het parlement beslist om geen gevolg te geven aan de aanbevelingen, moet het daar binnen diezelfde termijn een verantwoording voor afleggen. De discussies gaan voort in de parlementaire commissie Leefmilieu. Groen-parlementslid Lotte Stoops, lid van die commissie, laat weten dat het proces goed verlopen is. "De gemengde commissie is erin geslaagd een complex dossier te deblokkeren en concrete aanbevelingen te geven. Het loont om burgers meer directe inspraak te geven en meer te betrekken bij de politieke werking", zegt ze zaterdag.

Binnenkort start een tweede burgercommissie in Brussel, maar die gaat over dakloosheid.