Mondmaskerplicht in openbaar vervoer wankel: 'Juridisch vacuüm'

Mondmaskers zijn alleen nog in het openbaar vervoer en in de zorg verplicht. Maar de wettelijke basis ontbreekt in Brussel. Voor de ziekenhuizen en rusthuizen is er geen probleem.

Op 11 maart werden haast alle coronamaatregelen begraven. Alleen de mondmaskerplicht op het openbaar vervoer en in de zorg blijven van kracht. Tegelijk eindigde ook de federale fase van de pandemiebestrijding.

Dat betekent dat sindsdien de gemeenschappen bevoegd zijn om preventieve maatregelen te nemen: de Vlaamse gemeenschap in Vlaanderen. De Franse gemeenschap in Wallonië en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie in Brussel.

Maar die laatste heeft moeten vaststellen dat de mondmaskerplicht op het openbaar vervoer wettelijk niet kan worden afgedwongen. Daarvoor is een wetswijziging nodig. Dat is woensdag gebleken in de commissie Gezondheid van het Brussels Parlement. In Vlaanderen en Wallonië bestaat dat probleem niet.

Dat wordt ook bevestigd door de MIVB. “Er is in inderdaad een juridisch vacuüm,” zegt woordvoerster An Van Hamme. “Maar we blijven de mondmaskers vanaf 12 jaar wel aanbevelen en omroepen in metro, tram en bus. We baseren ons hiervoor op de beslissing van het Overlegcomité (van begin maart, nvdr).”

Omzendbrief

In de zorgsector is er geen probleem. Dat zegt Tania Dekens, leidend ambtenaar van Iriscare. “We baseren ons hiervoor op de ordonnantie van 19 juli 2007 (ter bestrijding van epidemieën en pandemieën, nvdr).” Iriscare kan via een eenvoudige omzendbrief sanitaire maatregelen opleggen aan de rusthuizen. “Concreet betekent dat mondmaskers verplicht zijn voor personeel en bezoekers. Voor de bewoners is dat niet langer verplicht.”

Ook in de Brusselse ziekenhuizen kan de Brusselse epidemiewet uit 2007 als wettelijke basis dienen voor het opleggen van mondmaskers in de zorg.

Grondrechten

Iets anders is het opleggen van sanitaire maatregelen voor de hele bevolking. Tot nu kon het Brusselse Gewest zich scharen achter de federale maatregelen. Maar nu Brussel zelf maatregelen moet nemen is een wetswijziging nodig. Minister van Gezondheid Alain Maron (Ecolo) heeft die zondagavond in allerijl laten goedkeuren door de regering.

Maar de ordonnantie moet nog door het parlement worden goedgekeurd. Een snelle goedkeuring ligt daar een stuk moeilijker, omdat het wetsvoorstel van Maron potentieel verregaande inperkingen van de grondrechten inhoudt. Het gaat bijvoorbeeld over social distancing, een samenscholingsverbod of lockdowns.

Meerderheid en oppositie zijn nu overeengekomen om het wetsvoorstel volgende week te bespreken. Zeker zo lang blijft het juridisch vacuüm bestaan.